Türkiye, maskenin özellikleri, üretimi, tasarımı, temizleme, yıkama, kurutma ve bağlantı durumlarının nasıl olması gerektiğine ilişkin standartları oluşturan üçüncü ülke oldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Kabinesi toplantısının ardından, “Şimdi bez maske ile ilgili yeni bir adım atıyoruz. Yıkanabilir bez maske standartları; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, Ticaret Bakanlığımız, TSE, TÜBİTAK ve üreticilerle işbirliği ile birlikte belirlendi. Bunlar için de bir üst fiyat tespit edilerek satışına izin verilecek. Ayrıca bu ürünlerin ciddi bir ihracat potansiyeli vardır.” açıklamasında bulunmuştu.
Standartların TSE’nin internet sitesinde yayımlanmasının ardından sosyal medya hesabından açıklama yapan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Tasarımından üretimine, filtrasyon ekinliğinden kullanım sonrası imhasına kadar, tüm aşamalarını belirlediğimiz ‘Bez Maske Standartları’ yayımlandı. TSE’nin hazırladığı standartlara uygun bez maskeler, günlük yaşamımızdaki kullan-at maskelerin alternatifi olacak.” ifadesini kullandı.
Üretim standartları nasıl olacak?
Henüz semptom geliştirmemiş veya belirtisiz kalan enfekte kişilerden solunum damlacıklarının atılımını en aza indirerek virüsün yayılmasını azaltmak için kullanılan maskeler standarda göre, küçük, orta ve büyük boy olmak üzere üç şekilde sınıflandırıldı.
Maskenin sahip olması gereken özellikler ise, şöyle belirlendi:
“Maske kumaşları sentetik veya doğal liflerden geliştirilecek, dokuma, örme, triko ya da dokusuz tekstil yöntemiyle üretilebilecek. Bileşenlerinde yırtılma, bağlantı noktalarının ayrılma bulunmamalı. Nefes alabilir olmalı, uygun şekilde takılabilir ve rahat giyinilebilir şekilde tasarlanmalı. Tüm bileşenlerin temizliği ve dezenfeksiyonu evde yapılması kolay olmalı, risk taşımayan malzemeler ile üretilmiş olmalı, tahriş veya olumsuz sağlık etkileri bulunmayan kumaşlardan imal edilmeli. Kullanılan kumaş dayanıklı olmalı ve ürünün kullanım ömrü süresince bütünlüğünü korumalı, kullanıcıyla temas edebilecek kısımlarında kullanıcıyı yaralayabilecek keskin kenarları bulunmamalı.”
Tasarımda standart
Maskenin tasarımı ise, “Yüz maskesi; kullanıcının burun, ağız ve çenesi üzerine sıkı bir şekilde takılabilmesini ve maskenin yan taraflarının yüze tam oturmalı. Ayrıca maskeler, buğu önleyici özelliği olan veya olmayan yüz koruması veya burun köprüsü gibi ilave özelliklerin yanı sıra farklı şekillerde ve yapılarda tasarlanmalı. Standartla, bez maskelerin performansı üç gösterge üzerinden ölçüldü. Göstergeler filtrasyon verimliliği, solununabilirlik ve mikrobiyal yük olarak belirlendi. Bez maske standardında verimlilik oranı en az yüzde 90 ve üzeri olacak.” denildi.
Temizleme ve kurutma
TSE’nin hazırladığı standartla maskenin minimum kaç kez yıkanması gerektiği ise, şöyle belirlendi: “Kolayca takılıp çıkarılabilecek şekilde tasarlanan maskeler; takılma sırasında aşırı sıkma ve rahatsızlığı önlemek için yerinde tutacak kadar güçlü olmalı. Standarda göre; maske, performansını koruyacak şekilde en az 5 yıkama ve kurutma döngüsüne dayanabilmeli.
Etiket ve ambalajlama
Etiket, ambalajlama ve satış standardına göre bez maskeler; mekanik hasar ve bulaşmayı koruyacak şekilde ambalajlanacak, bu şekilde piyasaya sürülmesi istenen maskelerin işaretleri de şeffaf, görünür ve okunur olacak.
Nasıl kullanmalı
Maskeyi takmak ve çıkarmak için belirlenen standart ise şöyle: “Maskeyi takarken ve çıkarırken bulaşmayı önlemek için önce koruyucu eldivenler çıkarılmalı, eller sabun ve suyla yıkanmalı veya dezenfektan ile ovalanmalı. Ardından da maskenin önüne dokunmadan maske çıkarılmalı. Kullanılmaz hale gelen maskeler prosedüre göre; lastik bir torba ile donatılmış bir kapta atılmalı.”