Sınav sonuçları açıklandı, tercihler başladı. Bir kez daha sevinenler, üzülenler umudu olanların istediği puanı almaması ya da sınav sonrası ağlayıp da umudu olmayanların hayal edemeyeceği puanı alıp güzel bir bölüme yerleşme umudu velhasıl iki yıldır sürprizlerle karşılaştığımızı söyleyebilirim.
Başarı sıralaması önemli olduğu kadar doğru yaklaşımlar ve mantıksal tercihler de bir o kadar önemli. Bu süreçte psikolojik danışmanlık ve rehberlik servislerinin aktif rol alması öğrencilere yol göstermesi çok önemli bir faktör. Öğrencilerin duygusal davranıp tercih vermeleri mantıklı olmadığı gibi, bireylerin ailelerinin durumunu düşünmeden özel üniversiteleri tercih etmeleri de bir o kadar mantıklı değil.
Tercih her ne kadar bireylerin hakkı olsa da bazı faktörler dikkate alınarak yapılmalı. Özellikle ailelerin ekonomik durumu, üniversitenin ve şehrin avantajları, şehrin ideolojik yapısı çok önemli. Mesela bir öğrenci çok ideolojik düşünüp rahat edemeyeceği bir şehri tercih ediyorsa bir kez daha düşünmelidir ya da davranışlarında bir değişikliğe gitmelidir.
Öğrencinin kazanacağı bölüm kendi ilinde mevcut ise öğrencinin ailesinin ekonomik durumunu düşünmeden uzak yerleri tercih etmesi çok mantıklı değildir. Ailesine yurt masrafı, ulaşım masrafı, yemek masrafı yapmasının bir anlamı var mı? Et belli but belli.
Gençtirler demekle olmuyor. Her şeyi ince eleyip sık dokumak lazım. Rehberlik servislerinin görüşünü almadan ebeveynlerin görüşünü almadan öğrenci kafasına göre tercih yapabiliyorsa çocuklarımızı nasıl yetiştirdiğimizi bir kez daha gözden geçirmemiz gerekiyor.
Kardeşim para yok, pul yok, yol bilme yok çocuğu arabaya bindirip nereye yolluyorsun? Efendim çocuk kırılıyor bırak kırılsın ki yeniden tedavi edebilesin. Sen çocuğu dört yıl altı yıl kontrol edemeyeceğin yerlere gönderiyorsun insan hiç mi düşünmez? Biraz daha düşün biraz daha taşın… Bu dediklerim bazı insanların hoşuna gitmese de çok uzun süre rehberlik servisinde edindiğim bir tecrübe.
Tabi ki bütün tercihsel anlayışımız böyle değil. Herkes kendi çocuğunu çok iyi biliyor, tanıyor güveniyor. Hatırlatmak istediğimiz şey, vermek istediğimiz mesaj çevresel faktörlerin inanılmaz derecede aktif olması ve çocuklarımızı ciddi derecede etkilemesi. Yapılan araştırmalara göre daha önce kalıtım çoğu şeyi belirlerken paradigma değişti. Artık çevre çok önemli ve inanılmaz derecede etkileyici faktör.
Teşbihte hata olmasın tercih birazda evliliğe benziyor. Evde kaldım biran önce evleneyim ya da biran önce evlendireyim mantığı çok doğru bir mantık değil. Vermezlerse kaçıp gideyim hayat benim hayatım değil mi? Gibi çıkarımlar yapmak doğru değil. Bu işin bayramı var seyranı var düğünü var cenazesi var. Uyuşamama neticesinde çıkıp gidebileceğin yerin olmalı. Mesela okul bitti alımlar olmadı ya da geç alımlar oldu nereye gideceksin nerde kalacaksın. Bütün bunları düşünerek farklı insanların görüşlerini almak mantıklı. Fakat en sonda ailenin rızasını almak daha mantıklıdır.
Değer görmek istiyorsan ailene mutlaka değer vermelisin. Rabbim; bütün tercihlerinizi hayırlı kılsın gönlünüze göre versin.
Selam ve dua ile…