Gastronomi şehri Gaziantep'te bağcılığı geliştirmek, daha sağlıklı ve kaliteli üzüm yetişmesi amacıyla “Telli Sistem Bağ Projesi”ni hayata geçirdiklerini söyleyen Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Hizmetler Daire Başkanı İbrahim Yılmaz, bağcılığı geliştirmek için yapılan çalışmaların yoğun bir şekilde devam ettiğini belirtti.
Gaziantep'in tarımsal üretiminde fıstık ve zeytinin yanı sıra önemli bir yere sahip olan üzüm, modern üretim tekniklerinin de kullanılmasıyla üreticisine daha fazla kazandırmaya başladı. Bağcılık alanında İslahiye bölgesi başta olmak üzere önemli bir merkez olan Gaziantep'te telli terbiye sistemiyle farklı yerlerde oluşturulan örnek bahçeler, üretimde hem verim hem de kalite artışı sağladı.
Bahçelerde yöreye has "Hönüsü", "Horoz Karası" ve “Dökülgen” cinsi üzümlerin modern yöntemlerle yetiştirilmesi ve bu cins üzümlerin üretiminde hem verim hem de kalitenin arttırılması hedefleniyor.
Konuya ilişkin İLKHA muhabirine açıklamalarda bulunan Büyükşehir Tarımsal Hizmetler Daire Başkanı İbrahim Yılmaz, bağcılıkla uğraşan çiftçilerin üzümlerini daha sağlıklı, kaliteli ve verimin yüksek olması için “Telli Sistem Bağ Projesi”ni hazırlayarak hayata geçirdiklerini söyledi.
Gaziantep’in geçmişten günümüze bağcılığın çok yaygın olduğu bir şehir olduğunu ifade eden Yılmaz, “Bildiğiniz gibi Gaziantep ülkemizin Güneydoğusu’nda güzel bir şehrimiz. Evliya Çelebi’nin ifadesiyle ‘Bağlar içerisinde bir şehir’. Gaziantep, geçmişten günümüze bağcılığın çok yaygın olduğu bir şehirdir. İlimizde şu anda 120 bin hektarın üzerinde bir bağ alanı buluyor. Tabi bunlar eski sistem yapılmış bağ tesisleridir.” dedi.
Antep fıstığının yanı sıra zeytin ve üzüm üretiminde önemli bir merkez olan Gaziantep için bağcılığın çok önemli olduğunu dile getiren Yılmaz, “Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Hizmetler Daire Başkanlığı ‘Bitkisel üretim’ projesi çerçevesinde bağcılığı da çok özel bir önem veriyoruz. Bu projemize özellikle Şehitkâmil ilçemizden başladık. Çünkü bu bölgemizin tarım arazileri tarla bitkileri üretimine çok uygun değil. Bağcılık için son derece uygun alanlardır. 2016 yılında burada 13 çiftçimize 60 dekarın üzerinde telli sistem bağı gerçekleştirdik.” ifadelerini kullandı.
Geçmişte asmaların yoğunlukta bulunduğu, bağcılığın geniş bir alanda yapıldığı bölgede, şire çeşitleri içerisinde en çok pekmezin üretildiği bilgisini veren Yılmaz, şöyle konuştu:
“Bu bölgemizde özellikle pekmez üretiliyor. Gaziantep bildiğiniz gibi gastronomi dalında UNESCO’nun yaratıcı şehirler ağına girdi. Biz bu coğrafyada, bu toprak yapısında, bu iklimde ve bu güneşin altında kendi yerel çeşitlerimizi üretiyoruz ve bunları bir lezzete dönüştürüp insanların hizmetine sunuyoruz. Pekmez de bunlardan bir tanesi, bu coğrafyanın çok güzel bir ürünüdür. Bunu geliştirmek için burada telli sistem bağcılığını uygulamaya çalışıyoruz. İlk etapta Şehitkâmil ilçemizde başladık. 13 ayrı bahçede bu sisteme geçildi. Çiftçilerimiz çok heyecanlı ve meraklı. Tabi bunun bir maliyeti var. Bu maliyetin en az yüzde 80’lik kısmını biz karşılıyoruz. Bu sene de Şahinbey ilçesinde aynı olayı tekrarlıyoruz. Bu ilçemizde de 60 çiftçimize, 60 dekar alanda telli sistem bağ yapımına başladık. Montaj işlemelerimiz devam ediyor.”
Gaziantep’i tekrar eskiden olduğu gibi bağcılık diyarı haline getireceklerini belirten Yılmaz, “Yine yerel çeşitlerimizi kullanıyoruz. Burada kullandığımız çeşitler pekmezlik ve sofralık çeşitlerdir. Önümüzdeki yıllarda buna devam edeceğiz. Biz bu tesisleri kurarken bir taraftan üzüm üretimini arttırmayı ve yerel çeşitleri korumayı hedeflerken bir taraftan modern tarım tekniklerini uyguluyoruz. Damla sulamadan, zirai mücadeleye başından sonuna kadar bunları takip ediyoruz. Kaliteli ve sağlıklı insan gıdası olarak soframıza gelmesi için elimizden gelen her türlü gayreti gösteriyoruz. Belediye Başkanı Fatma Şahin’in talimatıyla bundan sonra da bağcılık ile ilgili çalışmalarımızı devam ettireceğiz. Bu çalışmalar diğer ilçelerimize de zaman içerisinde yayılacaktır.” şeklinde konuştu.
Yılmaz, yeni kurulan bahçelerde yöreye has olan "Hönüsü", "Horoz Karası" ve “Dökülgen” cinsi üzüm çeşitlerinin modern yöntemlerle yetiştirilmesi ve bu cins üzümlerin üretiminde hem verim hem de kalitenin arttırılması hedeflediklerini belirterek, şunları kaydetti:
“Biz 3 çeşit üzüm üzerinde duruyoruz. Bunlardan bir tanesi çekirdeksiz üzüm ve bu çeşidimiz sofralık çeşidimiz oluyor. Şu anda ‘barış’ adını verdiğimiz bir çeşidin bölgede adaptasyon çalışmaları yapılmıştı. Onun fidelerini vererek dikimini gerçekleştiriyoruz. Diğerleri ise ‘Horuz veya ‘Kilis Karası’ dediğimiz çeşidimiz. Bunlar da siyah, sofralık veya kurutmalık üzümlerimiz. Üçüncü çeşidimiz ise dökülgen üzüm çeşidimiz. Dökülgen üzüm genelde pekmez yapımı için en uygun çeşidimiz. Dökülgen üzümün dikimini yaptırarak pekmez yapımı için bir ham madde temini çalışması yapıyoruz. Son bir çeşidimiz ‘Hönüsü’ üzüm çeşidimiz. ‘Hönüsü’ üzüm, geç yetişen bir çeşittir. Belki de şu an mevcut piyasadaki üzümlerin en sonu ‘hönüsü’dür. Hönüsü siyah, kısmen de sert bir üzüm çeşididir. Yediğiniz zaman ağzınızda çok hoş bir reyha ve lezzet bırakır. Belki sofralık üzüm çeşitleri arasında yenmesi en lezzetli olan üzümlerden bir tanesidir. Diğer ürünler bittikten sonra çıktığı için bu anlamda da çok kıymetlidir. Belki başka çeşitleri de yapmak mümkündür. Ama biz özellikle bu çeşitlerin üzerinde duruyoruz.”
Telli sistem bağ yapma çalışmalarının devam ettiğini belirten Yılmaz, söz konusu sitemi yaparken bir dekara dikilen fidan sayısını artırdıklarını, Gaziantep’te yerel usullerle yapılmış bağlarda bir dekardan 600 kilo üzüm alındığını, ancak yapılan telli sistem projesiyle bunu 2 tona çıkartmayı planladıklarını ifade etti.
Yılmaz, “Bu bölgemizde bizler telli sistem bağ yaptığımız zaman bir dekara diktiğimiz fidan sayısını da arttırıyoruz. Fidan sayısını artırdığımız zaman doğal olarak bir dekardan elde ettiğimiz verim de artıyor. Gaziantep’te çeşitli yerlerdeki bağlarda ortalama bir dekara üzüm verimimiz 500 ile 750 kilo arasıdır. Bizim kendi yaptığımız telli sistem bağlarda ilk etapta hedefimiz 2 ton. Her dekarda da verimi 3 kat artırmayı planlıyoruz. Verim artışına bağlı olarak çiftçinin geliri artacak. Aynı zamanda telli sistem bağ yaptığımız zaman bunun bakım ve zirai mücadele faaliyetleri çok kolay oluyor.” diye konuştu.
Telli sistem bağcılığın bazı avantajlarının da olduğunu kaydeden Yılmaz, son olarak ise şunları aktardı:
“Şimdi siz yerde bağcılık yaptığınız zaman bu tarlanın işlenmesi, zirai mücadelesi, hasadı çok zor. Telli sistem bağlarda toprak işleme gayet kolaydır. Damla sulama sistemini kurduğunuz zaman hiçbir sıkıntıya gerek kalmaksızın bağınızın sulamasını gerçekleştirebiliyorsunuz. Yabancı ot mücadelesi için son derece uygun. Yine burada ürettiğimiz üzümlerin toprakla temasının kesilerek onların çürümesi önleniyor. Zirai mücadelede de dallar telin üzerine kalktığı için gayet net bir şekilde zirai mücadelesini yapabiliyor, sağlıklı üzüm yetiştirebiliyorsunuz. Hasat da aynı şekilde çok kolay oluyor. Üzüm toprakla temas ettiği zaman çürür. Telli sistem bağlarda üzümü toprakla temas ettirmiyoruz. Böylece üzümün çürümesini önlüyoruz. Ürün kayıplarının önüne geçerek çiftçi gelirlerini artırıyoruz. Daha kaliteli, sağlıklı ve pazar değeri daha yüksek ürünler üretiyoruz. Bu da çiftçimiz artı bir değer oluyor.”
İLKHA