Geçen yılın Ocak ayında Rusya'ya yapılan 315 milyon dolar ihracatın, yaşanan uçak krizinin ardından bu yılın aynı ayında 208 milyon dolar gerileyerek 107 milyon dolara düştüğüne dikkat çeken Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Şube Başkanı Semih Karademir, yaz aylarında meyve ihracatında daha büyük düşüş beklediklerini kaydetti.
Çukurova Gazeteciler Cemiyeti'nde (ÇGC) düzenlediği basın toplantısında tarım gündemine ilişkin açıklamalarda bulunan ZMO Adana Şube Başkanı Karademir, geçtiğimiz aylarda Türkiye ile Rusya arasında yaşanan gerilimin uluslararası etkilerinin çok tartışıldığını hatırlatarak, "Bu gerginliğin etkileri dış ticaret verilerinde kendini göstermeye başladı. Henüz kesin konuşmak için erken olsa da yayınlanan verilere bakarak mevcut durumdaki değişmeyi kısaca yorumlayabiliriz." dedi.
Türkiye-Rusya arasında devam eden gerginliğin çiftçiyi iflasın eşiğine getirdiğini savunan Karademir, “TUİK dış ticaret verileri 2015 yılının ocak ayında Türkiye'nin Rusya'ya yaklaşık 315 milyon dolarlık ihracat yaptığını gösteriyor. Aynı kalem 2016 Ocak ayı için 107 milyon dolara düşmüş durumda. İthalat ise 1,9 milyar dolardan, 1,3 milyar dolara gerilemiş. Yani ithalat yaklaşık yüzde 30 azalırken, ihracat yaklaşık yüzde 66 azalmış durumda.” şeklindeki verileri paylaştı.
“Üreticiyi zor günler bekliyor”
Çukurova kentlerinde özellikle ihracata yönelik narenciye üretimi yapan çiftçinin krizin etkisini bu yılın eylül ayından itibaren hissedeceğini ifade eden Karademir, “Akdeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği, 2015/2016 Ocak-Şubat ayı sektör değerlendirme raporunu yayınladı. Rapor durumun vahametini gözler önüne seriyor. Rapora göre Türkiye'nin 2015 Ocak-Şubat'ı ile 2016 Ocak-Şubat'ını değer olarak karşılaştırırsak, toplam narenciye ihracatı, yüzde 34, taze sebze ihracatı yüzde 29, taze meyve ihracatı ise yüzde 4 azalmış. Tabi ki meyve ihracatının mevcut politik gerginlikten az etkilenmesinin başlıca sebebi mevsim. Bu gerginlik devam ederse yaz aylarında meyve ihracatının da oldukça azalacağını öngörmek zor değil.” şeklinde kaygılarını dile getirdi.
“Rusya ihracatında yüzde 73'lük bir düşüş söz oldu”
İhracatta en fazla azalışın; elma, çay, domates, portakal, mandalina, çilek, üzüm gibi ürünlerde yaşandığına dikkat çeken Karademir, “TUİK raporuna göre ülkeler bazında ise en fazla azalış Rusya ile yaşanmış. Rusya ile toplam yaş meyve ve sebze ihracatı, 2015 Ocak-Şubat'ta 143 milyon dolarken, 2016 Ocak-Şubat'ta 38 milyon dolara düşmüş. Yaklaşık yüzde 73'lük bir düşüş söz konusu.” dedi.
Krizin sadece Rusya ile sınırlı olmadığına vurgu yapan Karademir, “İhracatta Irak ile yüzde 23'lük, Suriye ile yüzde 45'lik, Bulgaristan ile yüzde 26'lık düşüşler de söz konusu. Bu düşüşler Ukrayna, Romanya, Beyaz Rusya ve İsrail ile yapılan ihracat artırılarak karşılanmaya çalışılsa da, bununda işe yaramadığı toplam tarımsal ihracatta yaşanan düşüşten anlaşılıyor. Özellikle narenciye ihracatının en çok Rusya ve Irak'a yapıldığı göz önüne alındığında narenciye üreticisini önümüzdeki günlerde zor anlar yaşayacağı ortadadır.” diye belirtti.
"Çiftçimiz çeşitli koruma önlemleri ile desteklenmelidir "
Rusya krizi nedeniyle bugünlerde Antalya’da domates üreticilerinin yaşadıkları sıkıntıların; 2016 yılı Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarında Adana’da turunçgil üreticilerinin yaşayacağı sorunların habercisi olduğunu savunan Karademir, “Ülkemizde uzun süredir küçük çiftçiler üretime devam etmekte zorlanmaktadır. Kırsal bölgelerden kopmak zorunda kalan küçük ve orta ölçekli çiftçilerimizin kentlere göç etmek zorunda kaldığı uzun süredir bilinmektedir. Yaşanan bu krizin etkilerinin de en çok küçük ve orta ölçekli üreticilerimizde görüleceğini tahmin etmek zor değildir. Bu durumda çok geç olmadan yetkilileri üreticilerimizi desteklemeye davet ediyoruz. İhracatçılarımıza yeni pazarlar bulunması konusunda yardım edilmelidir. Bu sırada yaşanacak zararları minimuma indirmek için çiftçilerimiz çeşitli koruma önlemleri ile desteklenmelidir." ifadelerini kullandı.
İLKHA