Dünya kayısı başkenti olarak bilinen Malatya’da kayısı hasadı devam ediyor. Bahçelerden titizlikle toplanan kayısılar, bir kısmı gün kurusu, bir kısmı ise kükürt işlemine tabi tutularak hazırlanıyor. İhracatı yapılan yaş kayısı ise dallardan toplatıldıktan sonra Organize Sanayi Bölgesindeki fabrikalarda mevsimlik işçiler tarafından birkaç işlemden geçtikten sonra paketlenerek ihracata hazır hale getiriliyor.
Malatya kayısının şimdiye kadar 112 ülkeye ihracat edildiğini belirten Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, Brezilya, Çin ve Güney Kore gibi uzak doğu pazarlarını da ekleyerek, 120 ülkeye ihracat yapmayı hedeflediklerini söyledi.
Daha öneki yıllarda dünyanın yüzde 85 kuru kayısı ihtiyacının karşılandığı Malatya’da bu yıl rekoltenin düşük olmasına rağmen dünyanın 4’e 3 kuru kayısı ihtiyacını karşılamayı hedeflediklerine vurgu yapan Özcan, fiyatın da gittikçe sertleşen bir serüvene doğru gittiğine dikkat çekti.
Kuru kayısı da yıllık 100 bin ton ihracat gerçekleştirdiklerini, bunun Malatya’ya karşılığı yaklaşık 300 milyon dolar olduğunu aktaran Özcan, yaş kayısı ve sıkmalık diye adlandırılan meyve suyu fabrikalarına transfer edilen en dip kalitede olan bir ürün ile birlikte Malatya’ya yaklaşık 350 milyon dolar ekonomik bir gelir sağlandığına dikkat çekti.
Kayısının Malatya’ya faydası olduğu kadar civar illere de katkısının olduğunu, bu dönem içerisinde yaklaşık 40 bin mevsimlik işçinin çalıştığını belirten Özcan, Malatya kayısısının artık bölgeye de çok ciddi anlamda katkısının olduğuna vurgu yaptı.
2020 yılı yaş kayısı ihracatının başlandığını belirten Özcan, ilk önce rakımın 650 ile başladığı bölgelerde yaş kayısıyı daldan indirip fabrikalara intikal edildiğini ve burada tüketicilerin ve marketlerin arzu ettiği şekilde ambalajlanarak soğuk hava zinciri ve termo kimya araçlarla marketlere intikal edildiğini söyledi.
“Geçen yılki yaş kayısı ihracatımızın bu yıl ikiye katlayacak kadar yoğun bir talep var"
Bu yıl özellikle pandemiden dolayı yaş meyve grubuna yoğun bir talebin olduğunu belirten Özcan, “Bilindiği üzere Malatya kayısısı, Avrupa Birliği Coğrafi İşaret Belgesiyle de taçlandırılmış bir ürün. Dolayısıyla şu an Avrupa ülkelerine çok yoğun bir sevkiyat söz konusu. Şu an Doğanşehir ve Akçadağ bölgemizde hasat yapıyoruz. Bu bölgelerimizde rakım yaklaşık bin 100 civarında. Bundan sonra da Hekimhan ve Kuluncak bölgelerimizde rakımın bin 500, bin 700 olduğu bölgelerde hasat devam edecek. Dünyada Malatya kayısı daha çok kuru kayısı olarak çok ön planda. Bir taraftan kükürtlemeyle, diğer taraftan organik natürel diye adlandırdığımız gün kurusu üretimine devam ediyoruz. İnşallah ağustosun ilk haftasından sonra kuru kayısı ihracatımız yoğun bir şekilde başlayacak. Ama yaş kayısı da gerçekten bu yıl tahmin ettiğimizin çok üstünde bir taleple karşı karşıya kaldık. Şu anda da geçen yılki yaş kayısı ihracatımızın bu yıl ikiye katlayacak kadar yoğun bir talep var. Şehir dışında bizlere yardımcı olmaya gelen mevsimlik işçilerimizle beraber Organize Sanayi Bölgesinde şu anda yoğun bir şekilde transfer ettiğimiz ürünleri burada ihracata hazırlıyoruz.” dedi.
“Kayısı pandemiden etkilenmeyen bir ürün”
Bu sene yeni pazarlara girdiklerini belirten Özcan, “Gelecek 2021 yılında özellikle yaş kayısı ihracatında çok daha büyük hedeflerle yolumuza devam edeceğiz. Pandemi süreci bizim için çok önemliydi. Çünkü bu süreçte insan hayatında kısıtlamalar olması insanların daha çok tüketim maddelerine yönelmiş olması bizi biraz endişelendirdi ama kayısıda şunu gördük; hem kuru hem yaş kayısı pandemi de etkilenmeyen bir üründür. Bu da çok sevindirici bir şey.” diye konuştu.
“Yıllık yaklaşık 350 milyon dolar gelir sağlanıyor”
Kuru kayısı da yıllık 100 bin ton ihracat gerçekleştirdiklerini ifade eden Özcan şöyle devam etti: “Bunun yanında çekirdekten elde ettiğimiz gelir var. Yaş kayısından elde ettiğimiz gelir ve birde konsantre ürün dediğimiz sıkmalık diye adlandırdığımız meyve suyu fabrikalarına da transferini gerçekleştirmiş olduğumuz en dip kalitede olan bir ürünümüz var. Bununla beraber totalde baktığımızda Malatya'ya yaklaşık 350 milyon dolar ekonomik bir gelir sağlamış oluyoruz. Buna bölge açısından baktığınız zaman çok ciddi bir rakam. Bunun Malatya'ya faydası olduğu kadar civar illere de katkısı var. Çünkü bu dönem içerisinde yaklaşık 40 bin iş arkadaşımız çalışıyor. onlar da burada bir ekonomik gelir elde ediyorlar. Dolayısıyla kayısı ürünü aslında bir bölge ürününe dönüşmüş durumda. Civar iller diye adlandırdığımız Kahramanmaraş, Elazığ ve Sivas gibi illerde de üretim de var. Dolayısıyla Malatya kayısı artık bölgeye de çok ciddi anlamda katkısı var."
“İnşa ettiğimiz kuru kayısı lisansı deposunu bu yıl faaliyete geçireceğiz”
Kayısının değerini artırmak için ciddi yatırımlar yaptıklarına vurgu yapan Özcan, “Malatya Ticaret Borsası olarak kuru kayısı lisansı deposunu inşa ettik, bu yıl faaliyete geçireceğiz. Bir taraftan piyasaları daha çok regüle edip istikrar sağlamak için Toprak Mahsulleri Ofisi’nin Malatya’da kuru kayısı alımını yapabileceği şartları oluşturmaya çalışıyoruz. Bununla beraber bir taraftan da tekrar gündeme geldiği gibi kooperatifleşerek kuru kayısının daha çok değerli hale dönüşmesi için de elimizden gelen gayreti daha çok göstermeye çalışıyoruz. Malatya Ticaret Borsası olarak kuru kayısının bölgeye, ilimize ve 50 bin üreticimize ciddi anlamda katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Kayısı Malatya ekonomisinin en önemli aktörü. Bundan sonrada hem rekoltede daha çok genişleyip büyüyerek hem de fiyat istikrarıyla üreticinin de maksimum düzeyde mutlu olduğu rakamlara taşımak istiyoruz.” diye konuştu.
"Mevcut rekoltenin ihracata yetecek kadar olmadığını düşünüyoruz"
Açıklanan resmi rokelteye bakıldığında, ihracat rakamları ve iç piyasa tüketimi değerlendirildiğinde mevcut rekoltenin ihracata yetecek kadar olmadığını düşündüklerini dile getiren Özcan, şunları söyledi: “Dolayısıyla bu yıl, ürünün fiyatları gittikçe sertleşebileceği bir serüvene doğru gidiyor. Ama pandeminin yeniden insan hayatını kısıtlayacak bir duruma geldiğinde de yan etkileriyle beraber gene bu yıl belki dünyanın kuru kayısı ihtiyacının 4’e 3’ünü karşılayacağımızı düşünüyoruz. Kısmen burada birtakım belki rakamsal olarak düşüşler olabilir ama buda tamamen pandeminin seyri bir taraftan da bizim rekoltede bir düşüş söz konusu, bu yeterli olmayabilir ama hedefimiz yine dünyada yaklaşık 120 ülkeye ihracat yapmaktır. Daha önce 112 ülkeye ihracat yapıyorduk. Yeni yeni pazarlar keşfediyoruz. Brezilya gibi Çin gibi, Güney Kore gibi uzak doğu pazarlarını da eğer bu yıl bu portvenin içiresine eklersek ciddi anlamda yoğun da bir talep alırsak bu yıl belki ihracat rakamlarımız geçen yılın gerisinde gidebilir ama yine biz dünyanın 120 ülkesine buradan ihracat yapmayı hedefliyoruz.”
“Günde mutlaka 5 kayısı tüketilmeli”
Dünya kuru kayısı başkenti Malatya’dan tüm tüketicilere seslenen Özcan, “Şu anda sofralarınıza gelen ve marketlerden aldığınız ürün Malatya kayısısıdır. Avrupa Birliği Coğrafi İşaret belgesiyle de koruma altına alınmış bir ürün. Dolayısıyla bu ürünü tüketmeleri hem sağlık açısından hem damak tatları açısından çok önemli. Hem kuru da hem yaşta mutlaka herkes vücut sağlığı ve vücut direncini artırmak ve gelebilecek tüm hastalıklardan vücudunu korumak için günde mutlaka 5 kayısı tüketmelerini tavsiye ediyoruz. Bu tamamen bilimsel olarak; doktorlarımız, sağlıkçılarımız ve diyetisyenlerimiz tarafından makalelerinde ve yazılarında beyan etmişlerdir.” dedi.
“Günde ortalama 30-35 ton yaş kayısıyı işleyerek ihracata hazır hale getiriyoruz”
Biosan İşletme Müdürü Güldane Çalgan ise yaklaşık 70 çalışan ile günde ortalama 30-35 yaş kayısıyı işleyerek, ihracata hazır hale getirdiklerini söyledi.
Çalgan, “Almanya ve Amerika’ya ihracat yapıyoruz ama en çok Almanya’ya ihracat yapıyoruz. İyi tarım uygulaması yapılmış ilaç kontrollü ürünlerimiz bahçeden işçilerimiz tarafından toplanılıyor. Burada ilk olarak arkadaşlarımız tarafından iyi ürün seçiliyor ve olmayacak kalitedeki ürünü çıkmaya ayrılıyor. 350 ve bir kilogramlık şölelere konuluyor. Şöleler daha sonra etiketlenip paketleniliyor ve soğuk hava depolarında muhafaza ediliyor. Soğuk sıcak zinciri kırılmadan tırlara yükleyerek ihracatı yapılıyor.” ifadelerini kullandı.
İLKHA