Hayatın nihai hedefleri olduğu gibi ara menzilleri ve durakları da vardır. Bu nihai hedeflere giderken ara menzillerde durup soluklanmak, rızıklanmak lazımdır.
Doğru yolda gitmek isteyen insanın en önemli pusulası, o yoldan geçen diğer yolcuların tecrübe ve aktarımlarıdır.
Kimi zaman bin yıl önce edilmiş bir nasihat, güncelliğini yitirmeden gelir bin yıl sonra gerçekleşen durumlara tam olarak uyar ve hisse alan akıl sahipleri için yol gösterici olur.
İşte 1206 yılında dünyaya gelmiş Âlim şeyh Edebali’nin damadı Osman Bey’e yaptığı nasihatler de yol gösterici olma özelliğine sahiptir.
Hele aşağıda okuyacağınız nasihatlerin ilki olan “Oğul, insanlar vardır şafak vaktinde doğar, akşam ezanında ölürler” sözleri beni çok etkiledi doğrusu. Dünya’ya bir eser, bir hayır, insanların istifade edeceği bir ilim bırakmadan ölüp gidenler 80 yıl da yaşasalar, şafak vaktinde doğup akşam ezanında ölmüş gibidirler.
Şimdi sizleri nasihatler ile baş başa bırakayım.
“Oğul, insanlar vardır şafak vaktinde doğar, akşam ezanında ölürler. Avun oğlum avun. Güçlüsün, kuvvetlisin, akıllısın, kelamlısın, ama bunları nerede, nasıl kullanacağını bilemezsen sabah rüzgârında savrulur gidersin…
Sabır çok önemlidir. Sabretmesini bilmelisin. Vaktinden önce çiçek açmaz. Ham armut yenmez; yense bile bağrında kalır. Bilgisiz kılıç da tıpkı ham armut gibidir.
Milletin, kendi irfanı içinde yaşasın. Ona sırt çevirme. Her zaman duy varlığını. Toplumu yöneten de, diri tutan da bu irfandır.
Öfken ve nefsin bir olup aklını yener. Daima sabırlı, sebatlı ve iradene sahip olasın.
Dünya senin gözlerinin gördüğü gibi büyük değildir. Bütün fethedilmemiş gizemler, bilinmeyenler, görülmeyenler ancak senin fazilet erdemlerinle gün ışığına çıkacaktır.
Ananı, atanı say, bereket büyüklerle beraberdir. Bu dünyada inancını kaybedersen, yeşilken çorak olur çöllere dönersin.
Açık sözlü ol, her sözü üstüne alma. Gördün söyleme, bildin bilme. Sevildiğin yere sık gidip gelme, kalkar muhabbetin itibar olmaz.
Üç kişiye acı:
Cahiller arasındaki âlime
Zenginken fakir düşene
Hatırlı iken itibarını kaybedene.
Unutma ki, yüksekte yer tutanlar, aşağıdakiler kadar emniyette değildir.
Haklı olduğunda mücadeleden korkma.
Bilesin ki atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler.
En büyük zafer nefsini tanımaktır. Düşman, insanın kendisidir. Dost ise, nefsi tanıyanın kendisidir."
Selam ve dua ile…