ŞANLIURFA- Şanlıurfa’da bu yıl erken bağbozumuna başlandı. Sağlık açısından saymakla faydaları bitirilmeyen ve vitamin deposu olarak bilinen pekmez pestilin yapımına başlandı. Üzümlerin olgunlaşmasının ardından toplanarak şiresi çıkarılan pestil ve pekmezin siyah üzüm, ayrı şire üzümü ayrı olarak yapılıyor.
Pekmez ve pestilin yapıldığı üzümün iyisinden seçmenin öncelikli olduğunu belirten bağ sahibi Ramazan Akbaş, iyi seçilen üzümün bekmez ve pestilin de iyi olduğunu söyledi.
Akbaş bekmez ve pestil yapılışını ise şöyle anlattı; “Önce üzümler toplanılır ve bir iki gün bekletilip temizlenir. Çürük veya pis üzümler ayıklanır. Temiz olanlar iki gün dinlenmeye bırakılır. Daha sonra suyunu çıkartmaya geliriz. Suyunu sıkarız üzümlerin daha sonra dökülen şerbet iki defa kaynatılır. Sonra yaklaşık 12 saat dinlenmeye bırakılır. Daha sonra özü alta iner. Saf suyu üstte kalır. Saf suyunu tekrar süzeriz. Ve tekrar kaynatırız. İyice kaynattıktan sonra özü alta iner. Zaten birçoğu da katılaşıp alta iniyor. Sonra bir gece dinlenmeye bırakılır tam soğuyuncaya kadar. Tam dinlendikten sonra ince muşambalara, bezlere serilir. Güneşe verilecek olanlar güneşe verilir kaynatacak olanlar kaynatılır. Kaynatılacak olan pekmezler 7-8 saat boyunca kaynatılır. Bu şekilde iyi bir şekilde katılaşır. Daha sonra bir gece soğumaya bırakılır. Ve pekmez hazır hale gelir”
Üzümlerin toplanma zamanının bölgeden bölgeye değiştiğini ifade eden Akbaş, “Üzüm artık kurumaya başlamışsa veya tatlı olmuşsa o üzümler toplanmaya başlanır. Şire zamanı dediğimiz sonbaharın ilk 45 günü içersin de yapılması lazım. Aksi takdirde yağmurlar başladığında bozulma olabilir. Pekmezler suya gelmiyor ufak bir suyun karışması pekmezi bozup ekşime yapabilir” dedi.
“Siyah üzüm ayrı beyaz üzüm ayrı yapılan pekmez daha tatlı olur”
Siyah üzüm ayrı beyaz üzüm ayrı yapılan pekmez daha tatlı olduğunu belirten Akbaş, “Siyahın bir kısmı ve yerli beyaz üzüm dediğimiz kıvırcık üzüm bunlar ayrı bekmez yapılır. Siyah ayrı pekmez yapılır beyaz ayrı. Bu şekilde yapılan pekmez hem daha farklı olur hem de daha tatlı olur. Beyaz üzüm dediğimiz kıvırcık üzüm bizim buraların üzümüdür. Her yıl belli bir zamanda üzüm sıkılıp pekmez, kuru üzüm gibi şeyler yapılır. Bu yapılanlar ailelerin kendi kışlık erzakı olur. Bazı aileler fazla olanların satışını yaparlar. Az da olsa aile bütçesine bir katkısı oluyor. Tabi bağ ne kadar büyük olursa gelirde o kadar çok olur.
Eski zamanlarda kışlık yiyeceğin pekmez ve pestil olduğunu ve bu nedenle o zamanki insanların çok sağlıklı olduğunu ifade eden Saadet Akbaş, “Sağlık açısından faydaları ise vücudu zihinde tutar. Aç karına tüketildiği zaman açlık hissini giderir. Kışın insanı sıcak tutmasına yardımcı olur. Kanı bollaştırır. Kan dolaşımını arttırır. Beynin çalışmasına yardımcı olur. Birçok hastalık için iyi gelirKışın yağımızı tavaya koyup bastıklarımızı küçük küçük bölüp kaynatıp yiyorduk” şeklinde pestin ve pekmezin yapımını anlatmaya devam etti.
Bekmez ve pestilde yapılacak olan üzümlerin iyisinden seçmenin öncelikli olduğunu belirten Ramazan Akbaş, iyi seçilen üzümün pekmezin de iyi olduğunu söyledi.
Vücudu zinde tutan pekmez, özellikle aç karınla tüketildiği zaman açlık hissini giderdiğini belirten Akbaş, kışın tüketildiğinde ise insanı sıcak tutmasına yardımcı olduğunu ve kanı bollaştırıp kan dolaşımını artırdığına dikkat çekti. (Sedat Kuşulay/Mustafa Bikeç-İLKHA)