Gelişen teknolojiyle birlikte, bakır eşyanın yerini çelik, alüminyum ve teflon alışımlı mutfak ürünleri aldı. Geçmişte onlarca kalaycı ustasının faaliyet gösterdiği Adana Kazancılar Çarşısı'nda sadece 2 kişi kaldıklarını belirten son ustalar, kendilerinden sonra mesleklerini sürdürecek kimsenin bulunmadığını bu yüzden de Adana’da kalaycılığın tarihe karışabileceğini söylediler.
Kazancılar Çarşısı'nın en gözde mesleklerinden biri olan kalaycılığın, bakır ürünlerinin tercih edilmemesinden dolayı gerileyerek yok olma ile karşı karşıya kaldığını ifade eden son ustalar, İlke Haber Ajansına (İLKHA) konuştular.
İş yapamaz hale gelen kalaycıların art arda dükkânlarını kapatmak zorunda kaldığına işaret eden ustalar, babadan oğla geçen mesleğin, yeni kuşağın ilgisini çekmediğini bu yüzden de yeni kalaycıların yetişmediğini belirttiler.
Emektar kalaycı ustaları eski günleri arıyor
Çıraklıktan yetişerek ömrünün yaklaşık 70 yılını kalaycılık mesleğine veren Cabbar İhsan Yaraşık (83), bir zamanların en popüler mesleklerinden biri olan kalaycılığın geldiği durumun kendisini üzdüğünü ifade etti.
Geçmişte onlarca kalaycı ustasının iş yoğunluğundan dinlenemezken şu anda yoğunluğun eskisi gibi olmadığını dile getiren Yaraşık, eski günleri şöyle yâd etti:
“Eskiden köylerden çuvallar dolusu bakır mutfak eşyaları getirilirdi. Bazı günler kalay yapmaktan başımızı kaldıramazdık. Köyden gelenler, atlarını hemen yanımızda bulunan Han'a bağlar, sonra kaplarını bize bıraktıktan sonra başka alışverişlerini yapar dönüşte de emanetlerini alırlardı.”
“Biz de bırakırsak Adana'da kalaycılık biter”
Şu anda ise Adana genelinde kalaycı olarak 2-3 ustanın kaldığını belirten Yaraşık, “Biz de bırakırsak Adana'da kalaycılık bitecek. Bu meslek bize babadan kaldı ama yeni nesil bu işi yapmak istemiyor, çırak yetişmiyor. Biz de ölürsek gelecek nesiller kalaycılığın ne olduğunu her halde kitaplardan öğrenecek.” dedi.
“Bakır kapta pişen yemeğin tadı bambaşka”
Tarihi Kazancılar Çarşısı'nda, teknoloji ve beraberinde getirdiği yeni mutfak ürünlerine inat mesleklerine devam ettiklerini ifade eden Yaraşık, “Bakır kapta pişen yemeğin tadını ne alüminyum tencere, ne çelik tencere ne de fırınlar verir. Yaşları 50-60 üzeri olan eskiler, bu kaplarda pişen yemeklerin tadını iyi biliyor. Zaten bize gelen müşterilerimiz de eski nesil.” diye konuştu.
“Kalaycı çırağı yetişmiyor”
Eski kalaycıların dükkânlarını kapattıklarını uzun yıllardır yetiştirecek çırak da bulamadıkları için Adana’da iki kalaycı ustası kaldıklarını belirten 70 yaşındaki Ali Güzeloğlu da mesleğin yok olma ile karşı karşıya kaldığını söyledi.
Kalaycılığın meşakkatli bir meslek olmasıyla birlikte bakır ürünlerinin ilgi görmemesi yüzünden Adana’da son yıllarını yaşadığını ifade eden Güzeloğlu, “Kazancılar Çarşısı kalaycılarla meşhurdu şimdi ise sadece 2 kişiyiz. Belki bizden sonra tamamıyla bitecek çünkü arkadan gelen, yetişen çırak yok.” dedi.
Kalaycılık mesleğinin teknolojiye yenildiğini ifade eden Güzeloğlu, yeni neslin marka mutfak eşyaları kullanırken eski neslin ise bakırda pişen yemeğin tadını bildiğini, anadan babadan kalma malzemelerini getirerek kalaylattığını söyledi. Güzeloğlu, ayrıca antika gözüyle bakılan bazı kapların kalaylattırılarak süs eşyası olarak dekor amaçlı olarak kullanıldığını bu şekilde işler de yaptıklarını söyledi.
Öte yandan, yemeğe verdiği lezzetten ötürü bakır kaplardan vazgeçemediklerini belirten bazı vatandaşlar da son kalaycı ustalarından sonra kaplarını kalaylatacak kimse bulamamaktan endişe ettiklerini belirttiler.
İLKHA