Türkiye'ye Van İpekyolu üzerinden yurtdışı kaynaklı Nepal Hindistan orijinli "A-Tipi" şap virüsünün bölgede yayılım göstermesi nedeniyle hayvanlarda kayıplara yol açma ve yayılma riskini azaltmak için Türkiye'de Ağrı dâhil yaklaşık 30 ilde şap hastalığına bağlı karantina uygulaması başlatılması, kırmızı et fiyatlarını olumsuz yönde etkiledi.
Tedbir amaçlı geçici süreliğine Ağrı Hayvan Borsasının kapatılması kırmızı et piyasasında artış meydana getirdi. Kasaplar, kesecek hayvan bulmakta zorlanınca fiyatlarda 2-3 TL'lik artışa giderken hayvan satışlarında da aynı fiyat artırımı söz konusu.
Karantina süresi boyunca çeşitli alternatiflerin oluşturulmasının iyi olacağını belirten kasaplar, mağduriyetlerin bu şekilde giderilebileceğini söylediler.
Konu hakkında görüşüne başvurduğumuz Kırmızı Et Üreticileri Birliği Başkanı Hasan Aktaş, şap hastalığının nedeninin, vatandaşın hayvan yetiştirme noktasında hassas olmamaları, bakımlarını yapmamaları olduğunu ifade etti.
“Karantina süresi uzatılırsa piyasa olumsuz etkilenir”
Hasan Aktaş, “Şap hastalığının oluşmasının nedeni; çevre illerden gelen bakımsız hayvanların ve ahırlarda yeri müsait olmayan hayvanlardır. Eğer aşıları düzenli yapılırsa ve yetiştiricilerimiz tarafından hayvanların bakımı iyi yapılırsa şap hastalığı oluşmaz. Hastalıktan dolayı 10-15 gündür Ağrı ve yaklaşık 30 ilde hayvan pazarları kapalıdır. Tedbir amaçlı tabi bu önlem alınmış. Eğer karantina süresi uzatılırsa kırmızı et piyasası ciddi manada olumsuz etkilenecek. İlerleyen zamanlarda piyasada yükselişe sebep olabilir. Bu sıkıntıların gelecek yıllarda olmaması için hayvanların bakımı iyi yapılmalı. Kesimi içinde veteriner hekim gözetiminde Et ve Süt Kurumu tercih edilmesi daha sağlıklı olur.” dedi.
Kasaplar Derneği Başkanı ve aynı zamanda kasaplık mesleğini de yerine getiren M. Salih Aras, insanların hastalık nedeni ile tedirgin oldukları ve et almakta çekindiklerini ifade etti.
“Vatandaş tedirgin”
M. Salih Aras, “Hayvan pazarı kapalı olduğu için hayvan alamıyoruz. İnsanlar ise hastalık nedeni ile gelip et almıyorlar. Tabi hastalık yok sadece tedbir amaçlı bu karantina uygulanıyor. İş yapamadığımız için mağduriyet oldu bizde. Pazar olmayınca kırmızı et fiyatları ve hayvan fiyatları da etkilendi. Alışlarımızda kilogram başı 2,5-3 lira artış mevcut. Tabi bu artışı fiyatlara yansıtmamak için gayret ediyoruz. Mağduriyetimizin giderilmesi için Devlet yetkililerin alternatifler oluşturması lazım. Artık bu alternatifin adı ithal et mi olur yada başka ilden hayvan getirme mi olur artık bizi rahatlatan bir çözüme kavuşturulması gerek. Bu durum hem vatandaşı ve hem de bizi rahatlatır." şeklinde konuştu.
“Hayvan alım ve satımlarında artış var”
Kasap mesleği ile uğraşan Şener Kaplan, şap hastalığı virüsünün kendilerini olumsuz etkilediğini kaydederek sözlerini şöyle sürdürdü: “Şap hastalığı virüsü piyasayı ister istemez biraz etkiledi. Hayvan pazarı olmadığından dolayı ister istemez cambazların eline kaldık. Onlarında kapılarına gittiğimizde de, kendileri 1-2 lira fiyat artışına gidiyorlar. Bu sebeple biz de az kesim yapabiliyoruz. Malum, işlerde düşük. Bizi sıkıntıya sokuyor. Şap hastalığı virüsünden önce bizde kuşbaşı fiyatı 29 TL'ydi. Şimdi ise 32 TL oldu. Kıyma, 28 TL'ydi şimdi 30 TL oldu. Kemikli et, 25 TL iken şimdi 27 TL'ye satıyoruz. Biraz sıkıntı yaşıyoruz. Hayvan var piyasada yok değil ama fiyat olarak biraz daha pahalı maalesef.” (Ömer Adıgüzel- İLKHA)