Covid-19 salgınında kapalı kalınan dönemde birçok sektörde yaşanan ciro kaybı ve artan hammadde fiyatları tüketiciye zam olarak yansımaya devam ediyor. Son olarak Gaziantep’te ekmeğe zam geldi.
Alınan karara göre, Gaziantep’te 150 gram ekmek 25 kuruş zamlanarak 1 TL 50 kuruştan satılacak.Pide ekmeğin kilogram fiyatı 10 TL olurken 150 gram olan bir adet pide ekmeğin fiyatı 1 TL 50 kuruş oldu.
Son aylarda un fiyatlarındaki rekor artış una dayalı üretim yapan fırıncı esnafının belini büktü. Artan un ve diğer girdi maliyetlerinden dolayı ayladır ekmeğe zammın kaçınılmaz olduğunu belirten esnaf, pide ekmeğe yüzde 20 oranında zam yaptı.
Esnafın en büyük giderlerinden olan elektrik ve doğalgazın ardından ham maddeleri un fiyatlarında da yüzde 50’yi aşan zam Gaziantep genelindeki fırıncıların ekmeğe zam yapmasına neden oldu.
Gaziantep’te geçtiğimiz aylarda 130 liraya alınan bir çuval unun fiyatı 180 liraya yükselirken mecburi olarak yüzlerce çuval un almak zorunda kalan fırıncı esnafı una üst üste yapılan zamlardan dolayı 1 TL 25 kuruşa satılan pide ekmeğin fiyatını 1 TL 50 kuruşa yükseltti.
Ekmeğe yapılan zammı yükselen un fiyatlarına, artan doğalgaz, elektrik, su diğer girdi maliyetlerinin artmasına bağlayan esnaf, ekmeğe zam yapmamak için aylardır direndiklerini ancak artan un ve girdi maliyetlerinden dolayı pide ekmeğe bu zammı yapmak zorunda kaldıklarını savundu.
Kentte 25 yıldır pide ekmeği fırını işleten İdris Özbay, üretim maliyetlerindeki fahiş artışlar nedeniyle ekmek fiyatına zam yaptıklarını söyledi.
“Bir buçuk yıldan beri çalışanlarımıza zam yapamıyoruz”
Son 2 ayda ekmeğin ham maddesi olan un ve diğer girdilerde yaşanan fiyat artışlarından dolayı fırıncı esnafının ciddi anlamda sıkıntıya düştüğünü ve un fiyatlarının her gün değiştiğini ifade eden Özbay, “Bu zam bizde ihtiyaç değil zaruri oldu. Çünkü girdi maliyetleri neredeyse yaklaşık yüzde 60 arttı. Biz, istediğimizden dolayı zam yapmadık. En azından bu işi sürdürebilmemiz için zam zaruri ihtiyaç oldu. Un fiyatları arttı. Bir buçuk yıldan beri çalışanlarımıza zam yapamıyoruz. Çünkü zam yapabilmemiz için bizimde satışlarımızın yükselmesi lazım. Asgari ücretle ve diğer çalışanların senede 2 defa maaşları zamlanıyor. Fakat bizim zammımız ekmeğe endeksli olduğu için biz de mecburen işçilerimize bir buçuk yılda bir zam yapabiliyoruz. Bunun yanı sıra vergilerimiz, sigorta primlerimiz ve diğer tüm girdi maliyetlerinin hepsi yaklaşık yüzde 60 arttı. İşi sürdürebilmemiz için bu zam bir nebze olsun bize can suyu gibi oldu. Keşke girdi maliyetleri yükselmese biz de zam yapmazsak ve ekmeği halkın yiyebileceği şekilde uygun fiyata satabilsek.” dedi.
“Girdi maliyetlerimiz yüzde 60 arttı”
Ekmeğe yapılan zamdan esnafın da memnun olmadığını belirten Özbay, “Fakat girdi maliyetlerimizin artmasından dolayı bu zammı yapmaya mecburduk. Temel gıda olmasına rağmen un fiyatlarının önünde herhangi bir engel yok. Fakat bizim satışımızda bir devlet engelli var. Birbirine endeksli olsa un fiyatları da bu kadar yükselmeyecek. Geçtiğimiz yıl bir çuval unu 130 liraya alıyorduk ama bu yıl 170 liranın üzerine yükseldi. Şu anda 5 lira gibi bir indirim oldu ama bir çuval un 170-175 lira arası satılıyor. Doğalgaz, elektrik ve diğer girdi maliyetlerinin yüksek olmasından dolayı esnafımız zor durumda. Geçtiğimiz yıl 3 bin lira gelen doğalgaz faturamız bu yıl 4 bin liranın üzerinde geliyor. Yaklaşık yüzde 40 oranında bir zam var. Elektrik, su faturaları da aynı şekilde yüksek geliyor. Bundan dolayı bizim de zam yapmamız lazım. Dükkan kiraları zaten Gaziantep'te aldı başını gitti. Bu işin sürdürülebilmesi için bu zammın yapılması gerekiyordu, memnun olmayarak zammın gelmesine sevindik.” ifadelerini kullandı.
“Zam halkımız için iyi olmadı”
Elektrik ve doğalgaza gelen zamlarla birlikte un fiyatlarındaki artışın da etkisiyle pide ekmeğe zammın kaçınılmaz duruma geldiğini belirten Mehmet Yılmaz ise, “Fırıncıların zaten zamma ihtiyacı vardı. Bu zammın daha önceden gelmesi lazımdı. Un fiyatlarının fiyatı hat safhaya ulaştı. Un fiyatlarına yapılan zamların önüne geçilmesi imkansız bir hale geldi. Bizler fırıncılar olarak devletin belirlediği kurallar dışına çıkamıyoruz, kafamıza göre zam yapamıyoruz. Dükkan kirası, un zammı, elektrik, su faturalarının yüksekliği aldı başını gidiyor. Sigortasız işçi çalıştırmak şu anda sıkıntı. Bunun önüne geçilmesi için zam yapılması lazımdı. Bu zamma sevinmiyoruz ama zam esnaf için ilaç gibi oldu. Bu zam halkımız için iyi olmadı. Fakat fırıncılar için mecbur yapılacak bir zamdı.” şeklinde konuştu.
Öte yandan, 200 gram olan francala ekmeğin fiyatına henüz zam yapılmazken aralık ayında 1 TL 50 kuruşa satılan ve halk arasında “somun” diye bilinen ekmeğin fiyatının ise zamlanacağı öğrenildi.