Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş’nin (DEDAŞ), çiftçilerin su kuyularının elektrik borçlarını gerekçe yaparak 14 Mayıs’ta elektriklerini kestiği Mardin’in Kızıltepe, Nusaybin, Derik ve Artuklu ilçelerine bağlı yüzlerce kırsal mahalleye yapılan itirazlara rağmen elektrik vermeyince binlerce dönüm tarım alanı ekilemedi.
Mezopotamya topraklarının merkezinde yer alan Mardin Ovası, dünyanın en verimli, bereketli topraklarına sahip. Yılda iki mahsul verim verirken ülkenin hububat ihtiyacının yüzde 20’sini, ikinci ürün mısır ihtiyacının ise yaklaşık, 3/1’ini karşılıyor. Ancak Mardin Ovası’nda yıllardır süregelen enerji sorunu bir türlü çözülmüyor.
Gümrük vergisi sıfırlandı
Elektrik sorunu nedeniyle bu yıl binlerce dönüm arazi ekilemezken ülkedeki hububat açığının kapatılması için tarım ürünlerinin ithalatında gümrük vergisi sıfırlandı. Buğday ithalatında yüzde 45, arpa ithalatında yüzde 35 ve mısır ithalatında yüzde 25 oranındaki gümrük vergileri 2021'e kadar yüzde sıfır olacak. Ancak çiftçi temsilcileri, bunun çözüm olmadığını, bunun yerine ülkedeki yerli üreticilerin desteklenmesi gerektiğini düşünüyor.
“Yanlış politikalardan vazgeçilmesi gerekir”
İLKHA muhabirine, “Hükümetin yanlış tarım politikalarından dolayı dışa bağımlılıktan kurtulamıyoruz.” diyen Kızıltepe Çiftçiler Derneği Başkanı Mikail Erbeyi, yanlış politikalardan vazgeçilmesi gerektiğini söyledi.
Kızıltepe Çiftçiler Derneği Başkanı Mikail Erbeyi
“Çiftçilerin yüzde 50’si mısır ekemedi”
Girdi maliyetlerinin çiftçiyi zaten zor durumda bıraktığını, bunu yanında enerji sorunu ile beraber birçok çiftçinin bu yıl ikinci ürün mısırı ekmediğini kaydeden Erbeyi, şöyle dedi:
“Mardin’in Kızıltepe ve Derik ilçelerine bağlı 45-50 köye yaklaşık bir buçuk ay elektrik verilmedi. Gerek tarımsal gerekse de mesken aboneleri çok ciddi sıkıntılar yaşadı. Malumunuz bölgemizde mısır ekiminin belirli bir süresi var, buğdayın biçimi ile beraber 15-20 gün içinde mısırın ekilmesi lazım. Ancak özelleşen şirket, enerji vermediği için çiftçilerimiz mısırını ekemedi. Geçen seneye göre, bu yıl çiftçilerin yüzde 50’si mısır ekemedi ve tarlalar boş kaldı. Birçok çiftçi, ekim yapmadığı için büyük mağduriyet yaşadı. Çiftçilerimizin geçim kaynağı tarımdır, tarım da olmayınca göç etmek zorunda kalan çiftçilerimiz oldu. Ayrıca çiftçilerin kredi ödemeleri var, ev ihtiyaçları var, bu açıdan çiftçilerimiz bu yıl mağdur oldu.”
“İşsizlik oranı yükseldi, ülke ekonomisi olumsuz etkilendi”
Hükümet yetkililerini defalarca uyarmalarına rağmen bir çözüm getirilemeyerek seslerine kulak verilmediğini aktaran Ebeyi, mısırın ekilmemesi hem çiftçileri hem ülke ekonomisini olumsuz yönde etkilediğini söyledi.
Erbeyi, “Mardin Ovası’nda mısır ekimi yüzde 50’nin altına düştüğü için fiyatlar da tavan yaptı. Adana’da mısırın fiyatı 1800 liraya çıktı. Hükümet, sesimize kulak vermeyerek özelleşen enerji şirketinin yanında yer aldı. Bu çiftçiye zulümdür. Bunun bir daha yaşanmasını istemiyoruz. Hükümet, bakanlık çiftçinin yanında yer almasını istiyoruz. Şu an iç piyasada mısır bulunmadığı için hükümet gümrük vergilerini sıfırladı. Bu çözüm değil. Dışa bağımlığı ortadan kaldırmak için dışardaki çiftçiyi değil ülkedeki çiftçi desteklenmesi gerekiyor. Bölgede mısır yok, yüzde 50’nin üstünde ekilmeyen tarım alanı var. Durum böyle olunca işsizlik oranı yükseldi, hem bölge hem de ülke ekonomisi olumsuz etkilendi. Bu şekilde de dışa bağımlı olmaya devam ediyoruz. Birkaç gün önce buğdayda, mısırda ve arpada gümrük vergileri sıfırlandı. Bu da ithalatın yolunu açıyor ve ülke çiftçisini yine mağdur ediyor. Bu karar, mısırını eken çiftçinin alın terine ve emeğine engel olmaktır.” diye konuştu.
“Hasat ve satış zamanında fiyata müdahale ederek çiftçiye düşmanlık yapıyorsunuz?”
“Hükümetin yanlış tarım politikalarından dolayı dışa bağımlılıktan kurtulamıyoruz.” diyen Erbeyi, bu yanlış politikalardan vazgeçilmesi gerektiğini söyledi.
Erbeyi, “Her zaman olduğu için yine mısır fiyatına müdahale ettiler. Bırakın çiftçi, bin bir zahmetle ektiği ürününün ve alın terinin karşılığını alsın. Bırakın ekip biçtiği mısırını satsın, eğer yine ülkenin mısır açığı varsa o zaman ithalat yolu açılsın. Her yıl mısır hasat ve satış zamanında fiyata müdahale ederek çiftçiye düşmanlık yapıyorsunuz? Bundan vazgeçin.” dedi.