“Temcit pilavı gibi ısıtıp ısıtıp öne sürmek” deyimine konu olan temcit pilavı, aslında Ramazan aylarında sahurda yenen pilava verilen isimdir. Kulağa özel bir tarifi olan bir pilavmış gibi gelse de, aslında herhangi bir pilav temcit pilavı olabilir.
Temcit Pilavı Nedir?
Dil üzerine yapılan çalışmalar sonucunda elde edilen verilere göre temcit pilavı, en özet haliyle herkesin bildiği pirinç pilavıdır aslında.
Temcit pilavının özelliği iftardan kalması veya iftardan sonra yapılarak sahura kadar bekletilmesi, sahur vakti de ısıtılarak yeniden sofraya sürülmesidir.
Temcit, kelime anlamı olarak üç aylar olarak bilinen Recep, Şaban ve Ramazan aylarında, sabah ezanlarından sonra minarelerden okunan Arapça duaya denir.
Bir yemeğe bu ismin verilmesinin nedeni de Ramazan sofralarında sık sık tüketiliyor olmasıdır. Ramazan günlerinde sahurda ve iftarda pilav ısıtılarak tüketilirmiş.
Yemek telaşı içinde pilav hazırlamak zor olduğu için; önceden hazırlanan pirinç pilavı her öğünde tüketilirmiş.
Halk arasında “sürekli öne sürülen” şeyler için kullanılan bu deyim, bir konunun sık sık tekrarlanması durumunda kullanılmaktadır.
Türk Dil Kurumu tarafından yapılan açıklamalara göre temcit pilavı; iftar yemeğinden artan ve sahurda yeniden ısıtılan pilav olarak tanımlanmaktadır.
Her deyimin ortaya çıkış hikayesi olduğu gibi, temcit pilavının da çok eski zamanlardan günümüze kadar gelen bir hikayesi de mevcuttur.
Temcit Pilavı deyiminin hikayesi
Sahurda ısıtılıp tüketilen bir yemek olarak bilinen temcit pilavının merak edilen hikayesine gelince:
Sahur vaktinde camilerden yükselen bir dua varmış. Bu duanın adı temcit duasıymış.
Temcit duasını duyan kişiler uykudan uyanır, iftardan kalan yemekleri ve pilavı ısıtır sahur yaparlarmış.
Sık sık aynı şeyler tekrarlandığı için, dilimize temcit pilavı gibi ısıtıp ısıtıp öne koymak deyimi eklenmiştir.
Aynı konunun sürekli tekrarlanması ve konuşulması durumunda kişiler bahsi geçen deyimi kullanabilir.
Kişiler sıkıldıkları durumu dile getirmek için “Temcit pilavı gibi ısıtıp ısıtıp önüme koyma!” diyebilir.