Manipüle Fransızca kökenli bir kelime olarak Türkçede uzun yıllardır bulunan bir sözcüktür. TDK açısından ele alındığı zaman bu kelimenin anlamı, ‘etkileme ya da yönlendirme’ biçimindedir.
Manipülasyon, yönlendirme anlamına gelir. Seçmek, eklemek, çıkartmak gibi şekillerle çeşitli bilgileri değiştirmek anlamlarına gelir.
Manipülasyon sözlük anlamına göre;
1.hareket verme, harekete geçirme, yönlendirme, etkileme.
2.MEC. (bir işe) parmak karıştırma anlamlarında kullanılır.
Manipülasyon Nedir?
Manipülasyon, nesneleri elle kullanma veya yönetme demektir. Ancak manipülasyonun mecazi anlamı çok daha farklıdır. Türkçe ’de daha çok mecazi ve olumsuz anlamda kullanılan manipülasyon, yarar sağlamak amacıyla başkalarını çeşitli yollarla aldatarak veya gerçeği çarpıtarak etkileme, yönlendirme, kullanma, kontrol etme ve yönetme anlamına gelir.
Manipülasyonu psikolojik ve finansal olarak iki farklı anlamlarla açıklayabiliriz.
1-Psikolojik manipülasyon: Psikolojik manipülasyon, insanları kendi bilgileri dışında veya istemedikleri, dilemedikleri halde etkileme, etki altında bırakma veya farklı alanlara yönlendirme anlamlarına gelir.
Bu etkileme ve yönlendirme sonucu insanlar davranış değişikliği ya da kanaat değişikliği gösterebilirler.
Manipüle edilmiş bir kişinin bir konu hakkındaki kanaatinde ciddi bir değişiklik ve farklılık meydana gelebilir. Davranış ve kanaat değişikliği tüm etkilenme ve yönlendirme uygulamalarını kapsar.
2- Finansal manipülasyon: Manipülasyon finans terimi olarak da kullanılır. Finansal manipülasyon, insanları kandırarak bir menkul kıymeti almaya, satmaya ya sevk etmeye yönelik davranışları tanımlar.
Menkul kıymet piyasalarında arz ve talebin karşı karşıya gelerek fiyatları belirlemesine olan işleyişin kasıtlı olarak, bilerek engellenme durumudur.
Finans terimi olarak kullanılan manipülasyonla spekülasyon terimi sıklıkla karıştırılmaktadır. Manipülasyon ile spekülasyon ayrı anlamlara gelmektedir. Sermaye Piyasası Kurulu, mevzuatına göre manipülasyon yapmak suçtur, ancak spekülasyon yapmak serbesttir.