Sınav maratonlarının ardından öğrenciler, aldıkları puanlarla üniversitelere yerleşmek için tercih yapmaya başladı. Öğrencilerin gelecekte “keşke” dememeleri için tercih yaparken dikkat etmesi gerekenleri anlatan Çukurova Üniversitesi Kariyer Planlama Merkezi Müdür Yardımcısı Yardımcı Doçent Doktor Oğuzhan Kırdök, tercih yapılırken göz önünde bulundurulacak en popüler 10 meslek grubunu da paylaştı.
Meslek seçimimin bir iki haftalık tercih döneminde belirlenemeyeceğine vurgu yapan Kırdök, öğrencilerin mesleki eğilimlerinin ilkokul dönemlerinden itibaren ortaya çıkarılarak buna göre mesleki eğiliminin saptanması gerektiğini söyledi.
“ ‘Puanım nereyi tutuyorsa oraya gireyim’ demek doğru bir yaklaşım değil”
Şu an tercih döneminde olduklarını ve gençlerin üniversite sınavı sonrası üniversitede istedikleri yerlere girmek için tercih listesi oluşturacağını belirten Yrd. Doç. Kırdök, konuyla ilgili açıklamalarına şöyle devam etti;
“Burada bir temel hata var. Üniversitedeki bölümlerin tercihi ancak tamamı tercih döneminde belli bir puan alındıktan sonra yapılması gereken bir görevmiş gibi düşünülüyor. Hâlbuki üniversiteye tercih yapmak aslında bölüm seçmektir. Bölüm seçmek meslek seçmektir. Meslek seçimi dediğimiz şeyde Temmuz ayında iki hafta içerisinde “puanım nereyi tutuyorsa oraya girmek” demek değil. Aslında çok öncesinden kişinin bir süreç içerisinde bu yönelimini gerçekleştirmesidir. Yani daha ortaokul yıllarındayken hatta ilkokul yıllarındayken okul öncesinde bile ilgileri nedir? Nelerden hoşlanmaktadır? Neleri yapabilir? Neleri yapamayabilir? Bunları yavaş yavaş ortaya çıkarılması gerekir. Ama tabi ki bunun en belirginleştiği dönem bizim ergenlik dediğimiz lise yıllarıdır. Özellikle lise yıllarında gençlerin kendilerine yönelik bazı soruları sormaya başlaması lazım.”
“Tercih yapacak öğrenci öncelikle kendisini tanımalı”
Bir öğrencinin sağlıklı tercih yapabilmesi için kendisini iyi tanımasının önemli olduğunu söyleyen Kırdök, öğrencilerin öncelikle kendilerine “Ben ne istiyorum?”, “Ben neyi yapabilirim?” sorularını sorarak cevaplarını alması gerektiğini ifade etti. “Adı güzel”, “Popüler” diye ya da “Puanım yetiyor” diye bölüm tercih etmenin yanlışlıklarına değinen Yrd. Doç. Dr. Kırdök şu önemli bilgileri verdi:
“Popüler diye ya da puanım tutuyor diye bir bölümü yazarsın, kazanırsında belki. Ama acaba sen bu mesleği yapabilir misin? Senin becerilerin buna uygun mu? Senin yeteneklerin uygun mu? Diyelim ki yapabiliyorsun. Peki, yaptığın şeyden hoşlanıyor musun? Bu mesleği yapabiliyor olmak o meslekten hoşlanıyor anlamına gelmez. Bir sorgulaması gereken şeyde acaba bu seçtiği bölümün yaptığı iş uygulamada ne yapılıyor? Acaba bunu severek yapacakmı? Mesela bir öğretmen olduğunu düşünün. Acaba her gün belli bir saatte derse girip belli bir süre öğrencilere belli bir konuyu anlatmaktan hoşlanacak mı? Anlamayan öğrenciye tekrar sabırla anlatabilecek mi? Bundan hoşlanacak mı? Ve bunu hayatı boyunca yapabilecek mi?”
Keşke, dememek için nasıl tercih yapılmalı?
Öğrencilerin meslek seçerken geleceklerini de kurması gerektiğini söyleyen Yrd. Doç. Dr. Kırdök, tercih yaptığı bölümü belirlerken 10 yıl sonrasında kendisini hayal ederek tercih yapması gerektiğini ifade etti.
Kırdök, “10 yıl sonra öğrenci kendisini nerde görüyor? Acaba geleceğini kuruyor mu? 10 yıl sonrasında hayal ettiğinde kendisini orada görebiliyor mu? Ya da orada olmuş olmaktan memnun olacak mı? Şu andaki hevesiyle bu meslek uygun olabilir ancak bu bazen yanıltabiliyor. Bir düşünüyor öğrenci. Evet, benden güzel doktor olur, ya benden güzel avukat olur diyor. Peki, 10 yıl sonra kendini görmek istediği o yere uygun mu bu meslek? Keşke dememek için geleceği hayal ederek planlayarak bu tercihi öğrencilerin yapması lazım.” dedi.
“Meslek seçmek hayatın tüm alanlarını etkiliyor”
Tercih yapmanın öğrencinin bundan sonraki yaşamını etkileyeceğini hatırlatan Kırdök, “Nasıl bir aile kurmak istiyorsun, meslek seçmek demek aynı zamanda kiminle evleneceğini, kiminle arkadaş ortamında olacağını, kimlerle muhatap olacağını da belirlemek demek. 10 yıl sonra nasıl bir aile ortamı nasıl bir arkadaş ortamında, nasıl bir yaşam ortamında bulunmak istiyorsan bu mesleği ona göre seçmen gerekir. Meslek seçmek aynı zamanda hayatını seçmek demektir.”
“Seçilen meslekte istihdam alanı geniş olmalı”
Tercih yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan birinin de seçilen mesleğe yönelik istihdam alanlarının geniş olmasının önemli olduğunu belirten Yrd. Doç. Dr. Kırdök, istihdam alanı olmayan mesleklerin seçiminde öğrencinin hayatını boşa harcamış olduğunu söyledi.
En popüler 10 meslek grubu
Yaptığı araştırma sonucunda en popüler meslekleri de sıralayan Yrd. Doç. Dr. Kırdök, 2014 yılında en çok tercih edilen 10 bölümü şu şekilde sıraladı: “Hukuk, Tıp, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Mimarlık, İnşaat Mühendisliliği, Psikoloji, Hemşirelik, Bilgisayar Mühendisliği, Diş Hekimliği ve Sınıf Öğretmenliği.” (İLKHA)