İGİAD İnsani Geçim Ücreti Tespit Komisyonu, her yıl aralık ayında yaptığı bir araştırma ile Türkiye’de farklı bölgelerdeki ailelerin geçinebilmesi için gerekli olan insani geçim ücret seviyesini tespit ediyor.
2 çocuklu 4 kişilik bir ailenin onurlu bir yaşam sürebilmesi için aylık insani geçim maliyetinin hesaplanmasından hareketle yapılan bu araştırma, bir ailenin; gıda, giyim, konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar, mobilya, ev aletleri ve ev bakımı, sağlık, ulaştırma, haberleşme, eğlence ve kültür, eğitim hizmetleri ve sair harcamalarını içeriyor.
TÜİK tarafından üretilen veriler kullanılarak yapılan hesaplamalara göre, işverenlerin İstanbul’daki bir iş görene ailesini geçindirebilmesi için aylık toplam 4 bin 134 TL (prim, ikramiye, yardım vb. yan ödemeleri dâhil) ödemesi gerekiyor. Tespit edilen İGÜ rakamı; SGK, vergi ve devlet tarafından karşılanan eğitim giderlerini içermiyor. İGİAD, bu rakamı, iş görene verilmesi gereken insani geçim ücreti tutarı olarak işverenlere tavsiye ediyor. Her bölge için farklı ücretlerin belirlendiği çalışmada, Türkiye ortalaması fiyatlarla hesaplanan İGÜ ise 3 bin 285 TL oldu.
İnsani Geçim ücreti uygulamasında işverenlerin daha duyarlı olmaları konusunda çağrıda bulunan İGİAD, çalışanların ücretlerinin sürekli olarak İGÜ seviyesinde iyileştirilmesini amaçlıyor.
İş dünyasına alternatif olarak sunduğu ve reel rakamlarla hesaplanan İnsani Geçim Ücretinin pratikte uygulanması ya da uygulama yönünde gayret gösterilmesi için tüm işverenlere tavsiye eden İGİAD, ayrıca işverenlerin bu ücret seviyesini işletmelerinde uygulayabilmeleri için de hükümetin iş gören maliyetini işveren lehine çevirecek düzenlemelerde bulunması gerektiğini, Türkiye’de bölgesel asgari ücrete geçilmesinin önem arz ettiğini vurguladı.
İnsani Geçim Ücreti nedir?
Helal kazancın adil paylaşımı ilkesini benimseyen İGİAD, piyasa şartları uygulaması yerine alternatif İnsani Geçim Ücreti uygulamasını geliştirmiştir. İGÜ, farklı bölgelerde ortalama büyüklükteki ailelerin insanca geçimini sağlayacağı taban ücret seviyesidir. Bu uygulamanın temeli, alt gelir grubundaki iş görenlerin insanca yaşam standardına erişmesine yardımcı olmaktır. İGÜ, aynı zamanda, işverenin, yanında çalıştırdığı iş görenleri yoksulluğa mahkûm etmemesi, üretilen artı değerin adil bir şekilde paylaşılması ve bu sayede iş ortamındaki motivasyonun arttırılması gereğini ortaya koymayı amaçlayan bir uygulamadır.
İGİAD, işveren ve iş gören gibi ana unsurlarının kazanca katkıları oranında ve oluşan kârı hakkaniyet çerçevesinde paylaşılmasını, adil ve hak merkezli bir iş hayatının gerçekleşmesi için asgarî şart olarak görmektedir. Bu prensip hem inanç hem sosyal dayanışma hem de işletme veriminin artırılması açısından önemlidir. Bu sayede hakkaniyete dayalı ve adil bir paylaşım gerçekleşmiş olacak, toplumsal barışın ve düzeyli bir kalkınmanın önü açılacaktır.
İGÜ uygulamasında piyasa şartları değil hakkaniyet, yardımlaşma ve ücretin yeterliliği esas alınmaktadır. Özellikle emek arzının yoğun olduğu ülkemizde piyasa mekanizmasının çalışanların aleyhine bir durum oluşturduğu açıktır ve bu çok yoğun bir şekilde istismar edilmektedir. Burada istismar, tek taraflı olmamakla birlikte işveren tarafı uygulayıcı taraf olarak daha fazla önem taşımaktadır.
İGİAD tarafından bölgelere göre Aylık İnsani Geçim Ücretini şu şekilde açıkladı:
Bölge
2020İnsani Geçim Ücreti
2021İnsani Geçim Ücreti
İstanbul
3.192 ₺
4.134 ₺
Batı Marmara
2.371 ₺
3.044 ₺
Ege
2.627 ₺
3.213 ₺
Doğu Marmara
2.767 ₺
3.563 ₺
Batı Anadolu
2.561 ₺
3.449 ₺
Akdeniz
2.518 ₺
3.200 ₺
Orta Anadolu
2.379 ₺
2.666 ₺
Batı Karadeniz
2.321 ₺
2.585 ₺
Doğu Karadeniz
2.460 ₺
2.764 ₺
Kuzeydoğu Anadolu
2.371 ₺
2.793 ₺
Ortadoğu Anadolu
2.185 ₺
2.636 ₺
Güneydoğu Anadolu
2.672 ₺
3.059 ₺
Türkiye
2.676 ₺
3.285 ₺