Haziran ayında tarımsal ürünlerdeki en belirgin fiyat artışı patates ve soğanda yaşandı. Patatesin raflardaki fiyatı 6 liraya kadar çıkarken, soğanın fiyatı da 6,5 lirayı buldu.
Bayram öncesi ardı ardına gelen zamların ardından patates ve soğan fiyatları halkın cebini yakmaya başladı.
Bir ay önce market ve pazarlarda 1,5-2 TL arasında satılan soğanın kilosu 6-6,5 liraya, 1 lira ile 1,5 lira arasında satılan patatesin fiyatı ise 6 liraya kadar çıktı.
Hasat mevsimi olmasına rağmen soğan ve patatesteki bu fiyat artışı vatandaşın tepkisine neden oldu.
Sektör temsilcileri ise fiyat artışının geçici olduğunu, yerli ürünlerin çıkması halinde fiyatların normale dönebileceğine dikkat çekti.
“Her yıl soğan ve patates eken çiftçi bu sene ekmedi”
Diyarbakır Meyve ve Sebze Toptancıları Derneği Yönetim Kurulu üyelerinden Ali Taş “Soğan ve patateste bu sene rekolte az. Fiyatların yükselmesinin asıl sebebi üretimin az olması. Üretim az olduğu için de fiyatlar ister istemez yükseldi. Bu da yaklaşık bir aydır devam ediyor. İşin sonu nereye varır onu bilemiyoruz. Şu an komisyoncuda soğan 4,5- 5 liradan satılıyor. Pazarda ise 6-6,5 liraya yükselmiş. Patatesi ise biz burada ortalama 3 liradan satıyoruz. Soğan ağırlıklı olarak Adana tarafından geliyor. Patates ise farklı illerden geliyor. Geçen sene soğan ve patates normal fiyatından satılıyordu. Tarlada 40-50 kuruşa satılıyor, bu da üreticiyi memnun etmiyordu. Bizim burada fiyatlar arz ve talebe bağlı. Bir mal az ise burada fiyatlar yükseliyor. Mal çok olduğu zaman ise fiyatı düşüyor. Geçen sene patates ve soğan çok olduğu için fiyatlar düşüktü. Her yıl soğan ve patates eken çiftçi bu sene ekmedi. Ekmediği için de üretim düştü. İster istemez fiyatlar yükselmeye başladı. Yerli ürün çıkınca fiyatlar düşebilir ama yine de ne olacağını tahmin edemiyoruz.” dedi.
Soğan ve patates fiyatlarında her gün artış yaşanıyor”
Diyarbakır Meyve ve Sebze komisyoncularından Hacı Esen ise şunları söyledi: “Bir haftadan bu yana fiyatlarda her gün 50-60-70 kuruş artış yaşanıyor. Soğan 4 lira 75 kuruştan, patates ise 2 lira 80 kuruştan satılıyor. Bunun en önemli sebebi yeterli ürün olmaması. Verimin az olmasının nedeni de yağışların bu sene çok olması. Yağışlar, ürünün tarlada çürümesine neden oldu. Şu anda Nevşehir’den patates geliyor. Adana tarafından ise kuru soğan geliyor. Fiyatlardaki bu artış 15-20 gün daha sürer. Domatesin fiyatı da yüksek. Domates fiyatının yüksek olmasının sebebi ise Adana’daki sıcaklık. Poyraz domatesi yaktı. Ürünler çöpe gitti. Mesela 10 tonluk üründen 2 ton ürün çıktı. O yüzden domates de pahalı oldu. Biber de pahalı. Havuç 5 lira. Ben 42 senedir komisyoncuyum, böyle fiyat görmedim. Çevre illerdeki ürünler çıkınca saydığımız tüm bu ürünlerin fiyatları düşer.”
“81 vilayet 2-3 vilayetin soğan ve patatesine bakıyor”
Fiyatların 2-3 haftadır böyle yükseldiğini söyleyen Diyarbakır Meyve ve Sebze komisyoncularından Ramazan Çakıcı ise “Bu böyle devam etmez, yeni ürün çıkınca illaki fiyatlar düşecek.” ifadelerini kullandı.
Çakıcı “Soğan daha önce 2-2,5 liraydı. Şimdi 5 liraya çıktı. Bu da havanın sıcak olmasından kaynaklanıyor. Mesela Adana tarafında soğanlar tarlada yandı. Ürün yetersiz kalınca fiyatlar yükseliyor. Her yere yetişmiyor. Bizim insanlarımız tembelleştiği için 81 vilayet 2-3 vilayetin soğan ve patatesine bakıyor. Mersin, Adana, Nevşehir ve Amasya dışından ürün gelmeyince fiyatlar yükseliyor. Bu böyle devam etmez, yeni ürün çıkınca illaki fiyatlar düşecek.” ifadelerini kullandı.
“Pazarlarda serbestlik var, denetleme yok”
“Pazarlarda serbestlik var, denetleme yok.” diyen Çakıcı “Adam tarladan ürün alıyor. Bir liraya pazara sokuyor, 4 liraya satıyor. Kimse bunu kontrol etmiyor. Fiyat artışı da bize mal oluyor. Denetleme yok, başıboşluk var. Pazarcının vergisi yok. Biz burada vergi veriyoruz. Pazarcıyı serbest bırakmışlar. Bizi kafese tıkmışlar. Bize büyük bir haksızlık yapılıyor. Çoğu pazarcı 300-400 ton soğanı depoluyor. Yavaş yavaş satıyor. Bu komisyoncuları ilgilendiren bir konu değil. Pazarcılar işe el attığı zaman böyle oluyor. Pazarcı gelip halden kuru soğan almıyor, çoğu dışardan alıyor. Ambarları dolu.” ifadelerini kullandı.
İLKHA