Economist, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama'nın Ortadoğu'da İsrail-Arap barışı için önümüzdeki 4 yılda girişimde bulunacağını, İsrail-Türkiye yakınlaşmasının "faydalı bir ilk adım" olduğunu söylüyor.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun 9 Türkiye vatandaşının öldürülmesi nedeniyle Türkiye'den özür dilemesini değerlendiren Economist , özürün olası etkileri hakkındaki görüşlerini dile getiriyor.
Economist, Türkiye'ye daha fazla İsrailli turist gelebileceğine işaret ediyor.
Dergi, Obama'nın İsrail'den ayrılmadan hemen önce Erdoğan'la görüşmesi için telefonu Netanyahu'ya uzattığını yazıyor ve ABD'nin Ortadoğu'daki en yakın ve en güçlü iki müttefikinin dört yıl aradan sonra bir kez daha işbirliği yapma konusunda uzlaştığını belirtiyor. Economist, tazminat meselesi de hallolduktan sonra diplomatik ilişkilerin yeniden kurulacağını vurguluyor.
Dergi iki tarafın da bu bu yeniden-yakınlaşmadan kazanacakları çok şey olduğu görüşünde.
İsrail'in Erdoğan umudu
Economist İsrail'in yalnız kaldığı görüşünü dile getiriyor ve dergiye göre İsrail, şimdi Erdoğan'ın kendilerini kurtaracağını umuyor.
"İsrail'i yalnızlaştıran" ise Economist'e göre tek adam yönetimlerinin devrilmesi oldu. Özellikle de Mısır'da Mübarek'in gidişinin altını çiziyor dergi.
Dergi, İsrail ile Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki doğalgazı paylaşabileceğini, askeri istihbarat alanında işbirliğinin başlayabileceğini ve İsrailliler'in yeniden Antalya'nın yolunu tutup, tatilin tadını çıkartabileceğini söylüyor.
Economist, ilişkilerin dibe vurduğu söylenen dönemdeki karşılıklı ticaretin büyüklüğünün de "3 milyar dolar değerinde" olduğunu belirtiyor.
"Erdoğan 'hayır' diyecek"
Dergi, “Türk-İsrail stratejik ilişkileri yine tam olarak eski haline gelmeyecektir” diye bir tahminde bulunuyor ve bunun nedenlerinden biri olarak da Başbakan Erdoğan'ın sert tarzından bahsediyor.
Economist, Erdoğan tonunu yumuşatmazsa ilişkilerin yine kolaylıkla dibe vurabileceği görüşünde.
Economist'in makalesi şu satırlarla sona eriyor;
"Dahası Erdoğan, Netanyahu'nun İran'ın nükleer amaçlarından vaz geçirmekte ikna etme konusunda yardım isteğini büyük olasılıkla reddedecektir. İsrail, Türkiye'nin toprakları üzerinde savaş uçaklarının uçmasına izin vereceği umuduna bel bağlamamalı. Şu ana dek Türkiye'yi İran'ın nükleer bomba elde etmeye yaklaştığına ikna edemediler. İsrail'in eski Ankara Büyükelzisi Alon Liel, 'Türkiye ikna olsa bile hedefin kendisi olduğuna inanmıyor'diyor."
En azından Suriye'de bir tür işbirliği olabilir. İsrail aylarca süren tereddütten sonra, Suriye lideri Beşar Esad'ın gitmesi gerektiği konusunda artık Türkiye'yle hemfikir. Hem İsrail, hem de Türkiye Esad'ın düşüşünün meyvelerini El Kaide'nin toplamasını istemiyor. Eski Büyükelçi Liel'e göre İsrail, Suriye'de Batı yanlısı İslamcı bir hükümetin iktidara gelmesini bile isteyebilir. Özellikle de Türkiye'yi model alan bir hükümetin"
"Öcalan'ın Nevruz mektubu"
Economist, PKK lideri Öcalan'ın Nevruz'da okunan mektubuyla ilgili Türk basının muzaffer bir edayla "Savaş bitti" derken yanılıyor olabileceğini yazıyor.
Economist'e göre Öcalan üç bin PKK'lının ne zaman çekileceğini de silahsızlanmaları gerektiğini de söylemedi.
Dergi, PKK'nın Kandil'deki lideri Murat Karayılan'ın "bu senenin çok önemli bir sene olacağını ve bunun ya savaşarak, ya da barışarak olacağını" söylerken daha az diplomatik olduğunu kaydediyor.
Economist, herşeyin ötesinde Kürtlerin yeni bir "demokratik anayasa" istediklerini aktardıktan sonra Kürtlerin beklentileri ile PKK'nın hareketlerinin eşzamanlı yürütülmesi gerekeceğini belirtiyor.
Economist bundan önce 7 ateşkesin çöktüğünü hatırlatıyor ve "Kolay olmayacak" diyor
Economist, Erdoğan'ın riskin ne olduğunu bildiğine işaret ederek, sertlik yanlısı generallerin pençelerinin sökülmesi ve darbe suçlamasıyla yüzlerce kişinin cezaevine konulmasının bunun göstergesi olduğunu belirtiyor.
Cumhuriyetçiler ve milliyetçiler çok zayıf
Economist, laiklik yanlısı siyasi cephe ile aşırı milliyetçilerin acınacak düzeyde bir zayıflık içinde olduklarını söyledikten sonra MİT Müsteşarı ile Öcalan'ın bir anlaşmaya vardıklarını yazıyor.
Anlaşmanın hükümlerinin esas olarak hükümet tarafından belirlendiği görüşünü dile getiren Economist, "söylentilere göre" diyor "Barış ve Demokrasi Partisi gelecek sene Erdoğan'ın devlet başkanlığı girişimini destekleyecek."
Almanya'da tepki uyandıran dava
Almanya'da sekiz Türk ve bir Yunan göçmenle bir kadın polisin öldürüldüğü cinayetlerde suç ortağı olmakla suçlanan beş aşırı sağcının yargılanmasının Türkiye'de neden tepki uyandırdığını bildiriyor Independent.
Gazete, Türk gazetecilere davayı izleme izni verilmemesinden sonra çıkan tartışmaları aktarıyor.
Münih'de görülen davanın yargıçları, Türk gazetecilerin izin başvurusunu çok geç yaptıkları için duruşmaları izleyemeyeceklerini söylemişti.
Independent'a göre sadece Türkiye değil, Almanya hükümeti, AB Komisyonu, Alman-Türk sivil toplum kuruluşları ve Almanya Yabancı Basın Birliği tepki gösterdi.
BBC Türkçe