Elektrik abonelerinden alınan kayıp-kaçak bedelleri faturaları şişirmeye devam ediyor. Elektrik faturalarında açık ya da gizli bir şekilde yer alan kayıp-kaçak bedellerinin oranları, aktif enerji kullanım bedelinin yüzde 16 ile yüzde 21’i arasında değişiyor.
Enerji Bakanı Taner yıldız bile bu rakamın elektrik faturalarına yüzde 9.2 olarak yansıtıldığını belirtiyor.
Bakan Taner Yıldız her ne kadar rakamı 9,2 olarak açıklasa da bu rakam çok daha büyük. Bize gelen fatura örneklerinde 2013 Aralık ayında yüzde 22.5, Ocak 2014 ise yüzde 18.5 oranında. Bakanın belirttiği 9,2’nin iki katı olduğunu ortaya koymaktadır.
33 milyon aboneden meskenlerde elektrik kullanan tüketiciler kendi kullandıkları elektrik bedelini ödemekte zorluk çekiyor. Başkasının kaçak kullandığı bedeli ve bunun yanında 8 ayrı kalemde de çeşitli ücretleri ödemek vatandaşı zor duruma sokuyor.
Anlayacağınız birileri kaçak elektrik kullanıyor. Ceremesini ise tüm vatandaş çekiyor. Kaçak elektrik bedelleri olduğu gibi faturalara yansıtılıyor. Olan kaçak elektrik kullanmayan vatandaşa oluyor. Bu kaçak kullanım aynı zamanda fiyatları da yükseltiyor. Çok daha uygun fiyatlara elektrik enerjisi almaya engel olunuyor. Kaçak kullanım yüksek olunca BEDAŞ’ın kar payı da düşüyor.
Kaçak elektrik kullananlar elektrik enerjisini bedava kullanınca tüm enerji ihtiyaçlarını elektrik enerjisine yüklüyorlar. Çoğu kez çok daha basit yollarla karşılayabilecekleri enerji ihtiyaçlarını bile elektrik enerjisinden harcıyorlar. Böyle olunca sınırsız bir kullanım meydana geliyor.
Elektrik enerjisi sınırsız kullanılınca yeni ek elektrik enerjisi kaynaklarına harcanacak ödenek bulunamıyor. Sürekli olanla yetiniliyor. Sanayileşme, şehirleşme ve nüfusun sürekli arttığı bir ortamda elektrik enerjisi yetersiz oluyor. Bu da uzun süreli elektrik kesintilerine sebep oluyor. Özellikle Doğu ve Güneydoğu’nun köylerinde elektrik kesintisi saatlerce ve neredeyse her gün oluyor.
Trafolar yetersiz ve bakımsız. Hatlar çok eski projelere göre dağıtılmış. Yeni yapılan evler kendi imkânlarıyla elektrik hatları döşemişler. Evlerin, ağaçların vb. üzerinden çekilen ince ve sağlıksız hatlar tehlike saçıyor.
Kesintilerin yanında bir de gelen akımın voltajı 220 volt olması gerekirken, 180 volt civarında oluyor. Çoğu zaman elektronik ev eşyaları çalışmıyor. Çalışanların ömrü kısa oluyor. Bu nedenle çoğu kişi voltaj yükseltici kullanıyor. Voltaj yükselticiler de diğer abonelere akımın adaletli bir şekilde dağılmasını engelliyor.
Kaçak bedelin faturalara yansıtılması hukuksuzdur. Vatandaş dilerse mahkemeye başvurabilir. Kesilen bedelleri geri alabilir. Mahkemelere başvurup kazanan çok kişi var. Ama en iyisi kaçak kullanımdan vazgeçerek hem enerji ihtiyacındaki kaçak bedelin düşürülmesine yardımcı olmak hem de kul hakkına girmeyi bırakmaktır. Çünkü kaçak kullanım kim ne derse desin helal olan bir kullanım değildir. Kul hakkıdır. Ve ceremesi de ağırdır.
Kaçak kullanımdan vazgeçilirse fatura bedelleri düşer. Haksız ve adaletsiz kullanımın ve fiyatlandırmanın önüne geçilmiş olur. Devlet de fiyatların düşürülmesi konusunda yardımcı olursa, çok daha uygun fiyatlara elektrik enerjisine sahip olunur. Vatandaş da yanlış yolların peşine düşmez.
Enerji ithalatı, cari açığımızın en büyük kalemini oluşturuyor. Enerjide, bilinçsiz tüketim ve kaçak kullanım, ülke ekonomisine de ciddi boyutlarda zarar veriyor.
Avrupa Birliği ve OECD ülkeleriyle kıyaslandığında Türkiye, çok daha fazla kaçak enerji tüketim oranına sahiptir. Kayıp-kaçak kullanılan enerjide, Türkiye ilk sırada yer aldığı göz önüne alındığında durumun vehameti daha iyi anlaşılır.
Elektrik vb. tüm enerji harcamalarımızın helal ve uygun olması temennisi ile Allah’a emanet olun.