Qazî Muhammed öncülüğünde 3 Mayıs 1946’da Mahabat’ta kurulan Kürdistan Cumhuriyeti’nin yaşayan son bakanı olan Simayîl (İsmail) Axa Îlxanîzade (1902), İran Kürdistan’ın Urmiye şehrinde vefat etti.
Îlxanîzade, 3 Mayıs 1946’da kurulan Kürdistan Cumhuriyeti’nde Ulaştırma Bakanı olarak görev yapmaktaydı. Urmiye’ye bağlı Bokan ilçesinin Hemamiyan köyünde hayata gözlerini yuman Îlxanîzade, Mahabat Kürt Cumhuriyeti’nin yaşayan son bakanı olarak biliniyordu.
Kürdistan’ın ilanı
12 Aralık 1945'te Azerilerin özerkliklerini ilan etmelerinin ardından 22 Ocak 1946'da Mahabad Çarçıra Meydanı'nda Qazî Muhammed'in öncülüğünde Kürdistan Cumhuriyeti (Komara Kurdistan) ilan edildi.
Bakanlar Kurulu
Mahabat Kürt Cumhuriyeti’nin kuruluşu ilan edildikten sonra 13 üyeli Bakanlar Kurulu oluşturulur. Qazî Muhammed öncülüğünde kurulan Kürdistan Cumhuriyeti’nin bakanları ise şu isimlerden oluşuyordu:
Başbakan Hacı Baba Şeyh, Savunma Bakanı ve Ordu Başkomutanı Muhammed Hüseyin Seyfi Kadı, Propaganda Bakanı Sıdık Haydaranî, Eğitim ve Kültür Bakanı Menaf Kerimî, İçişleri Bakanı Muhammed Emin Müinî, Sağlık Bakanı Sayit Muhammed Eyüban, Sanayi Bakanı Mirza Ahmed İlahi, Çalışma Bakanı Halil Hüsrevî, Post ve Telgraf Bakanı Kerim Ahmedyan, Ticaret Bakanı Hacı Mustafa Daufî, Adalet Bakanı Molla Hasan Mecidî, Tarım Bakanı Muhammed Valizade, Dışişleri Bakanı Hacı Abdürrahman İlhanîzade ve Ulaştırma Bakanı İsmail İlhanîzade.
Qazî Muhammed’in idamı
Qazî Muhammed’in kurduğu devlet, aradan geçen bir yılın ardından 17 Aralık'ta, Şah rejimi ordusunun Mahabad’a girmesiyle yıkıldı. 31 Mart 1947'de Cumhurbaşkanı Qazî Muhammed, Başbakan Hecî Baba Şex ve Savunma Bakanı Muhammed Hüseyin Han Seyfi Qazî, Cumhuriyetinin kurulduğu yer olan Çarçıra Meydanı'nda asılarak idam edildi.
Kürdistan tarihinin önemli tanıklarından olan Simayîl (İsmail) Axa Îlxanîzade, 114 yaşında hayata gözlerini yumdu.
İLKHA