Çukurova’da bin bir emekle ürün yetiştiren çiftçinin tarlada 40 kuruşa sattığı ürün, markette 4 TL’ye kadar satılıyor. Tarımsal ürünlerde çiftçi ile son kullanıcı arasındaki fiyat uçurumu iyice büyürken bu durum, çiftçiden çok tüccarın kazandığını ortaya koyuyor.
Çiftçinin mevsiminde dalından 40 kuruşa verdiği mandalina ve portakalın markette 4 TL’ye kadar satıldığına dikkat çeken Ziraat Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Semih Karademir, bunun çiftçiden çok aracı tüccarı sevindirdiğini belirtti. İlke Haber Ajansına (İLKHA) konuşan Karademir, çiftçinin kar edebilmesi için kendi ürettikleri ürünlerin satışları ile ilgili birlikler oluşturması gerektiğini söyledi.
“Tarlada 2 buçuk TL olan patates markette 9 TL’den satıldı”
Tarımsal ürün fiyatlarında çok büyük dalgalanmaların olduğunu belirten Karademir, bunu şöyle açıkladı:
“Biz, özellikle turunçgillerin hasat döneminde, mandalinaların, portakalların dalında 35-50 kuruş seviyelerinde olduğu zamanlarda, bunun marketlerde 3-4 TL olduğunu görmekteyiz. Bu olayı biz, bu yıl patateste yaşadık. Hasadı yapılırken tarlada 2 buçuk TL olarak yüklenen patatesin, aynı gün İstanbul’da 8.99 TL’ye satıldığını tespit ettik. Bunları üst üste katıp incelediğimizde tarım ürünlerindeki bu dalgalanmaların altında, özellikle aracıların çok fazla olması bununla birlikte Türkiye’de üreticilerin örgütlenmemesi gibi ana sebepler yatmakta.”
“Çözüm; kooperatifleşmek”
Çiftçilerin birlikte hareket etmesi durumunda kar edebileceğini ifade eden Karademir, “Çiftçiler, kooperatifler ve birlikler seviyesinde örgütlenebilirse bu dalgalanmaların önüne geçilebilir. Çünkü bütün dünyada, batılı ülkelerde tüm çiftçiler, kooperatifleşmiş şekilde bu faaliyetlerine devam ediyor. Bu ülkemizde de bu şekilde olsa idi, dalında 40 kuruş olan ürün markette 4 TL’ye satılmazdı, daha ucuz olurdu. Tarlada 2 buçuk TL iken markette 9 TL’ye satılan patates de 5 TL’ler seviyesinde olurdu. Bunları üst üste katınca arz talep dengesi, bu sefer arz lehine artacaktır. Böylece tarımsal üretimde, bereketin başa bela olduğu bir noktadan çıkılıp bereketin insanlara çok daha katma değerli döneceği bir pozisyona gidilecektir. Bundan dolayıdır ki tarımsal ürünlerindeki fiyat dalgalanmalarının önüne geçilebilmesi için yapılması gereken üreticilerin kooperatifleşmesinden geçmektedir.” şeklinde konuştu.
“Kazanan her zaman olduğu gibi yine tüccar”
“Tarım ürünlerindeki fiyat artışı, üreticiyi değil tüccarı sevindiriyor" diyen çiftçi İrfan Kayalı ise çiftçinin tarla icar fiyatları ile tohum, ilaç, mazot ve işçilik fiyatları artarken ürününün satış fiyatlarının artmamasından dolayı kar edemediğini belirtti. Buna karşın tarlada satılan ürünlerin markete gidene kadar kat kat fiyat artışı ile satıldığını ifade eden Kayalı, “Bahçede 70-80 kuruşa kilosunu sattığımız nektarin meyvesinin, markette 3 buçuk 4 TL’ye satıldığını görüyoruz. Kazanan her zaman olduğu gibi yine tüccar oluyor.” dedi. (Ayhan Kaya – İLKHA)