20 Mart 2003’te ABD ve İngiltere öncülüğünde oluşturulmuş Çok Uluslu Koalisyon Kuvvetleri, kimyasal silahlar bulundurduğu gerekçesiyle Irak’a askeri saldırı başlatmıştı.
Şu an 72 yaşında olan Brezilyalı diplomat Jose Bustani ise, Irak'ın işgalinden bir yıl öncesine kadar kimyasal silahları tespit etme ve yok etme amacıyla kurulan hükümetler arası Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütünün (OPCW) ilk başkanı olarak görev yapıyordu.
Irak'a yönelik işgal başlamadan hemen önce Bustani'nin görevdeki ikinci dönemi Mart 2002'de beklenmedik bir şekilde sona erdirildi. ABD'nin Birleşmiş Milletlere sunduğu teklif 7'ye karşı 48 oyla kabul edilince Bustani görevden alındı. Oysa Bustani 11 ay önce oy birliğiyle ikinci dönemine seçilmişti.
ABD hükümeti Bustani'nin "görevini iyi yürütemediğini" öne sürse de George W. Bush yönetimi Brezilyalı diplomatın Irak'ı Kimyasal Silahlar Sözleşmesi'ne dahil etme ve kitle imha silahları uzmanlarının Irak'a giderek denetim yapmasını sağlamaya yönelik çabalarından rahatsızdı. Çünkü Irak'ta kimyasal silahlar olduğu iddiası 2003 yılında Irak'ı işgal eden ABD liderliğindeki koalisyonun temel argümanıydı.
BBC'ye konuşan Bustani, "Irak da Libya da anlaşmaya katılmaya karar verdi ve denetim Kasım 2002'de gerçekleşebilirdi. Ama Amerikalılar Irak'ı işgal etmek istiyordu ve bizim yapmak istediğimiz denetim onların çıkarlarına ters düşüyordu. Eğer denetçiler Irak'a girebilseydi kimyasal silah bulamayacaklardı ve en azından işgale gerekçe olarak başka argümanlar göstermek zorunda kalacaklardı." dedi.
ABD Başkanı Donald Trump tarafından geçtiğimiz günlerde Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak seçilen John Bolton'ın ise, Bustani'nin görevden alınmasına öncülük eden kişi olduğu belirtildi.
Bustani, "Bolton benim kovulmamda önemli bir yere sahip. Bir keresinde ofisime gelip "Ya istifa edersin ya da sonuçlarına katlanırsın." dedi. Ayrıca çocuklarımın ABD'de okuduğundan bahsetti. Geri adım atmadım ve bunun üzerine beni görevden almak için harekete geçtiler." ifadelerini kullandı.
Üzerinden 15 yıl geçen Irak'ın işgalinin ardından yapılan tüm soruşturmalarda, ülkede kimyasal silah bulunmadığı, ABD'nin Irak'ı işgal etmek için bu argümana sarıldığı ortaya çıktı. (İLKHA)