ABDULKADİR TURAN / DOĞRUHABER / ANALİZ
Sekülerlik, dışarıda nasıl anlaşılırsa anlaşılsın Türkiye’de “laiklik” olarak anlaşılıyor. Bu anlamda “Seküler devlet olur ama seküler aile olur mu?” sorusu daha ilk noktada sorulabilir.
Batı açısından, bu yersiz bir soru; İslam dünyası açısından ise kesinlikle yerinde bir soru. Batı, bugün neredeyse “seküler devlet”ten daha çok “seküler toplum”, “seküler aile” gibi kavramları kullanıyor.
Neden? Çünkü İslam dünyasında, devletler laiktir. Toplumlar ise değildir. Batı’da ise devletlerin önemli bir bölümü, resmiyette laik değildir ama toplumun önemli bir kesimi kendisini “seküler” olarak tanımlıyor.
İslam dünyasında, önce bir grup genç Batı’ya gitti, onlar sekülerlikle sadece bir fikir olarak ilgilendiler. Sonra -Türkiye özelinde- devlet, 1839’daki Tanzimat’la birlikte kısmen sekülerleşti. İttihat ve Terakki’nin 1908 İhtilali ile devlet, sekülerliğe daha da yaklaştı. Cumhuriyet’le birlikte ise sekülerlik devlet nizamı haline geldi.
Ancak, sekülerliğin en katı biçimi olan Fransız laikliğinin devlet nizamı haline geldiği ve o nizama uymayanın sert cezalara maruz kaldığı günlerde bile Türkiye’de Müslüman toplumunun sadece küçük bir kesimi seküler bir yaşam tarzını benimsedi. Görünüşte o yaşam tarzını benimsemiş olanlar da bulundukları resmi konumun baskısıyla sadece bir taklit içindeydiler. Hani Fransızların kurbağa çorbasını içip ardından gizlice istifra edenler misali onlar da evlerine döndüklerinde tören alanlarındaki veya resmi balolardaki davranışlarından utanır, kendilerine uymayan babaannelerine, anneannelerine geçmişte olduğundan daha çok saygı duyarlardı. Çoğu sokakta laik, evinde ise bir dindar gibi sıkı bir aile düzeni içinde yaşardı.
Devlet nizamları zamanla, topluma sirayet eder ve o nizamın ürünü olan bir toplum yetişir. Bugün, Türkiye, Mısır, Tunus gibi ülkelerde Müslüman toplum içinde “Biz, laik bir aileyiz” diyen, öyle olduğuna inanan ve inandığı gibi yaşamaya çalışan ciddi bir kitle oluştu.
Buna karşı ise resmi tutuma, eğitim sisteminin bütün yönlendirme, fikren şekillendirme çabalarına rağmen kendisini koruyan ve “Biz Müslüman bir aileyiz” diyen bir ezici çoğunluk söz konusudur. Onlar, Müslüman kimliğini öylesine benimsemiş ki… “Coğrafyam kimliğimdir; burası İslam, ben de Müslümanım” dercesine bu yönde bir kimlik beyanında bulunmayı dahi abes sayar.
Bu ezici çoğunluk en azından “Biz, laik bir aileyiz” diyenler kadar beyanında ve inancında samimidir. Ama söz konusu olan amel (pratik) olduğunda durum ne yazık ki değişiyor. İnancın resmi ile pratiğin resmi uyuşmayabiliyor.
Daha önce bu sayfada konu edildiği üzere dünya bugün bir “gizli sekülerleşme” gerçeğiyle yüz yüzedir. Gizli sekülerleşme, dindar kişilerin farkında olmadan hatta sekülerizme karşı çıka çıka sekülerleşmesini ifade ediyor. Kişi, şuurlu bir Müslümandır, İslamî bir hayat yaşamayı kendisi için amaç edinmiş ama pratiği seküler birinin pratiğine doğru yol alıyor.
Gizli sekülerleşmenin belki en çok fark edildiği alan ailedir. Daha önce “Yoksa saklı seküler miyim?” sorusu sormuştuk. Bu kez “Yoksa biz seküler bir aileye mi dönüştük?” sorusunu sormamızda yarar vardır.
NEDİR SEKÜLER AİLE?
Sekülerlik yani laiklik, hep politik bir tutum değildir. Bir aile, her tür siyasi tercihin tamamen dışında kendisini “seküler” olarak tarif edebilir ya da böyle bir tarif yapmasa da böyle bir kimlik beyanında bulunmasa da gerçekte seküler aile sınıfında olabilir.
Burada esas olan pratiktir. Seküler aile pratiğine, “seküler ahlak” hâkimdir. Ailenin nikâh töreni, düğünü, düğünden sonra kurduğu ev ortamı, o evde çevreyle kurulan ilişki dinden tamamen uzaklaşmıştır, İslam’dan tamamen bağımsızdır.
Nasıl bir nikâh töreni?
Nasıl bir düğün?
Nasıl bir ev ortamı?
Dostlarla nasıl bir aile ilişkisi?
Sorularının cevabı seküler bir aile tarafından Kur’an-ı Kerim’de, Resulullah’ın Sünnetinde, İslam toplumunun bilinen pratiğinde aranmaz. Onlar, ölçü kabul edilmez. Bir “Yaşam Rehberi” olarak bilinmez.
İslam âlemindeki sekülerizmin “Yaşam Rehberi”, Batı’daki seküler pratiktir. Buradaki sekülerler, oraya bakar, onlar nasıl yaşıyorsa kendileri de onu taklit eder. Evliliğe onlar gibi hazırlanır, onlar gibi nikâh töreni ve düğün yapar, evini onlar gibi düzenler, onlar gibi aile dostları edinir, onların dostları ile ilişkileri gibi dost ilişkileri geliştirir.
Bir bakıma Paris’teki, Londra’daki, Washington’daki bir aile pratiği buraya taşınır. Aile ilişkilerinin sürdürülmesinde yine orası esas alınır.
Aile ne üzerinde ayakta kalacak? Sevgi mi deniyor? Bu durumda Washington’daki bir aile, sevgiden ne anlıyorsa kendileri de sevgiden onu anlamaya çalışıyor. O anlamdaki sevgi bittiğinde Washington’daki, nasıl boşanıyorsa kendileri de öyle bir boşanma süreci yaşıyor. Washington’daki kadın veya erkek boşandıktan sonra nasıl bir yaşam sürüyorsa kendileri de öyle yaşamak istiyor ve imkânı varsa öyle yaşıyor.
Onların hayatında İslam, belki içinde İslam’a ait terimlerin bulunduğu, belki de bulunmadığı bir yemek duasıdır ya da değildir ama ölürken İslamî bir cenaze törenidir. Bu kitlenin çoğu, dünyada iken Batı’daki gibi olmaya; ahirette ise Müslüman olmaya niyetlenmiş. Onlar gibi yaşamış ama ahiretinin onlar gibi olmasını istememiş.
NEDİR MÜSLÜMAN AİLE?
İslam’a inanmış ve şu veya bu mezhep pratiğinde, şu veya bu camianın gerçeğinde İslam’ı yaşamaya çalışan, ölçü olarak Kur’an’ı, Resulullah’ın Sünnetini ve İslam toplumunun kendi mezhep ve camiasına uygun düşen pratiğini kabul eden ailedir.
Bu ailenin İslamî anlamda eksiği olabilir, sorunları olabilir ama kesinlikle iskeleti İslamîdir.
Müslüman aile için,
Nasıl bir nikâh töreni?
Nasıl bir düğün?
Nasıl bir ev ortamı?
Dostlarla nasıl bir aile ilişkisi?
Sorularının cevabını Kur’an’da, Resulullah’ın Sünnetinde ve İslam toplumunun pratiğinde arar. Bazen bu pratik “gelenek” adını da almış olabilir. Bunun ilk noktada önemi varsa da pratikte farkı yoktur. Bir âlimin ailesi, “Biz, Kur’an, Sünnet ve falan âlimin yolu üzerinde yaşıyoruz” derken sıradan bir Anadolu insanı, “Geleneğimiz şunu gerektirir” diyebilir ve ikisinin yaşadıkları birebir aynı olabilir. Burada ilim düzeyi farklı olsa da şuur düzeyi değişse de pratik aynıdır.
İslam’ın bir gelenek olarak benimsenmiş olması, iddia edilenin aksine yüzde yüz olumsuz bir durum değildir. Aksine biz geleneği “bir tutumu özümseme” yönüyle alırsak İslam’ın gelenek olmuş olması bir kazanım olarak da kabul edilebilir. Bazen gelenek diye benimseyen, şuurla benimsediğini söyleyenden de daha iyi yaşayabilir.
Burada önemli olan “Yaşam Rehberi” tercihinin doğurduğu sonuçtur. Sorgulama da bu sonuca göre yapılacaktır.
Sekülerizmin toplum zemininde kazandığı mevzi, hepimiz için şu soruyu kendimize sormamızı zorunlu kılıyor: “Biz, Müslüman bir aile miyiz? Yoksa Seküler bir aile miyiz? Seküler bir aile değilsek gizlice sekülerleşiyor muyuz?”
Evliliğe niyetlenirken Müslüman, nişan sürecini yaşarken Müslüman ama nişanı bozma bahanesi ararken “seküler bahaneler”…Ya da evlenirken Müslüman, evliliği sürdürürken Müslüman… Ama bir sorun yaşadığında o soruna çözüm ararken seküler…
Bugün yaşanan çelişki budur ve ne yazık ki bu tehlikeli bir çelişkidir. Zira aile, hassas bir kurumdur, çok sorun kaldırır, çok çözüm bulur ama “Yaşam Rehberi” konusunda çok çelişki kaldırmaz. Böyle bir çelişki çatışmaya, bozulmaya, dağılmaya yol açar.
BATI’DA SEKÜLER AİLENİN DURUMU
Ailenin sekülerleşmesi, ailenin tükenmesidir. Seküler aile, çocuk doğurmayı yük bildiğinden önce nüfus olarak küçülür, sonra ayrılır ve nihayet dağılır. Türkiye gerçeğinde, üç kuşak bir araya gelen seküler bir ailenin nüfusu altı-yedi kişiyi geçmeyebiliyor. Oysa geçmişte aynı ailenin, bu süreci yaşamadan önce, üç kuşağı belki otuz kişiyi bulabiliyordu.
Bu, korkunç bir tükeniştir. Sadece böyle bir tespit bile felaketin fotoğrafını ortaya koyuyor. Bunun için bu tür ailelerin yaşadığı semtlere gidip bir süre dolaşmak bile oralarda nasıl bir yaşlanmanın yaşandığını kavramak için yeterlidir: Çocuk parklarında bile sadece yaşlılar var. Ama en doğrusu sosyoloji bölümünde tahsil gören öğrencilerinin ailede sekülerleşme başladıktan sonra yaşanan dağılma ve nüfus kaybını bilimsel olarak incelemesidir.
Gerçek ifade edilecekse, İslam dünyasında seküler aileler aslında kendileri için bir yaşam tarzı üretmiyorlar. Batı’da üretilen bir yaşamı sadece tercih ediyorlar. Üstelik bu çoklar arası bir tercih değil, zorunlu bir tek tercihtir. Batı yaşar, onlar da alır, taklit eder. Bu nasıl bir sonuç doğurur, onu da düşünmezler. Onlar, o tür bir yaşam tarzına teslim olmuş. O yaşam tarzını kendisi için “Yaşam Rehberi” edinmiş, ona uygun yaşıyorlar.
Dolayısıyla onların tercihinin nasıl bir sonuç doğuracağını Batı’daki araştırmalar üzerinden tahmin etmek yanlış değildir.
Ve işte Batı’daki korkunç tablo:
İslam âleminde, biz “babasız çocuklar” derken babaları katledilmiş, genç yaşta vefat etmiş ya da zindanlara atılmış çocukları kast ediyoruz. Hâlbuki Amerika ve İngiltere gibi Batı ülkelerinde “babasız çocuklar” ifadesiyle boşanmalar yüzünden babasından uzak kalmış çocuklar kastediliyor. Bu kategorideki çocukların sayısı o kadar büyük ki Amerikan kurumları duruma dikkat çekmek için “Babasız Amerika” kavramını kullanıyorlar.
Yine biz İslam âleminde “yalnız anneler” derken kocası şehid edilmiş, genç yaşta vefat etmiş ya da zindanlara atılmış; bu yüzden çocuklarına kendisi bakmak zorunda kalmış anneleri kastediyoruz, hâlbuki Batı’da gittikçe yaygınlaşan “single mother” kavramıyla boşanmalar yüzünden çocuklarına kendisi bakmak zorunda kalan anneler kastediliyor. Bu ve “tek ebeveynler” anlamında “single parents” kavramıyla, boşanmalar yüzünden bölünmüş/parçalanmış ailelere dikkat çekiliyor.
Bu konudaki istatistikleri duyunca insanın Ebu Kubeys Tepesi’ne çıkan yüce Peygamber (S.A.V.) gibi “Ey insanlar, sizi cehennem ateşi bekliyor ” diyesi geliyor.
1901’den 1970’e kadar Amerika’nın sekülerleşmesi sürecinde boşanma oranları yüzde yedi yüz artmış. 1970’ten 1992’ye, ABD’de Hıristiyanlaşma üzerinden bir tedbir alınmış ama buna rağmen yüzde iki yüz yetmiş dokuzluk bir boşanma oranı artışı var. Aynı süreçte babasından ayrı yaşayan çocukların sayısı ise yüzde üç yüz elli iki artmış.
Ve son durum:
2011 yılı verilerine göre Amerika’da çocuk sahibi her üç kadından biri erkeğinden ayrı yaşıyor. O kadınlar, “tek anne” sınıfında, çocukları “babasız çocuk”lar arasında ve kocaları çocuğuyla bir arada yaşamayan “mağdur babalar” içinde…
Sekülerleşme tercihi, öylesine bir tercih değil, bir yıkım tercihidir, bir tükenme, bir intihar tercihidir. Batı, zoraki bir süreçle sekülerleşti, İslam dünyasına ise sekülerliği Müslümanları tüketmek için ithal etti.
Bugün neticelere bakan ürküyor. Bu neticeler bizim yarınımızın fotoğrafını gösteriyor. Ama birbirimizi dünyevi sonuçlarla ürkütmek anlamlı değildir.
Esas olan, yüce Allah’ın emridir. Aileyi dağıtmak, aileyi dağıtacak bir sürece girmek Allah’ın emirlerine karşı isyandır. O’na isyan edip de kazanan yoktur. Bugün kazanıyor görünüyorsa yarın kesinlikle kaybedecektir.
Durum bu kadar açıkken Müslümanın, hele Müslüman kadının seküler ailelere özenmesi, onların mutlu olduğu zannına sürüklenmesi bir felakettir.
Müslümanlar, bugün hangi mücadeleleri kazanırlarsa kazansınlar eğer kendilerini bu felaketten korumazlarsa ilerlemek, yükselmek, geleceğin hâkimi olmak mümkün olmaz.
Sekülerleşme; kadını kocasız, çocukları babasız, babaları çocuksuz bırakıyor. Bunlardan oluşan bir toplumda mutluluk sadece bir yalandır.
Müslüman kadın, bu gerçeği bilirse “seküler bir mutluluğa” doğru yol almaya çalışmaz.
BATI’DAKİ İSTATİSTİKLER İÇİN KAYNAKLAR:
1. http://www.lifesitenews.com/news/skyrocketing-levels-of-fatherlessness-having-devastating-effects-on-childre
2. http://w
census-number-parent-households-decreases-1-2-million.html
3. http://national.deseretnews.com/article/836/fatherless-america-a-third-of-children-now-live-without-their-dad.html
4. http://singleparents.about.com/od/legalissues/p/portrait.htm
5. http://www.tparents.org/library/unification/talks/colvin/secular.htm
6. http://www.washingtontimes.com/news/2012/dec/25/fathers-disappear-from-households-across-america/?page=all