İnsanımızın en büyük problemlerinden biri her yarayı kaşımaya çalışması. Her türlü yarayı kaşımaya çalışan, her davranışı sorgulamaya çalışan bireylerin psikolojisini araştırdığımızda çok sağlıklı bir psikolojilerinin olmadığına şahit oluruz. Neden diye düşünürsek akıllı bir birey, her davranışı sorgulamaz, anlamaya çalışmaz.
Davranışların farklı anlamları olduğu gibi davranışa iten niyet farklı olabilir. Sadece davranış boyutlarının kodlarına bakarak tanımlama yapmak eksik bir izah olur. Hatırlıyorum bir gün çok dindar bir akrabam abdest alıyordu o sırada genç bir kız oradan geçtiğinde ben bekâr olmama rağmen onun yanında kıza bakmaya hayâ ettim.
Baktım, saygı duyduğum yaşlı başlı adam çok daha rahat bakıyor. Şeytan da bana fısıldayarak onun etkisiyle bir an içimden dedim ki: Demek ki insanlar düşündüğümüz gibi değilmiş, insanları gözümüzde büyütmemek lazım. Neyse aradan yıllar geçti, o konuya yakın bir konu açıldı; saygı duyduğum akrabam bize şöyle bir nasihat etti: “Bakın kardeşlerim bu benden size nasihat sakın her şeyi olduğu gibi değerlendirmeyin, bazen bir adam bir kıza bakar siz farklı yorumlayabilirsiniz fakat adam sizin baktığınız gibi meseleye bakmaz. Belki kızın terbiyesi onun dikkatini çekmiştir. Oğluna, torununa gelin almak için düşünemez mi?” diye nasihatta bulundu.
Ben orada anladım ki bir noktadan yola çıkarak kendi zihin kodlarımın verilerine göre düşünmüşüm, tanımlama yapmışım, hata yapmışım. Allah, beni affetsin, utancımdan helallik de isteyemedim. Aradan yıllar geçmesine rağmen bugün çoğu insanın bu psikolojiyi yaşaması ciddi anlamda sosyolojik bir sorun.
Nasıl mı? İnsanlar hiçbir şeyi araştırmadan çok rahat yorum yapabilirken hiçbir araştırma yapmadan alış veriş yapmıyorlar ya da düzenli namaz kılmayıp haftada bir cumaya gidip sağdakini soldakini çok rahat eleştirebiliyorlar.
“Haftada bir cumaya gidiyorum, sağımda solumda hep üçkâğıtçılar bunlar yüzünden namazdan soğuyorum.” Sanki her gün beş vakit namaz kılıyor da namazdan soğuyor. Bu tür insanların trafiğe kızıp da araba sürmemezlik yaptığını görmedim.
İnanın ki bu tür insanlar ziyadesiyle bizleri meşgul ederek her iki dünyamızı etkiliyorlar. Bu tür insanların faydasız yaklaşımlarla gündemi meşgul etmesine izin vermeyelim. Sürekli gündemi meşgul edenlerin durumu, çalışmayıp çok konuşan öğrencilerin durumuna benzer. Bazı öğrenciler, yıl boyunca çalışmaz hep bahane uydurarak kendini kıymetlendirmeye aileyi, çevreyi geçiştirmeye çalışır. Fakat sene sonunda sonuca bakıldığında ne kadar kendini haklı gösterse de haklılığı kalmaz. Mazeret üretenlerin durumu da bu duruma benzer.
Fakat iyi öğrencilerin çalışma şekline baktığımızda sadece derslerine ve kendilerine odaklanırlar. Bilmediklerini öğrenmeye çalışırlar, kendilerini ilgilendirmeyen alanlara eğilim göstermezler. İyi öğrenciler için zaman çok önemli. Bir dakika bir dakikadır. Standart sapmayı etkileyen sorular, onlar için çok daha önemli.
Başarılı öğrencilerin genel profiline baktığımızda susarak derslerine çalışmaları bizler için en güzel ipucudur. Bizler sağlıklı ve mutlu bir hayat istiyorsak işimize gücümüze odaklanarak ön yargılardan uzak durmalıyız. Yoksa benim gibi hata yapar sonra da pişman olursunuz.
Selam ve dua ile…