Gökteki ve yerdeki hareketliliğin gözlemlendiği, gelişmelerin değerlendirildiği merkeze “rasathane” adı verilir.
Rasathane, “nerde hangi sarsıntı oldu? Nerde hareketlilik gözlemleniyor? Bunları tespit etmek içindir.
Allah cc, “onlar için gerekli olan her yerde rasathaneler oluşturun” (Tevbe:5) buyurur. Böylece onların hareket tarzlarını, hareket yönlerini öğrenmiş olursunuz. Başka bir ayette de “Kuşkusuz Rabbin her an gözetlemededir-rasattadır. (Fecr:14) buyrulur. Demek ki rasat ilahi bir sünnettir. Allah cc burada bize yol gösteriyor. Kendi sünnetini bize öğretiyor.
Biz Hak Teâlâ'nın sünnetine uygun olarak tarassut yapar, olayları rasathanede gözlemelersek Allah cc bize sırları haber verecektir.
Rasathane yüksek bir yerde kurulur. Rasathanede en önemli araç teleskoptur. Buna göre Müslüman, önce aziz konumunun farkında olarak yüksek bir yerde bir mekân tutacak sonra basiretini teleskop yaparak uzağı yakın edecektir. “onlar onu uzak görürler. Biz ise onu yakın görüyoruz.” (Mearic:6-7)Ayetinin sırrıyla uzaklık ve belirsizlik mefhumunu ortadan kaldıracaktır.
Ramazan, Müslümanlara rasathanedir. Ay gözlemlenerek oruca başlanır. Gözlemlenerek bayram yapılır. Bu, tamamen tarassut kültür ve bilincinin Müslümanlar arasında oluşmasına yöneliktir. Rüyeti hilal, Müslümanların vizyon sahibi olmaları içindir.
Fecirle oruç başlar, güneşin batmasıyla iftar edilir. Bu da bir tarassut halidir. Gökteki ve yerdeki hareketleri gözlemleme durumudur.
Kadir gecesi de keza bir rasathanedir. Zira bin ayı bir geceye getirir. Takdirde ve miktarda doğru bir tespitin ve de gözlemin yapılmasını öğretir. Bir gecede bin aylık mesafenin alınmasını sağlar.
Aynı şekilde itikâf bir rasathane eylemidir. Çünkü İtikâf , ‘'kendi kendisini bir yerde bekletme ve bir madeni içe veya dışa doğru bükme'' manalarına gelir. Nitekim İnsan itikâf ile ya iç ya da dışbükey olur. İçbükey onun Hak, dış bükey ise onun halk karşısında Akif olmasını ifade eder.
Rasathanenin en önemli aracı teleskoptur. Teleskopun en önemli öğesi ise içbükey aynadır. Çünkü iç bükey ayna gelen ışınları odaklayarak bir noktada toplar. Buna karşılık dışbükey ayna ise gelen ışık ışınlarını dağıtarak yansıtır. Bunun gibi insan itikâf ile iç bükey olarak gelen ilahi tecellileri toplar. Dış bükey olarak da bu tecellileri dağıtır. Bunun gibi İnsan iç bükey olarak kendini Hak ile onarır. Halkı Hak adına inşa eder. İtikâf ile İnsan iç bükey olarak ruh ve enerji toplar. Dış bükey olarak bu enerjiyi insanların hidayeti için kullanır.
Ramazan bir rasathanedir. Bunun sonucunda Müslümanların siyasi, sosyal, ekonomik her alanda feraset ve basiret ehli olmaları varsayılır. Böylece her şeyi daha iyi okumaları, çok daha etkili bir öngörüye sahip olmaları beklenir.
Ramazan bir tarassut halidir. Uzağı yakınlaştırarak Müslümanların keskin görüşlere, isabetli öngörülere sahip olmalarını sağlar. Ramazan ile bir yıl boyunca meydana gelecek siyasi, sosyal ve ekonomik olaylar hakkında sağlam veriler elde edilir. Nerde, ne gibi ve nasıl gelişmelerin olacağı takdir edilir. Buna göre nerde ve nasıl bir yol izleneceği tespit edilir. Bu hem bireysel hem de toplumsal olarak böyledir.
Ramazan zaferler ayıdır. Neden? Çünkü bu ayda Müslümanların basireti açılır. Uzağı yakın görürler. Buna karşılık diğer insanlar kör bir halde kalakalır.
“size oruç farz kılındı ki korunasınız” buyrulur. Eğer insan bu ayda uzağı yakın etmişse tehlikeleri görmüş ve korunmuştur demektir. Yoksa insan nasıl korunsun ki…