Geçen hafta şiddetli yağışların yol açtığı toprak kayması ile gündeme gelen ve ismi tekrar unutulmaya terkedilen Sierra Leone aslında halkın yüzde 70'nin Müslüman olduğu bir ülke. Ancak ne yazık ki Afrika'daki Müslümanlardan bihaber olduğumuz gibi Sierra Leone 'den de bihaberiz….
Geçtiğimiz hafta meydana gelen toprak kaymasında 500 kişinin hayatını kaybettiği Sierra Leone 'de halkın büyük bir kısmının Müslüman olduğunu maalesef bilmiyoruz. İslam dünyası son yüzyılda imamesiz kalınca her bir ülke tespihin taneleri gibi bir köşeye dağılmış gibi…
ORDA BİR ÜLKE VAR; UZAKTA
Afrika kıtasının batısında Atlas Okyanusu kıyısında yer alan bir İslam ülkesi olan Sierra Leone Kuzey ve Doğudan Gine, Güneydoğudan Liberya ve Batıdan Atlas Okyanusu ile sınırlanmıştır. Resmi adi; Sierra Leone Cumhuriyeti, Başkenti özgür şehir anlamına gelen Freetown'dur. Orta ve Batı Afrika'daki pek çok İslam ülkesi gibi varlığından habersiz olduğumuz bu Afrika ülkesi de tüm Afrika ülkeleri gibi sömürgecilerin istilasına uğramıştır. Yeraltı, yerüstü kaynakları tarafından zengin sayılan Sierra Leone pek çok uluslararası kuruluşa üye olduğu gibi İslam işbirliği Teşkilatı ve İslam Kalkınma Bankası'nın bir üyesidir.
ÜLKEYE ADINI PORTEKİZLER VERDİ
7 buçuk milyon nüfusu olan ve Resmi dili İngilizce, resmi dini İslam olan Sierra Leone adını buraya batılılar verdi. Bir yarımada şeklinde olan bölgeye 15 yüzyılda gelen Portekizliler ülkede bulunan dağin ufka düsen görüntüsünü aslana benzettikleri için bu topraklara Sierra Leone =Aslan Dağı” adını verdiler.
SÖMÜRGE YILLARI
Bilinen tarihi 1200'lü yıllara dayanan Sierra Leone topraklarında önceleri animist kabileler yaşıyor ve kendi aralarında sık sık savaşıyorlardı. Portekizlilerin buraya gelmesi ile köleleştirilme süreci de başladı. Küçük bir ülke olduğu için buradan çok fazla köle devşirilememişse de ileriki yüzyıllarda burası ve Liberya, Avrupa ülkelerinin açık sömürge ülkelerine dönüşecektir.
1772'de Londra'da köleliğin resmiyette kaldırılması kararı alınınca İngiliz devleti yeni bir kurnazlık yoluna giderek İngiltere'deki köleleri Sierra Leone'ye yerleştirdi ve köleliği burada sürdürdü. Bugün hala ülkenin başkenti olan Freetown, İngilizler tarafından 1792 de kuruldu. İngilizler bu topraklara on binlerce köle yerleştirdi; gerek Amerika'dan gerek İngiltere'den getirilen kölelerle yeni bir devlet kurmuşlardı ve bu köleler devleti İngiltere'ye bağlılığını sürdürüyordu.
ÜLKENİN MÜSLÜMANLAŞMA SÜRECİ
Ülkenin Müslümanlaşması ile sömürgeleşme tarihi neredeyse aynı tarihlere denk geliyor. Her ne kadar Müslümanlar daha 11. yüzyılda Sierra Leone kıyılarına ulaşmışsa da en büyük atılım 18. yüzyılın sonlarında yaşandı. Futa Calon bölgesinde bir Müslüman devletinin kurulması ile beraber özellikle Kadiri, Ticani ve Kadiyâni tarikatları yerli halkı etkiledi… Animist/putperest bir hayat süren ve yüzlerce yıldır iç savaş yaşayan kabileler Müslüman olarak birlik sağladı. 1923'de Nijerya'da kurulan Ensarü'd-din teşkilatı Sierra Leone'nin İslamlaşmasında oldukça etkili oldu.
20. yüzyıl Sierra Leone'nin hızla İslamlaştığı yüzyıldır ve bu örnek Afrika'da diğer ülkelerin yaşadığı örneklemenin tam zıttıdır. 1940- 1950 verilerine göre Müslüman halkın oranı yüzde 40'larda gösterilirken son yıllarda Müslümanların gerçek oranı ortaya çıkmaya başladı ülke nüfusunun %70'ten fazlasının Müslüman olduğu sonucu ortaya çıktı.
1950'li yıllarda başlayan bağımsızlık çalışmaları 1961'de, Sierra Leone'nin, İngiliz Milletler Topluluğu üyesi bir ülke olarak tanınması ile sonuçlandı. Kâğıt üzerinde de olsa bağımsızlık elde edilmişti.
SİERRA LEONE'DE DEVRİMCİ HALK SAVAŞI!
Yer altı kaynaklarına sahip olan tüm İslam ülkelerinin yaşadığı sol bir örgütün teşekkülü ve silahlı eylemlerde bulunması süreci 90'lı yıllarda Sierra Leone'de de gerçekleşti.
Liberya ve Libya'nın desteklediği sosyalist Foday Sankoh liderliğindeki ‘Devrimci Birleşik Cephe' 11 yıl boyunca savaştı ve 100 binden fazla kişinin ölümüne on binlerce uzvun kesilmesine neden oldu.
Devrimci Birleşik Cephenin sözde savaş taktiği fiziksel sakatlıklar bırakmak üzerine kuruluydu. 20.000'den fazla sivilin elleri, kolları, bacakları, göz kapakları, kulakları ya da dilleri balta ya da kama kullanılarak kesilmişti. Vücuttan uzuv kesme vandallığı 2 milyon kişinin göç etmesine neden oldu. Bu sayı neredeyse 3 kişiden birinin ülkeden kaçtığı anlamına gelir.
Aslında savaşın nedeni ülkenin elmas madenlerinin kontrolü idi… Her ne kadar sosyalist bir söylemde bulunsa da örgütün 11 yıl boyunca elmas madenlerini kontrol etmesi başkente kadar ilerlemesi ve buna karşın bu ülkeyi sömüren İngilizlerin ve batının herhangi bir tepki göstermemesi sosyalist söylemli bu örgütün aslında batı çıkarlarına hizmet eden bir unsur olduğu sonucuna götürüyor.
İç savaşın yaşandığı 1996 yılındaki seçimleri Ahmad Tejan Kabbah kazandı. BM'de 20 yıl çalışmış olan Kabbah Batı Afrika ülkelerinden aldığı askeri destekle bu sosyalist görünümlü örgüte karşı savaştı… Uzun bir çatışma sürecinden sonra örgüt lideri gözaltına alındı ve cezaevinde öldü. Örgüt ise Sierra Leone ordusunun bir parçası haline getirtildi.
Dünyanın en önemli elmas yataklarına sahip olan Sierra Leone'de insanlar günde 1 dolar kazanabilmek için 8 saat taş kırmak zorunda kalıyor. Dünyanın en kısa ömürlü ülkesi olan bu ülkede kadın ve erkekler ortalama 50 yıl yaşam sürüyor. İslami çalışmaların hız kazandığı ülkede özellikle kadınlara yönelik faaliyetler göze çarpıyor.