Genellikle dayanılmaz ağrılarla kendini gösteren böbrek taşları, yaşam kalitesini oldukça düşürüyor. Taş oluşumunda genetik özelliklerden hayat tarzına, beslenme alışkanlıklarından su tüketimine kadar pek çok faktör önemli rol oynuyor. "Taş hastalıklarına karşı bol bol yeşil yapraklı sebze tüketilmeli ve C vitamini alınmalı." gibi toplumda yaygın ancak yanlış olan inanışlar tam aksine riski artırıyor.
Memorial Bahçelievler Hastanesi Üroloji Bölümü'nden Op. Dr. Doğukan Sökmen, böbrek taşları ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Sökmen, "Böbrek taşı görülme sıklığı genellikle yüzde bir-20 arasında değişebilmektedir. Yani ülkemizdeki her 10 kişiden ikisi, böbrek taşı hastalığıyla mutlaka bir kez karşılaşmaktadır. Böbrek kanallarında sert yapılardan oluşan böbrek taşları, çoğunlukla mineral içeriklidir. Nasıl ortaya çıktığı tam olarak bilinmese de birtakım nedenler üzerinde fikir birliğine varılmıştır. Örneğin; bazı maddelerin idrarda fazlalığı ya da bu duruma yol açan yan maddelerin varlığı ile söz konusu maddelerin idrarda üst üste birikmesi ya da bu maddelerin birleşmesini engelleyen inhibitör ajanların az olmasının böbrek taşı oluşumunda etkili olduğu düşünülmektedir. Ülkemizde coğrafi ve etnik etkenler ile beslenme faktörleri, böbrek taşı oluşumunda önemli rol oynamaktadır." dedi.
"Ağrı, kusma ve sık idrara çıkma böbrek taşına işaret edebilir"
Ağrı, kusma ve sık idrara çıkmanın böbrek taşına işaret edebildiğine dikkati çeken Sökmen, şunları kaydetti:
"Hastayı hekime götüren ilk belirti genellikle ağrı olmaktadır. Renal kolik olarak adlandırılan ve yan taraftan başlayıp, özellikle kasıklara vuran ağrı, böbrek taşından şüphelenilmesine yol açmaktadır. Ağrının yanı sıra gözle görülen ya da tetkiklerde saptanan mikroskobik kanama da belirtilerden birini oluşturmaktadır. Bunlara böbrek ve mide sisteminin sinirlerini aynı yerden alınmasına bağlı olarak bulantı ve kusma da eşlik edebilmektedir. Ayrıca, hastada sık idrara çıkma, idrarda yanma ile kanlı idrar yapma gibi şikâyetlere de rastlanabilmektedir. Enfeksiyon halinde ise böbrek taşları, ağrının yanı sıra ateşle de kendini belli edebilmektedir. Hastanın bu tür şikâyetlerle bir üroloji uzmanına başvurması halinde beslenme türünün, belirtilerin karakterinin de takip edildiği fizik muayenenin ardından birtakım görüntüleme yöntemlerinden yararlanılmaktadır."
"Tedavi yöntemine taşların tipine göre karar verilmektedir"
Sökmen, tedavi yöntemine taşın özelliklerine göre karar verildiğini bildirerek, "Böbrek taşları her bireyde aynı şekilde görülmemektedir çünkü 30'a yakın taş bileşiği bulunmaktadır. 100 hastadan 80'inde kalsiyum oksalat taşlar görülmektedir. Bunun dışında kalsiyum fosfat, magnezyum amonyum fosfat, enfeksiyon taşları ile diğer moleküllerin böbrekte seker oluşturmasına da rastlanabilmektedir. Tedavi yöntemine de taşların tipine, boyutuna, yerleşim yerine ve opak olup olmadığına göre karar verilmektedir." (İLKHA)