Sigara, kafein, yanlış beslenme gibi pek çok faktör yol açtığı ses kısıklığına sıcak yaz günlerinde serinlemek için kullandığımız klima ve vantilatörlerin de neden olabileceğini belirten Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Hakan Yenice, ses kısıklığının nedenleri ve nasıl önlem alınabileceği konusunda önemli uyarılarda bulundu.
Ses kısıklığı nedir?
Ses kısıklığının genellikle bütün anormal ses değişikliklerinin yerine kullanılan genel bir terim olduğunu belirten Dr. Yenice, “Sesteki anormallik, sesin hırıltılı, çatallı veya gergin olması, ya da şiddetinin veya inceliğinin değişmesi şeklinde olabilir. Ses değişikliklerinin nedeni genellikle gırtlakta (larenks) yerleşmiş olan ses tellerindeki sorunlardır.” dedi.
Nefes alma sırasında ses tellerinin açıldığını ve konuşma sırasında ise ses tellerinin kapalı olduğunu belirten Dr. Yenice, ses tellerinin akciğerlerden çıkan havayla titreşerek sesin oluşmasını sağladığını söyledi.
Dr. Yenice, “Ses telleri ne kadar sıkı kapanırsa ve ne kadar inceyse o kadar hızlı titreşirler ve ses de o kadar ince olur. Ses telleri üzerinde şişlik bulunması halinde kapanmaları zorlaşır ve dolayısıyla da çıkan ses düzgün olmaz.” ifadelerini kullandı.
Ses kısıklığının nedenleri nelerdir?
Ses kısıklığının çeşitli nedenleri olduğunu ve bunların birçoğunun ciddi sağlık problemlerine neden olduğunu belirten Dr. Yenice, ses kısıklığının en sık nedeninin ise "akut larenjit" olduğuna vurgu yaptı.
Dr. Yenice sözlerine şöyle devam etti: “Daha uzun süreli ses kısıklıklarının nedeni genellikle sesin uzun süreyle aşırı ve zorlanarak kullanılmasıdır. Ses tellerinin birbirlerine sürekli olarak normalden fazla kuvvetle çarpmasına bağlı olarak gelişen nodüller, ses eğitimi ile ses kullanma alışkanlığı düzeltilmediği sürece kendiliğinden kaybolmazlar. Aşırı bağırmayı takiben gelişen akut larenjit sırasında ses teli içine küçük kanamalar meydana gelebilir; bu aşamada ses dinlendirilmediği taktir de bu kanama polip adı verilen tek taraflı ses teli şişliklerine dönüşebilir ve sürekli ses kısıklığına neden olur.”
Sabah yaşanan ses kısıklıkları
Ses kısıklığının özellikle sabahları daha fazla yaşandığına dikkat çeken Dr. Yenice, ses kısıklığı ile birlikte boğazda takılma, yabancı bir madde varmış hissi ve sık olarak boğaz temizleme alışkanlığının da sık görülen belirtiler olduğunu söyledi.
Sigara içiminin de ses kısıklığının nedenlerinden olduğunu söyleyen Dr. Yenice, Sigaranın gırtlak kanserleri ve yutak kanserlerinin gelişmesinde de önemli bir risk faktörü olduğunu ve buna bağlı olarak düzelmeyen ses kısıklığının meydana gelebileceğini söyledi.
Kapalı ortamlarda klimalara dikkat
Özellikle yaz aylarında ses kısıklığına yol açan nedenlerden birinin de kapalı sistem klimalı ortamları olduğunu belirten Dr. Yenice, “Kapalı sistem kullanılan klimalar, ortamda bulunan hasta kişilerin yaydığı virüs ve bakterileri yaymak suretiyle ses teli enfeksiyonlarına sebebiyet verebilir. Ayrıca hava kurutma etkisi ile de ses kalitesini bozar ve ses kısıklığına neden olabilir.” dedi.
Ses kısıklığının belirli bir nedeni olmaksızın iki haftadan uzun sürmesi durumunda bir Kulak-Burun-Boğaz hastalıkları uzmanına muayene olunmasını tavsiye eden Dr. Yenice ses kısıklığını önlemek yapılması gerekenler hakkında da şu tavsiyelerde bulundu.
- Sigara içiyorsanız bırakın
- Kafein (kahve, kolalı meşrubatlar) ve alkol kullanımından kaçının
- Sigara dumanı bulunan ortamlardan kaçının
- Bol su için
- Evinizin havasını nemlendirin
- Gıdanıza dikkat edin - Baharatlı gıdalardan kaçının
- Sesinizi uzun süreyle ve yüksek şiddette kullanmayın
- Ses kısıklığı olduğunda sesinizi dinlendirin (İLKHA)