Suriye meselesinin bölgesel ve küresel bir krize yol açacağı hep konuşuldu. Şimdi tam anlamıyla korkulan gerçekleşmiş olmasa da, düşürülen Rus uçağı ile gerginlik son haddine tırmanmış bulunuyor. Rusya'nın tansiyonu yükselten sınır ihlallerinin olaya sebebiyet verdiği doğru olsa da, düşürülen uçak, hem iyi durumdaki Türk-Rus ilişkilerini vurdu, hem de Suriye meselesinin çözümünü daha da zora soktu.
Onuru kırılan Rusya intikam almak için Suriye'deki saldırılarını daha da arttıracak, fırsat bulduğunda ise Türkiye'ye misillemede bulunacaktır. Yani her halükârda Türkiye zararlı çıkacak. İran başta olmak üzere bölgenin diğer bazı ülkeleri ile iyi ilişkiler içinde olan Rusya, bölgedeki Türkiye nüfuzunu kırma, Türkiye'yi yalnızlaştırma kampanyasında başı çekecektir. Bu da Türk dış politikası açısından son derece olumsuz bir gelişme olacaktır.
Türkiye'nin, Rusya'nın öncülük edeceği kampın baskılarından kurtulması için ABD ve NATO'ya daha da yakınlaşacağı, doğrusu boyun eğeceği gerçeğini de unutmamak gerekir. Hatta Türkiye'nin, Rus uçağını düşürmesine en çok batılıların sevindiğini söylemek yanlış olmaz. Çünkü batılılar hiç sevmedikleri Putin'in burnunun sürtünmesine elbette üzülmemişlerdir. Diğer yandan, dik duruşu ile kendilerini rahatsız eden Erdoğan'ın, kapılarını çalacak seviyede muhtaç bir duruma düşmesinden de memnun olacaklardır.
Keşke Türkiye bugüne kadar koruduğu sabrını devam ettirebilmiş ve bu olay meydana gelmemiş olsaydı. Evet, Türkiye'nin haklı olduğu anlaşılıyor. Haklılığını anlatabilmek de önemlidir. Türkiye bu konuda gerekli diplomatik adımları da atıyor zaten. Olayın haklılığı millet nezdinde de takdir gördü. Bir süper güce karşı dik duruşun keyfi yaşanıyor adeta. Ancak uzun vadede hem Paris olayı, hem de Rus uçağının düşürülmesi Türkiye'yi, münhasıran Erdoğan'ı istemeyenlerin işine yarayacaktır.
PKK ve PYD artık Rus yardımına da mazhar olacaklardır. Baas rejimi ise en kârlı çıkan taraf olacak ve Türkiye teröre destek verme suçlamasına daha çok maruz kalacaktır. Bu sebeplerden dolayı Türkiye'nin kendi haklılığını çok iyi anlatması gerekir. Gurura kapılarak tahriklere kapılmamalıdır. ABD'nin sırt sıvazlama siyasetlerine dikkat edilmelidir.
Rusya ve Türkiye, Suriye konusundaki farklı tavırlarına rağmen iyi ilişkilerini korumayı başarmışlardı. Ancak bugünden itibaren bu ilişkilerin yerini çok gergin bir ortamın alacağı bellidir. Dünyanın bir süper gücüne hedef olmak küçümsenecek bir olay değildir.
Olayın diplomatik kanallarla çözülmesi zor görünüyor. Rusya bunun peşini bırakmayacaktır. Muhtemelen misliyle mukabele yoluna gidecek, yerlerde sürünen onurunu kurtarmaya çalışacaktır. Kısacası Türkiye haklı da olsa bu olayın faturasını pahalıya ödeyecektir. Güçlünün haklı görüldüğü bir dünyada bundan başka bir sonuç beklemek de hayal olur.
Peki Türkiye bir saldırıya uğrarsa ABD ve Batı dünyası ne yapar? NATO Türkiye'yi savunmak için Rusya'ya savaş açabilir mi?
Batı'nın kendi çıkarları dışında bir şey için savaşmadığı, savaşmayacağı gerçeğini görmek ve ona göre adım atmak gerekir. Ne ABD, ne de NATO Türkiye için savaşmazlar. Suriye bataklığına düşürme senaryolarının yürürlükte olduğunu hesap ederek hareket etmek gerekir. Yanlış bir hesap, son yıllarda ülkenin her alanda elde ettiği kazanımları yok edebilir. Uluslararası sorunlarda fevriliğin ve hamasiliğin yerinin olmadığı hakikati unutulmamalıdır. Ak Parti ve Erdoğan, dışarıda İslâmcı olarak görüldüklerini ve bundan dolayı aleyhlerinde senaryoların çevrildiğini bilmiyor olamazlar.
Peki, önümüzdeki günlerde tansiyon daha da yükselir mi, yoksa düşer mi?
Hem Putin hem de Erdoğan güçlü liderlerdir. Güçlüler zayıf görünmekten haz etmezler. Ancak bir savaşı göze almak için para gerekir. Rusya ekonomik açıdan zor bir dönemden geçiyor. Türkiye ekonomisi kötü durumda olmasa da Rusya ile bir savaşı kaldırabilecek kadar güçlü değildir. Dolayısıyla tansiyonu yükseltecek söz ve davranışlardan kaçınmak her iki taraf için de yararlı olandır.
Önümüzdeki günler belki bir Rus- Türk savaşı çıkmayacak; ancak Türkiye, geçen her gün Suriye sorununun faturasını daha pahalı bir şekilde ödeyecektir. Rusya'nın PKK ve PYD'ye sağlayacağı muhtemel destek ise her iki ülke arasındaki ilişkileri zor bir sürece sokacaktır.