Gaziantep'te yeşil altın olarak da tanımlanan Antep fıstığının fiyatında bir yılda yüzde 100 oranında artış yaşandı. Baklava üreticileri, sektörü olumsuz etkileyen fıstıktaki bu fiyat artışının sebebini “karaborsacı” dedikleri aracılara bağlıyor.
Fıstık fiyatlarında yaşanan artışın baklavacıları zor durumda bıraktığını belirten Gaziantep Baklavacılar ve Aşçılar Derneği (GABADER) Başkanı Bahattin Sökmen, baklavada kullanılan iç fıstığın kilosunun 210 liraya ulaşmasının nedeninin “karaborsacı” olarak tanımlanan kişilerden kaynaklandığını belirtti.
Antep baklavasının temel malzemesi olan fıstığın kilosunun 210 liraya kadar ulaşmasından dolayı çok zor durumda olduklarını söyleyen Sökmen, tüketicinin zarar görmemesi için yetkililerden acil önlem beklediklerini dile getirdi.
Baklavadaki bu fiyat artışlarına “karaborsacı” ve “stokçu” olarak tanımlanan kişilerin neden olduğunu belirten Sökmen, her sezon fıstığın kayıt altına alınması gerektiğini aksi takdirde sorunun süreklilik arz edeceğini ifade etti.
Yeterli fıstık olmasına rağmen üreticiden kilosu 60 liradan toplanan fıstıkların depolanarak peyderpey fiyat artışıyla birlikte piyasaya sürüldüğünü belirten Sökmen, “Bizce bu yüksek artış Ramazan ayını da fırsat bilerek bilinçli olarak bu karaborsacıların bir araya gelerek yapmış oldukları bir çıkıştır. Fıstığımız var, bu sene de mahsulümüz var. Yani herhangi bir etkilenme yok ve şu an fıstık yeterince var. Ama burada zarar gören çiftçilerimiz ve biz üreticiler oluyoruz.” dedi.
“Karaborsacılar bunu her Ramazan ayında bir fırsat haline getirmişler”
Çiftçiden alınan fıstığın karaborsacılar tarafından depolarda saklandığını ve tüketiciye “fıstık yok” algısı verildiğini belirten Sökmen, şunları söyledi:
“Ama hâlbuki fıstığımız var. Bu yılda fıstığımız var, geçen yılda vardı. Biz bu yükselişe ‘haksız kazanç’ diyoruz. Çünkü halk sömürülüyor. Bir kilo fıstığın şu an en fazla olması gereken fiyat 110-120 liradır. Ama şu an fiyatı 200-210 civarında satılıyor. Karaborsacılar bunu her Ramazan ayında bir fırsat haline getirmişler. Çünkü biliyorlar ki Ramazan ayında sofralarda baklava hiç eksik olmaz. Çünkü Ramazan ayında tatlı tüketilir. Yine bayramda bizim her evde baklava olmak zorundadır. Yani bunu fırsat haline getirip fıstıkları tamamen kendi istediklerine göre fiyat yükseltiyorlar.”
“Fıstığımız olduğu halde fıstık depolardan çıkartılmıyor”
Sezon başında fıstık fiyatının 70-80 lira arasında değiştiğini, şu an ise 200 liraya kadar çıktığını belirten Sökmen, “Sezon başında fıstığın fiyatı 70 liraydı. Ardından 110-120 liraya kadar yükseldi ve Ramazan ayının da yaklaşmasıyla 150 lira oldu. Şu anki fiyat 210 liradır. Yani burada tamamen karaborsacıların bir parmağı var. Çünkü fıstığımız var olduğu halde fıstık depolardan çıkartılmıyor. Kendileri istedikleri fiyata fıstığı satmak istiyorlar.” ifadelerini kullandı.
“Gaziantep fıstık diyarıdır, cevizli baklava yapmak bize uygun değil”
Baklava üreticileri olarak cevizli baklava üretiminin gündemde olduğunu belirten Sökmen, “Bizler eğer fiyatlar bu şekilde giderse buna cevizli baklava yaparak önlem almayı düşünüyoruz. Tabi ki Gaziantep gastronomi şehri, fıstık diyarıdır. Cevizli baklava yapmak bize uygun değil. Ama sırf bu karaborsacıları önlemek için bir süre cevizli baklava üretmeyi düşünüyoruz. Kentteki fıstık halinde karaborsacılık yapanların olduğunu düşünmüyoruz. ‘Karaborsacı’ dediğimiz bu kişiler maddi durumu yüksek olup da fıstık sezonu fıstığı çiftçiden toplayıp deposuna saklayıp ve fıstık sezonunun da çıkaran kişilerdir. Zaten esnaf elindeki ürünü satmak zorundadır. Fıstığı saklayamaz.” diye konuştu.
“Fıstık kayıt altına alınmalıdır”
Sökmen hem tüketicinin hem de üreticinin bu yaşanan durumdan zarar görmemesi için yetkililerden acil önlem beklediklerini belirterek, şöyle konuştu:
“Burada tabi ki Tarım Bakanımıza büyük bir iş düşüyor. Tarım Bakanlığının çiftçimizin üretimini kontrol altına alması lazım. Bunun takibinin yapılması lazım. Yine Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin'e bu konuda iş düşüyor. Fıstık kontrol altına alınıp, bunun takibinin yapılması lazım. Hem çiftçinin hem de üreticinin kullandığı fıstık arasındaki dengelerin kontrol edilmesi lazım. Fıstığımız var mı yok mu zaten bu çalışma ile piyasaya çıkar.”
“Baklavaya zam yapmayı düşünmüyoruz”
Ramazan ayında tüketiciyi de düşünerek yüksek olan fıstık fiyatlarına rağmen baklavada herhangi bir zam yapmadıklarını belirten Sökmen, “Bizim buradaki düşüncemiz, Ramazan ayı nedeniyle halkımızın yanındayız. Sofrada bütün insanların tatlısının olması lazım. Bundan dolayı biz baklavaya zam yapmadık. Zam yapmayı da düşünmüyoruz. Ama çözüm olarak ise protesto şeklinde bazı önlemler düşünüyoruz. Elbette ki satışlar düşecek. Bu durum işimize yansıyacak. Bu sefer işveren ve işçi arasında sorunlar çıkacak. Büyük bir istihdam sorunu yaşayacağız.” şeklinde konuştu.
“Fıstık diyarında cevizli baklava olmaz”
Artan Antep fıstığı fiyatları için tedbir alacaklarını ifade eden Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba’nın baklava üreticilerinin alternatif olarak çeşitleri artırarak cevizli veya fındıklı baklava yapmaları önerisini de değinen Sökmen, “Fıstık diyarında cevizli baklava olmaz” diyerek, fıstığın kayıt alınmasıyla bu sorunun yaşanmayacağını ifade etti.
“Cevizli ve fındıklı baklava fıstıklı baklavanın tadını vermez”
Sökmen, “Gaziantep bir gastronomi şehridir. Tabi ki fındıklı veya cevizli baklava olur. Ama bizler bunu yapamayız. Çünkü biz çok turist alan bir şehiriz. Cevizli veya fındıklı baklava fıstığın tadını veremez. Baklava denince akla ilk gelen fıstıktır. Diğerleri artık bir zevk işidir. Biz bu ürünleri yapamayız.” diye belirtti.
“Karaborsacıların fıstıklarını ellerinden çıkarmalar lazım”
Bakan Fakıbaba’nın yükselen Antep fıstığı fiyatları için tedbir alacaklarını ve stokçuluk yapılmasına da müsaade etmeyecekleri açıklamalarını değerlendiren Sökmen, “İnşallah bakanımızın yapmış olduğu açıklamaların devamı gelir. Bu tür haksız kazancın karşısına geçeriz. Fıstığı son günlerde bu şekilde her rant haline getirmiş karaborsacılara en büyük darbe de İzmir’de cevizli baklava yapımı oldu. İstedikleri fiyata fıstığı çıkarıp satamadılar. Ceviz öne sürülünce tabi ki fıstığı çıkarmak zorunda kaldılar ve fıstık sezonuna zaten iki ay gibi bir zaman kaldı. Yeni mahsul fıstık çıkacak. Bundan dolayı da karaborsacılar fıstıklarını ellerinden çıkarmaları lazım.” dedi.
“Fıstık fiyatlarında düşüş bekliyoruz”
Son günlerde fıstıkta yüzde 5’lik bir düşüş olduğunu belirten Sökmen, “Eğer fiyatlar biraz daha aşağıya düşmezse, yani normal oranlara gelmezse tabi ki bizim de cevizli baklava yapma gibi düşüncemiz var. Ama şu anda cevizli veya fındıklı baklava üretimi yapmayı düşünmüyoruz. Çünkü fıstık diyarındayız, gazi şehrimiz gastronomi şehridir. Bizler çok turist aldığımızdan dolayı Antep’te cevizli baklava bu şehrin prestijine gölge düşürür. Biz şehir dışından gelen misafirlerimize ‘Antep’te cevizli baklava yedik.’ bunu söyletmek istemiyoruz. Biz bunun yerine fıstık fiyatlarında düşüş bekliyoruz.” ifadelerinde bulundu.
İLKHA