"Enflasyonla Topyekûn Mücadele Programı"nda "Hal Yasası"nın devreye gireceğini söyleyen Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın, "Hal yasasını ekim ayı itibariyle Meclis’e göreceğiz. Komisyonculuk kaldırılacak" şeklindeki ifadeleri Batman'daki hal esnafının tepkisini çekti.
Kararı İLKHA'ya değerlendiren esnaf, komisyonculuğun kaldırılması halinde Türkiye genelinde binlerce kişinin işsiz kalacağını ifade etti.
Batman Sebze ve Meyve Hali Derneği Başkan Vekili Ferhan Demir, ürün fiyatlarının komisyoncular tarafından yükseltildiği iddialarının doğru olmadığını belirterek, denetime açık olduklarını söyledi.
Demir, "Örneğin, domates almaya gidince 2 liraya bile alamıyoruz. Komisyonlar kapanırsa ürünler daha da pahalanacak. Bir transit taşıma kapasitesi bir ton 100 kiloyken Adana’dan Batman’a taşıması maliyetini çıkarmaz. Biz TIR’larla bu işi yaptığımız halde maliyetimizi zor çıkarıyoruz." dedi.
"Fiyatlar devletimiz tarafından yükseltiliyor"
Batman’da komisyonculuk işini yaparak geçimini sağladığını belirten Mehmet Şükrü Demir, "Komisyoncular kapatılamaz. Bence böyle bir şey olamaz. Hazine ve Maliye Bakanı, fiyatların yüksek olmasından dolayı böyle bir açıklama yapmıştır. Fiyatlar ise devletimiz tarafından yükseltiliyor. Batman’daki komisyoncuların kapatılması demek en az 710 işçinin işsiz kalması demektir. Komisyoncu kapatılamaz çünkü bölgenin sebze meyve ihtiyacını onlar karşılıyor. Komisyoncuların kapatılması halinde bu ihtiyaçlar nereden karşılanacak? Batman’ın yerli üreticileri karşılayamaz. Biz ürünleri Mersin, Antalya ve Amasya gibi birçok şehirden getiriyoruz. Komisyoncular yoksa bu ürünler nasıl gelecek?" şeklinde konuştu.
"Fiyatların yükselişi maliyetinin yükselişindendir"
Demir, "Bize Mersin’den meyve sebze geliyor. Mersin’in ürününde müstahsil (üretici, yetiştirici) arada gidip geliyor. Müstahsil ile komisyoncu arasında iletişim var. Aradan komisyoncu çıkınca bu defa müstahsil direk Batman ile iletişim kuramaz, öyle bir imkânı yok. Böyle bir durumda müstahsilin TIR’ları, imkânları ve elemanları olması lazım ki, oradan kendi ürününü TIR’lara koyup buraya göndermesi lazımdır. Diyelim ki bu imkânları oldu ve Batman’a ürün gönderdi. Komisyoncular olmazsa burada kim ürünlerini satacak? Onun için komisyonculuğun kalkması imkânsızdır. Eskiden TIR’ım Mersin’e kadar bin 500 lira mazot yakıyordu şu an ise 3 bin lira mazot yakıyor. Ayrıca meyve sebzenin taşınması için kullandığımız plastik kasalar tanesi eskiden 80 kuruş iken şimdi ise bir lira 60 kuruşa alıyorum. İşçim 60 liraya çalışırken şimdi 95 liraya çalışıyor. Fiyatların yükselişi maliyetinin yükselişindendir." ifadelerini kullandı.
"Eğer komisyoncular kapanacaksa meyve sebze ihtiyacını nereden gidereceğiz"
Marketinde manav ürünlerini de satan esnaf Orhan Gültekin, "Öncelikle yetkililerin düşünmesi gerekiyor. Meyve ve sebzemizi genelde halden yani komisyonculardan alıyoruz. Eğer komisyoncular kapanacaksa meyve sebze ihtiyacını nereden gidereceğiz? Batman’da meyve sebze üretimi çok azdır. Birebir üreticiye ulaşma durumumuz yok. Bu büyük bir sıkıntı olur. Bunun alternatifi yoksa bu nasıl olacak? Buna yetkililer önce bir alternatif bulması lazım. Örneğin günlük 5-6 kasa domates tüketimimiz var. Domatesin ömrü ortalama 3-4 gündür. Batman’da yazın domates 2-3 ay domates var. Onun dışında 9 ay diğer şehirlerden Mersin, Antalya, Tokat ve Manisa gibi şehirlerden domates geliyor. Bu 9 ay boyunca domatesi gidip 5 veya 10 kasa Antalya’dan mı alacağız? Buna bir alternatif bulunmalıdır. Biz komisyoncular kapatırız demekle iş hal olmaz. Bunun alternatifi yoksa bu iş çıkmaza girer." ifadelerine yer verdi.
İLKHA