Suriye’nin başkenti Şam’da kimyasal silahlarla yapılan katliamın ardından Şam rejimine müdahele sinyalleri artarken ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye’de kimyasal silah kullanıldığını ve bu bölgelerin vurulmaya devam edilerek, kanıtların yok edilmeye çalışıldığını söyledi. Kerry, “Güvenilir olmak için çok geç” dedi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ise Suriye’ye askeri bir müdahale olsa bile Rusya’nın kimseyle bu yüzden savaşmayacağını bildirirkin, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ise Kerry ve Lavrov’la telefonda Suriye’yi görüştü.
Kanıtlar yok edildi
John Kerry, son günlerde ABD Başkanı Barack Obama ve tüm ulusal güvenlik ekibinin Suriye’deki durumu gözden geçirdiğini belirterek şunları söyledi: “Kimyasal silah kullanımı gerçek ve zorlayıcı. Kurbanların durumu ve teşhis raporları, insani yardım kuruluşlarından gelen bilgiler, görüntülerin gerçek olduğunu bağırıyor. Suriye rejimi 5 gündür BM araştırma ekibinin saldırının olduğu yere girmesine izin vermedi. Bu alana daha çok saldırdı, bombaladı ve sistematik biçimde kanıtları yok etti. Bu, gizleyecek bir şeyi olmayan bir hükümetin davranışı değil. BM ekibinin girişine yönelik gecikmiş karar artık güvenilir olmak için çok geç. Kimyasalları kimin kullandığı açık. Saldırıya yönelik ek bilgilerimiz, partnerlerimizinkiyle uyumlu ve birlikte gözden geçirildi. Obama, dünyanın en iğrenç silahını, dünyanın en kırılgan insanlarına karşı kullananların hesap vermesi gerektiğine inanmaktadır.”
Bu arada Kerry, basın toplantısı sonrası Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nu aradı. İki bakan Suriye’deki son gelişmeler ve neler yapılabileceği konusunu ele aldı. Davutoğlu ayrıca Lavrov ile de görüştü. Bundan sonra da yakın temas içinde olma konusunda mutabık kalındı.
Star'da yer alan habere göre; Rusya’dan da kritik açıklamalar geldi. Lavrov, “Suriye’ye BM kararı olmaksızın dış müdahale olursa Rusya buna askeri karşılık vermeye hazır mı?” sorusuna, çarpıcı bir yanıt verdi.
Rusya Suriye için savaşmaz
“Rusya, Suriye’ye askeri bir müdahale olması durumunda bile kimseyle savaşma niyetinde değil” diyen Lavrov, Suriye’ye askeri operasyonun son derece tehlikeli ve endişe verici olduğunu söyledi. Lavrov’un bu çıkışı Rusya’nın Bosna savaşındaki tutumunu hatırlattı. Bosna’ya operasyonu veto eden Rusya, NATO’nun Sırplara müdahalesine ses çıkarmamıştı.
AB ve Çin raporları bekliyor
AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, saldırının cezasız kalmaması gerektiğini söyledi. Alman hükümeti ise Suriye’de “büyük olasılıkla” kimyasal gaz kullanıldığına inandıklarını ve tepki verilmesi gerektiğini açıkladı. Çin’in ilk resmi açıklamasında da “Kim kimyasal silah kullanırsa kullansın, buna karşı çıkıyoruz. Doğrulanırsa BM kararlarına destek vereceği” denildi.
Suriye’ye ölçülü, kararlı soğuk bir tepki verilecek
Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, ABD Başkanı ile yaptığı telefon görüşmesinde Suriye’deki kimyasal saldırının arkasında Suriye rejiminin olduğunu söyledi. Hollande’ın ofisinden yapılan açıklamada “ İki ülkenin Suriye’deki duruma ortak cevap vermede yakın işbirliği çinde oldukları da belirtildi. Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius ise “Suriye için tüm seçenekler değerlendiriliyor” dedi. Fabius, Fransa’nın vereceği tepkinin “ölçülü, kararlı ve soğuk kanlı” bir hareketle ortaya konması gerektiğini ifade ederek, gelecek birkaç gün içinde bu kararın açıklanacağını söyledi.
BMKG görevini yapamadı operasyon hukuka uygundur
İngiltere Başbakanı David Cameron, Suriye ile ilgili gelişmelerden dolayı tatilini kısa tutarak Londra’ya döndü. İngiltere Dışişleri Bakanı Willam Hague ise “BM’nin oybirliğiyle ile vereceği destek olmadan, Suriye’ye karşılık vermenin mümkün olabileceğini” söyledi. Hague, Suriye üzerindeki diplomatik baskının işe yaramadığını belirterek, ülkesinin tüm seçenekleri değerlendirdiğini ve BM’nin oybirliği ile vereceği destek olmadan bir karşılık vermenin mümkün olabileceğini ifade etti. Hague, “verilecek herhangi bir tepkinin uluslararası hukuka uygun olacağını” vurguladı.
Suriye ikinci Vietnam olur
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esed, ülkesine karşı yaptırım veya askeri müdahale seçeneklerini gündeme getiren kimyasal silah saldırısı hakkında açıklama yaptı. Esed, Batılı ülkelerin kimyasal silah kullandıklarına yönelik iddialarını reddetti ve politik amaçlı olduğunu söyledi. Esed, ABD hükümetini ve ordusunu uyararak, ‘Suriye’ye saldırırlarsa başarısız olacaklar’ dedi. Rusya’nın Izvestia gazetesine konuşan Esed, kendisine Suriye’ye operasyon düzenlenmesi veya işgal edilmesi olasılıkları sorulduğunda, “Eğer ABD askeri operasyon düzenlerse, Vietnam’dan bugüne kadar başlattığı tüm savaşlarda olduğu gibi onu başarısızlık bekliyor” dedi.