Miladi 1079 yılında Anadolu Selçuklu Devleti'nin kurucusu Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın oğlu olan 1. Kılıç Arslan aynı zamanda ikinci Selçuklu sultanıdır.
1. Kılıç Arslan, 1. Haçlı Seferi’nde mağlup olup başkent İznik’i Bizans’a teslim etmek zorunda kaldıktan sonra 1101 Haçlı Seferi’nde 3 ayrı Haçlı ordusuna karşı kazandığı başarılarla Haçlı hareketini durdurmuş, İstanbul’dan Suriye’ye giden yolun hem Bizans hem de Haçlı ordularına kapanmasını sağlamıştır.
1. Kılıç Arslan, Haçlılarla yaptığı mücadelelerin yanı sıra Anadolu’da yaptığı seferlerle devletinin rakibi Danişmendli Beyliği’nin etkisini kırmak için çalıştı. Son döneminde Malatya'yı merkez yaparak devleti Doğu Anadolu'nun en güçlü devleti haline getirdi.
Dedesi Kutalmış’tan beri süregelen Büyük Selçuklu tahtını ele geçirme çabasını sürdürerek Musul'u ele geçirdi. Burada Büyük Selçuklu hükümdarı adına okunan hutbeyi kendi adına çevirterek Büyük Selçuklu tahtına aday oldu.
Genç yaşta ölümü ile Haçlılar’a karşı yürütülen mücadele ve Anadolu Selçuklu Devleti’nin siyasi birliği zaafa uğramış, Anadolu Selçukluları fetret devri içine girmiştir.
Kılıç Arslan, Habur Çayı'nı geçmek isterken, 14 Haziran 1107 günü kendisinin ve atının zırhlarının ağırlığı sebebiyle boğularak hayatını kaybetmiştir. Birkaç gün sonra kıyıya vuran cesedi, civardaki Şemsaniyye köyüne götürülüp oradan tabuta konularak Meyyafarkin'e (Silvan) götürülüp defnedilmiştir.