İnsanın önünde hep iki seçenek vardır. Bunlar yapmak ya da yapmamak… Bilgisayar diliyle 1 ya da 0 … Zıtların dünyasında yaşıyoruz. Erkek–dişi, sıcak–soğuk, siyah–beyaz, gündüz–gece… Bu liste uzayıp gider. Verdiğimiz somut örneklerin yanında soyut örnekler de vardır ki bunların başında iyilik ve kötülük gelir.
İyilik ve kötülük kavramları insanlık tarihi kadar eski… Hatta belki daha da eski… Çünkü Meleklerin insanların yaratılışının gereksizliğiyle ilgili ileri sürdükleri gerekçeler hep kötülüğü ve kendileriyle ilgili ileri sürdükleri gerekçeler de iyiliği temsil eder. Bu da gösteriyor ki iyilik ve kötülük insanlık tarihinden de daha eski…
Bu iki kavrama yüklenen anlam tarihe yön vermektedir. Özellikle de insanlık tarihine… Bu iki kavrama yüklenen anlamda insanların inançları, ahlaki değerleri, gelenek ve görenekleri, erdemleri etkili olmuştur. Her ne kadar bu sebeple farklılıklar oluşsa da temelde iyilik ve kötülük olarak kabul edilen olgular yaşama hep etki etmiştir. İnsanların mutluluk veya mutsuzluklarına yön vermiştir.
Duyguların insan psikolojisinde azımsanmayacak etkisini göz önüne aldığımızda iyilik ve kötülüğün hangi boyutta etkileyici olduğu daha iyi anlaşılır.
Farklı açılardan yaklaşılıp farklı anlamlar yüklense bile iyilik pozitif kötülük de negatif olarak kabul görür. Bütün insanlar hadiseye böyle bakarlar. Kaldı ki insanların ortak kabulleri vardır. Ortak iyi ve kötüler hep var olmuştur. Örneğin suçsuz birini öldürmek istisnasız herkesin yanında kötüdür. Yine güçsüz birine yardım etmek veya aç birini doyurmak herkesin yanında iyidir.
İster ortak değerlerle belirlenmiş olsun ister farklı değerlerle her iki durumda da iyilik insanda bir rahatlamaya sebep olur. Bu insana pozitif bir enerji verir.
İyilik karşınızdakine karşılık beklemeden yardım etmenizdir. Bunun şekli fazla önemli değildir. Karşınızdaki bireyin veya toplumun hangi konuda yardıma ihtiyacı varsa ona o konuda yardım etmeniz ona iyilikte bulunmanız demektir. Bu, onu doyurmanız, giydirmeniz, bir eve yerleştirmeniz veya yolun karşı tarafına geçirmeniz, yükünü taşımasına yardım etmeniz vs. olabilir. Hangi konuda olursa olsun arada fark yoktur. Önemli olan karşıdakinin ihtiyacını görmüş olmanızdır.
Kuşkusuz yapılan her iyilikten sonra insanda bir rahatlama olur. Bu, yazın kavurucu sıcağında hafif bir yağmurun yağması gibi bir şeydir. Gönlü ferahlatır. Zor durumda kalmış birine yardım etmenin mutluluğunu yaşatır. Vücut mutluluk hormonları salgılar. Böylece insan kendini iyi hisseder.
İyilik yapmayı alışkanlık haline getirenler, diğer insanlara nazaran daha az strese girerler. Çabuk öfkelenmez ve oto kontrolleri daha sağlıklı işler. Bunlar diğer insanlara göre daha mutludurlar. Kur’an-ı Kerim’de kötülükten sonra iyilik yapılması tavsiye edilir. Böylece kötülüğün insana zararı savılmış olur. Bu savma hem madden hem de manen mümkündür. Kötülüğün insanda meydana getirdiği olumsuz etki, yapılan iyilikle bertaraf edilir. Dolayısıyla insan negatif etkinin tesirinden kurtulur. Hatta öfke anında güzel şeyler yani iyilikler düşünüldüğünde öfkenin yatıştığı ve bir rahatlamaya neden olduğu görülür.
İyiliğin insan ilişiklerinde meydana getirdiği müspet durum ise apayrı bir güzelliktir. Yine sosyal yaşamdaki yeri ve önemi toplumda meydana getirdiği birlik, beraberlik, dayanışma gibi erdemler saymakla bitmez. Biz burada iyiliğin kişisel anlamdaki etkisini konuşmak istedik.
Mutlu olmak istiyorsanız her fırsatı değerlendirin ve iyilik yapın. Resulullah aleyhissalatu vesselam: “Her iyilik sadakadır” der. Sadece yapmaya niyetlenmek bile insana sevap kapısını açar. Sevabın iki yüzü vardır. Biri dünyaya diğeri de ahirete bakar. Dünyaya bakan yüzünü kişisel boyutu verdiği mutluluktur. Toplumsal boyutu da sevilmek ve sayılmaktır. Bu da nur üstüne nur demektir. Yeryüzündeki canlılara yapılacak her türlü yardım iyiliktir. Elbette hayırlı işlerde yardım, kötülükte değil. Zaten kötülüğe yardım da kötülüktür. Şu hayatta istenirse yapılacak o kadar çok iyilik var ki… Yüce Allah’ın ve Resulullah aleyhissalatu vesselam’ın yapın dediği her şey iyiliktir.
Burada Türkiye’nin hemen hemen her yerinde ve Çınar’da da faaliyet yürütüp ihtiyaç sahiplerine yardım elini uzatan Umut Kervan’ını anmak istiyorum. Önümüz Ramazan… Hayır sahiplerini Umut Kervan’ına destek vererek ihtiyaç sahiplerine yardım etmeye davet ediyorum.
Rabbim bizleri her zaman iyilik yapanlardan eylesin.