MARDİN - Mardin Müze Müdürlüğünün Mardin ilinin Nusaybin ilçesinde 2000 yılından bu yana yürüttüğü kazı çalışmalarıyla açığa çıkarılan ve Mor Yakup Kilisesi ile Zeynel Abidin Cami’sini kapsayan “Kültür İnanç Parkı Projesi”, Müze müdürlüğünün hazırladığı dosya ile UNESCO dünya mirası geçici listesine alındı. Her iki yapının da restorasyon çalışmalarının tamamlanmasından sonra UNESCO asil listesine girmesi hedefleniyor.
Müze Müdürü Nihat Erdoğan, Unesco geçici listesine Nusaybin’de tarih içinde ev sahipliği yaptığı veya koruduğu farklı inançların ve kültürlerin tüm sanatsal, politik ve kültürel birikimlerinin izlerini taşıyan, günümüze küçük ölçüde değişikliğe uğrayarak da olsa bütünsel bir şekilde erişmiş Mor Yakup Kilisesi ve Zeynel Abidin Cami Külliyelerinden müteşekkil iki anıtsal inanç yapısı ve bunları çevreleyen arkeolojik kalıntıların yer aldığı bu alana ilişkin dosya ile başvurduklarını belirtti.
Erdoğan, “Zeynel Abidin Cami Külliyesinde yer alan türbelerdeki Zeynel Abidin ve kız kardeşi Sitti Zeynep, Hz. Muhammed’in 13. kuşaktan torunları olup, tüm İslam aleminde kutsal sayılmaktadır. Yüzlerce yıldır yaşamını sürdüren her iki inanç yapısı mimarisiyle farklı medeniyetlerin izlerini de üzerinde taşımaktadır. Mor Yakup Kilisesinin doğu ve güney cephelerindeki üzerindeki Grekçe, Süryanice ve Arapça yazıtlar ile Roma Dönemi mimari bezekler farklı dönemlerin varlığını belgeleyerek yaşayan ve kayıp uygarlıkların tanıklığını yapmaktadır. Yine Zeynel Abidin Cami Külliyesi de farklı dönemlere ait kitabeleri ve mimari uslubuyla, yine 1956’da inşa edilmiş olan minaresindeki bezemeleriyle bölgeye özgü taş işçiliği geleneğinin tanıklığını yapmaktadır. Mor Yakup’un Müslümanlardan gördüğü saygı nedeni ile 1600 yıl süresince kilisenin ayakta kalabilmeyi başarması dinler arası diyalog açısından önemlidir ,Mor Yakup Kilisesi, 4 yy dan başlayarak günümüze dek farklı dönemlerde aldığı eklentilerle farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Zeynel Abidin Camii Külliyesi; Eyyubi, Artuklu, ve Osmanlı ve Cumhuriyet döneminin güçlü izleri ile mimari açıdan özellikli ve değerlidir. Farklı inançları bünyesinde yaşatan kilise ve camii aynı vakıf toprağı üzerine kurulmuşlardır. Ortak mezarlıkları, medrese, Nusaybin okulu ve türbeleri ile bir arada yaşamanın ve ortak kültürün birer göstergesidir. Zeynel Abidin Camii Minaresi Süryani bir usta tarafından yapılmıştır ve bu nedenle de çan kulesi formunda inşa edilmiştir. Mor Yakup Kilisesi olarak bilinen yapı üzerinde vaftizhane yazıtı olan ve ayakta kalan dünyanın en eski vaftizhanesidir. Vaftizhanenin altındaki Mor Yakup mezarı ile de üniktir. Iki girişi olan mezarın vaftizhane ve yeniden diriliş törenleri ile bağlantısı önemlidir. Mezarın bir tarafından girip diğer tarafından çıkılarak arınma ve kutsama ile ilgili ritüeller yapılmaktadır.” dedi.