Son iki yıldır salgının gölgesinde geçirilen sıkıntılı süreçten sonra döviz kurundaki hızlı yükselişle beraber yaklaşık 2 hafta önce başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı, tarım sektörünü olumsuz etkiledi.
Diyarbakır'da düzenlenen 13. Mezopotamya Tarım Hayvancılık Fuarı'na katılan tarım sektöründeki makine ile malzeme üretim ve satış firmaları, dolar kurundaki yükselişin üretim ve satış maliyetlerini ciddi manada etkilediği belirterek özellikle çiftçilerin ham madde konusunda desteklenmesi gerektiğini söyledi.
Deniz Taş
Sektör olarak dolar kurunun kendilerini olumsuz etkilediğini dile getiren traktör satış firması yetkililerinden Deniz Taş, "Tüm traktör markalarının ham maddesi dışarıdan geldiğinden son 2 yıldır çok ciddi zamlarla karşı karşıya geldik. Çiftçiler geçmiş yıllara oranla yüzde 60-70'lik fiyat farkından etkilendi. Daha önce 6 ayda bir gelen zamın şimdi ayda bir geliyor olması satışlarımızı etkiliyor. Şu anda eskisi gibi bir rağbet göremiyoruz." ifadelerini kullandı.
"Yağışların etkisiyle sektörde hareketlilik oldu"
Yağmurun yağmasıyla son 15-20 gündür taleplerde bir hareketliliğin oluştuğunu belirten Taş, "Çünkü Diyarbakır Bölgesi son iki yılda böyle bir yağış görmedi. Ondan dolayı bizler de çiftçiye yardımcı olabilmek için fiyatları biraz normale çektik. İnşallah bu rağbet devam eder." şeklinde konuştu.
İbrahim Sarı
Fuara İzmir'den katılım sağlayan Organik Tarım Firması Teknik ve Pazarlama Müdürü İbrahim Sarı, ilk defa tarım fuarına katıldığını ifade ederek firma olarak Avusturya ve Almanya'dan ithal ettikleri ürünlerin dolumunu yaparak Türkiye'deki çiftçilerin hizmetine sunduklarını söyledi.
Türkiye'de deformenize ettikleri ürün gruplarının olduğunun altını çizen Sarı, "Dolar kuru yükselmesiyle ithalat miktarımızı azaltıp Türkiye'de ürettiklerimizin arttırmanın yoluna bakıyoruz ve yurt dışına yönelmeye çalışıyoruz. Yurt dışında pazarlar arıyoruz." diye belirtti.
"KDV'nin düşürülmesi ve gübre desteğinin verilmesi hububat üreticileri için çok önemlidir"
KDV oranı düşürülmesinin kendileri için çok önemli olduğunu kaydeden Sarı, "Bugün buğday, mısır, arpa dünyanın şu an üretimi konusunda çok zorlandığı ürün gruplarıdır. Gübre fiyatlarındaki artıştan dolayı üreticilerimiz ne taban gübre kullanabildi ne de şimdi kullanması gereken üst gübreyi kullanabilecekler. Bu da üretimde verim kayıplarına yol açacak. KDV'nin düşürülmesi ve gübre desteğinin verilmesi hububat üreticileri için çok önemlidir." dedi.
Çiftçilerin son yıllarda kazanç sağlayamadığını ve yeterince gelir elde edemediği için tarımdan soğuduğunu söyleyen Sarı, "Bir işten bir kişiyi uzaklaştırırsanız onu o işe geri döndürmek zordur. Bence yol yakınken üreticimizi yeniden kazanıp üretime yönlendirmek gerekiyor. Üretime yönlendirmek için de her türlü desteğin verilmesi gerekiyor. Bir yandan savaş bir yandan virüs diğer yandan dünyadaki ekonomik kriz olunca gıda çok önemli bir noktaya geldi. Türkiye olarak tarımsal üretimin ne kadar önemli olduğunu hepimiz çok daha anlar hale geldik." ifadelerini kullandı.
Sercan Buğra Sungur
"Ham madde yurt dışından geldiği için dolar kuru bizi etkiliyor"
Başta pamuk olmak üzere biçer-döverle alakalı malzemelerin yüzde 80'e varan kısmını yerli üretim olarak kendilerinin ürettiğini belirten firma temsilcilerinden Sercan Buğra Sungur, "Ham maddenin bir miktarı yurt dışında geldiği için dolar kuru bizi etkilemektedir ama bunu müşterilerimize yansıtmıyoruz. Bazı dönemlerde yansıttığımızda çok cüzi miktarda yansıtıyoruz. Bu da diğer muhaddislerimizle aramızdaki farkı gösteriyor." şeklinde konuştu.
KDV oranlarının piyasalarına olabilecek etkiye de değinen Sungur, "KDV oranı müşteriye yansıyacağı için düşerse iyi olur. Şu an sattığımız ürünün garantisini verdiğimizden herhangi bir sıkıntı veya sorun yaşamamaktayız. KDV'nin düşmesi hem bize hem de çiftçimize de yarar." diye belirtti.
Mahmut Işık
"Yakıt, gübre yem fiyatlarındaki artış üretici için çok ciddi bir sıkıntı"
Tüm ürünlerini dövizle aldıklarından dolayı artan kurların etkisiyle hiçbir şeyin alınamaz duruma geldiğini söyleyen Mahmut Işık, dolar kurunun düşmesini beklediklerini fakat malum savaşın etkisiyle bunun da biraz zor gözüktüğünü dile getirdi.
Abbas Atabey
Vitaminli hayvan yemi üreticisi Abbas Atabey ise şunları söyledi:
"Dolar kuru bizi her konuda etkiledi çünkü üreticinin alım gücü yok. Hem doların yükselişi hem de Rusya-Ukrayna Savaşından fiyatlar hem bizi hem de üreticiyi etkilemektedir. Daha önce 100 TL'ye sattığımız ürünü doların yükselmesiyle 200 veya 300 TL'ye satmak zorunda kaldık. Bu da ciddi bir problem. Çiftçilerin sorunları belli. Yakıt, gübre yem fiyatları almış başını gidiyor. Bu da üretici için çok ciddi bir sıkıntı oluşturmaktadır. Geçen yıl en fazla 3 defa zam alırken bu yıl sürekli zam alıyoruz. Bu yıl öyle bir yıl ki zammın zamanı yok."