Avrupa Karaciğer Çalışmaları Birliği Kongresi tarafından bu yıl 49'uncusu düzenlenen Uluslararası Karaciğer Kongresi kapsamında, dünyada Hepatit C (HCV) virüsüne dikkat çekmek amacıyla, ''Hepatit C Virüsünü Anlamak'' başlıklı medya eğitim toplantısı yapıldı.
ÖZETLE
Hepatit C virüsü kanla bulaşıyor.
Hastalar hastalıklarını çevreyle paylaşmakta sıkıntı yaşıyor.
Hastalığa geç tanı konuyor. Bu da tedavi sürecini zora sokuyor.
Queen Mary Üniversitesi Hepatoloji Profesörü ve Barts Ulusal Sağlık Hizmetleri Vakfı Danışmanı Prof. Dr. Graham R. Foster, dünya genelinde yaklaşık 160 milyon kişide kronik Hepatit C hastalığı olduğunu belirterek, "Her yıl yaklaşık 3-4 milyon yeni olgu tanımlanmaktadır ve hala yılda 350 binden fazla kişi Hepatit C'nin sonuçlarından dolayı ölmektedir" dedi.
Hepatit C virüsü kanla bulaşıyor
Londra'daki Excel Kongre Merkezi'nde düzenlenen ve dünyanın farklı ülkelerinden gazetecilerin katılımıyla gerçekleştirilen eğitim toplantısında konuşan Prof. Dr. Foster, virüsün kan yoluyla başka insanlara taşındığını söyledi. Foster, dünyanın pek çok yerinde bir şırınganın birden fazla kullanıldığını, bu konuda sağlık personeli ve vatandaşın eğitim boşlukları nedeniyle bilinç sahibi olmadığına dikkat çekti. Dünyanın bazı yerlerinde kan nakillerinde, diğer kan ürünlerinde ve nakledilecek organlarda 1992'den itibaren HCV taraması yapıldığına işaret eden Foster, şöyle konuştu:
"Bu çok kötü bir virüs. Aynı zamanda da çok kötü sonuçları olan bir virüs. Maalesef kansere yakalandıktan sonra tedavi olanakları çok sınırlı. Hastaların yüzde 33'ü ilk yıl içinde ölüyor. Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde virüsün ciddi şekilde yayılması bekleniyor. 1989'da ilk kez keşfedildi. Dünyanın farklı yerlerinde 6 farklı HCV tipine (genotipleri) sahip olduğu belirlendi."
Hepatit C hastalığının belirtileri
Foster, Hepatit C olan hastaların yaklaşık yüzde 80'inin, herhangi bir semptom hissetmediğini ve belirtilerin, genelde virüse maruz kaldıktan sonraki 2 hafta ile 6 ay arasında görüldüğüne dikkat çekti. Hastalığın yorgunluk, eklem ağrısı, ateş, bulantı, iştah kaybı, kusma, karın ağrısı, koyu renkte idrar, gri renkte dışkı, sarı gözler veya cildin ve göz aklarının sararması, sarılık gibi belirtileri olduğunu söyledi.
Hepatit C iki tür testle saptanıyor
Hepatit C virüsünün iki tür testle belirlendiğini belirten Dr. Foster sözlerini şöyle sürdürdü:
"Hepatit C enfeksiyonunda virüse karşı (kişinin bağışıklık sistemi tarafından oluşturulan) antikorlar genelde enfeksiyondan 8-12 hafta sonrasına kadar kanda saptanamaz. Pozitif test sonucu yalnızca kişinin hayatının bir noktasında virüsle temas ettiğini gösterir ancak bir enfeksiyonun var olduğunu doğrulamaz. Virüs varsa RNA'sı maruziyetten iki hafta kadar erken bir süre sonra 'HCV RNA' testiyle saptanabilir. Kanda 'HCV RNA'sı saptanırsa, Hepatit C enfeksiyonu halen var demektir."
Hastalar zamanında hekime başvurmuyor
Dünya Hepatit Birliği İcra Kurulu ve Hepatit C Vakfı Başkanı Charles Gore de toplumların, hastalığa ilişkin bilincin yükseltilmesi ve bu hastalığa yakalanmış kişilerin sözcülüğünün de daha iyi yapılması gerektiğini söyledi ve şöyle devam etti:
"Yılda 350 bin kişi bu hastalıktan ölmekte. Hastaların yüzde 80'ini uzun süre bu enfeksiyonu kaptıklarını bilmiyorlar ve dolayısıyla bazı belirtileri hissedene kadar kişiler doktorlarına gitmiyorlar. Çoğu zaman artık hastalık için 'iş işten geçmiş' oluyor. Dünyada Hepatit C'den rahatsız olan toplumların sadece yüzde 37'si bu konuda bilince sahip. Bunlar doktorlarından kan taraması yapmasını isteyen insanlardır. Birçok insan, hastalığın istenmeyen yaşam biçiminden kaynaklandığını düşünmekte. Hastaların birçoğu da bu enfeksiyona yakalandıklarını itiraf etmek istemiyor. Dolayısıyla bu cinsel yolla değil, kan yoluyla geçen bir hastalık. Bunlardan dolayı da bu insanların bulunduğu yerlerde yeterli sosyal destek sağlanamamakta. Bu da insanların kendilerini yalnızlığa itmesi, ruh sağlığı bozukluklarına ve sağlık hizmetlerine ulaşmada zorluk çekmeleri gibi şeylere sebep oluyor. Bazı ülkelerde, yapılan taramalar sonucu Hepatit C virüsü taşıdığı saptanan insanlar işlerinden uzaklaştırılıyor. Onlara iş verilmiyor. Çünkü insanlar Hepatit C'nin sebebini anlamıyor."
Hastalığını tesadüfen öğrendi
Hepatit C virüsüyle uzun yıllar mücadele eden Sam May ise yaşadıklarını paylaşmak istediğini dile getirerek, hastalığını 40. yaş gününde tesadüfen öğrendiğini belirtti. May, o zamana kadar hastalık hakkında hiçbir bilgisinin olmadığını, 22 yıl boyunca hastalığını bilmeden yaşadığını ve eski partnerinin tavsiyesi üzerine Hepatit C testi yaptırdığını söyledi. Hastalığını uzun süre ailesi de dahil olmak üzere kimseyle paylaşamadığını ifade eden May, şöyle devam etti:
"Hastalığımı kabullendikten sonra yaşam biçimimde değiştirmem gereken bazı şeyler olduğunu anladım. Alkolü bıraktım. Artık hastalığa ilişkin profesyonellerin gözüyle daha çok bilgi edinmeye başladım. Artık benim için çok ciddi iniş ve çıkışların yaşandığı bir dönem başlamıştı. Günde 3-5 defa moralim değişiyordu. Bu durumun bana yarattığı stresten dolayı beklenmedik tavırlar sergilemeye başlamıştım. Tedavilerin ardından vücudum Hepatit C'den kurtulmuştu. Ancak hala kendimde o dönemin izlerini görebiliyorum."