Geçmişi milattan önce 40 bin yıllarına kadar dayanan, onlarca medeniyete ev sahipliği yapmış olan Adıyaman'daki kültürel miraslar ciddi anlamda tanıtılmayı bekliyor.
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından listelenen İllere Göre Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıkları bakımından oldukça zengin olan Adıyaman'da 2019 yılı sonu itibariyle anıt ve abideler 2, idari yapılar 2, kültürel yapılar yapı 43, askeri yapılar 5, endüsriyel ve ticari yapılar 8, dinsel yapılar 72, mezarlıklar 8, sivil mimarlık örneği 7, kalıntılar 24 olmak üzere toplam 154 kültür varlığı bulunuyor.
İkinci yüzyılda yapılan Kızılin Köprüsü, Adıyaman merkeze bağlı Ağcin köyü ile Besni ilçesine bağlı Kızılin köyü sınırları arasında yer almaktadır. Göksu çayının iki yakasını birleştiren köprünün 19 yüzyılda iki köy arasındaki husumet nedeniyle orta kemerden patlatıldığı bilgisi halk arasında dolaşan bilgiler arasında.
Milattan sonra ikinci yüzyılda, Roma döneminde hüküm süren Kommagene Uygarlığı tarafından inşa edilen köprü 155 metre uzunluğunda, 8 metre genişliğindedir. Yuvarlak orta kemerin kilit taşı ile yerden yüksekliği 31 metredir. Düzgün kesme taşlarla inşa edilen yapının bir taşı bir buçuk ile 2 ton arasındaki bir ağırlığa sahiptir.
3 gözlü kemere sahip olan köprünün ana kemerini oluşturan orta gözün her iki yanında yer alan diğer kemerli gözler, çayın debisinin yükseldiği dönemlerde boşaltma gözü olarak kullanılmış.
2017-2020 yılları arasında Karayolları Genel Müdürlüğü Karayolları 8'inci Bölge Müdürlüğü tarafından restore edilen köpru, günümüzde araç trafiğine kapalı durumdadır. Köprü, mimari olarak Adıyaman Kahta ve Sincik ilçeleri arasında yer alan ve Roma dönemine ait Cendere Köprüsü'yle aynı özellikleri taşımakta.
"Burası gerçekten görmeye değer bir yer"
Tarihi köprüye yakın köylerden biri olan Kamışlı köyünde ikamet eden Ali Bakır "Burası bin 800 yıl önce yapılmış bir köprüdür. 2017 yılında restore edilen köprünün daha önce Roma döneminde ticaret kervanlarının geçiş noktası olarak kullanıldığı belirtiliyor. Restore edildikten sonra güzel bir duruma gelen köprü ziyaretçilere açıktır. Köprünün çevresinde o döneme ait kayalara oyulmuş mezar yapıları da bulunmaktadır. Burada ziyaretler sırasında bazı sıkıntılar yaşanmaktadır. Özellikle çevrede piknik yapmak için gelen vatandaşların piknik yaptıktan sonra çevreyi kirli bir şekilde bırakmaları kabul edilebilecek bir durum değildir. Bizim buraya gelen misafirlerden ricamız çevreyi kirletmeden gelip ziyaret etmeleridir. Burası gerçekten görmeye değer bir yerdir." ifadelerini kullandı.
"Köprünün tanıtımı olmadığı için kimse burayı bilmiyor"
Ağcin köyü sakinlerinden Bozan Koyuncu ise "Burası Roma döneminden kalma Cendere Köprüsü'nün de ikizi olan bir köprüdür. Şu an gereği gibi tanıtılmamış olan köprü, tanıtılmayı ve ziyaret edilmeyi bekliyor. Restore edilerek Adıyaman'ımıza kazandırılan köprünün tanıtımı olmadığı için kimse burayı bilmiyor. Ziyaretçilerin piknik yapabilecekleri temiz bir alana da sahiptir. Burayı tanıtma fırsatı verdiği için İLKHA'ya teşekkür ediyorum. İnşallah bu vesileyle burayı bilmeyen, görmeyen insanlar da haberdar olur ve ziyaret ederler. Şu anda tarihi köprüye ulaşım noktasında yol olmadığından dolayı sorun yaşanabiliyor. Biz yol yapımı noktasında sayın Valimize, Belediye Başkanımıza ve İl özel İdare yetkililerinin sesimize ulak vermelerini ve bizi duymalarını istiyoruz. Yol yapıldığı taktirde burası Adıyaman'ımıza kazandırılmış güzel bir eser olarak duracaktır." dedi.