Batman’ın Kozluk (Hazo) ilçesindeki fabrika sahipleri kömür sıkıntısından dolayı tuğla fabrikalarının kapanmayla karşı karşıya kaldığını, kendilerine bir çözüm yolu gösterilmemesi durumunda binlerce insanın işsiz kalarak mağdur olacağını belirtiyorlar.
Şırnak’taki kömür ocaklarında meydana göçüklerden sonra kömür ocaklarının kapatıldığını ve kömür temin edemez hale geldiklerini ifade eden ilçedeki 6 fabrika sahibi, Devletin Silopi’de resmi olarak çalıştırdığı kömür ocağından kendilerine kömür temin ederek sorunlarına el atılmasını istiyor.
Fabrikalarının kömürsüzlükten dolayı kapanması durumunda binlerce insanın mağdur kalacağını ve var olan işsizlik sorununun daha da derinleşeceğini kaydeden fabrika sahipleri, fabrikalarının Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgesine hitap etmesinden dolayı büyük bir sıkıntı yaşanacağı endişesi taşıdıklarını ifade ediyorlar.
Fabrika sahipleri kömür bulamama sorunundan dolayı ilçede bulunan 2 fabrikanın kapandığını ve sorunlarına bir çare bulunmaması durumunda en fazla bir ay içerisinde kendilerinin de fabrikalarını kapatacaklarını dile getiriyorlar.
150 işçi çalıştırdığını söyleyen tuğla fabrika sahiplerinden Hasan Balcı, en büyük sıkıntılarının kömür olduğunu söyleyerek, "2012’den beri tuğla fabrikam faaliyette ve 150 tane çalışanımız var. 2017 yılının sonuna doğru kömürden dolayı çok büyük sıkıntı çektik. Bizim en büyük sıkıntımız kömürdür. Şırnak’taki kömür ocaklarında geçen yıl göçükler olunca ocaklar kapatıldı, dolayısıyla kömür bulamıyoruz. Geçen seneden kalma kömürlerle şu anda fabrikalarımız faal. Oda en fazla bir ay çalıştırır. Bir aydan sonra biz bu işçilerimizi nereye göndereceğimizi bilmiyoruz." dedi.
"6 fabrikadan 2’si kömürsüzlükten kapandı"
Geçen senenin kömürüyle şu anda fabrikalarını çalıştırdıklarını dile getiren Balcı, geçen yıl kömür stoklamayıp bu yıl ithal kömür kullanan iki fabrikanın zarara uğrayarak kapandığını söyledi.
Balcı, "Biz toplamda Kozluk’ta 6 fabrikayız. Geçen sene 2 tane fabrikanın hazırlığı yoktu ve kömür stoklamadılar. Bunlar İskenderun’dan ithal kömür getirdiler ve bir ayda her bir fabrika 500 milyar zarara girdi. Dolayısıyla şarteli indirdiler. 6 fabrikadan 2’si kömürsüzlükten kapandı. Şimdi biz ayakta 4 fabrika kalmışız. 4 fabrikanın her birinin 150 çalışanı var. O da hepimizin dayanacağı en fazla bir aydır. Bir aya yetecek kadar kömür ya kalmış ya da kalmamış." ifadelerini kullandı.
"Bize kömür temin edilmezse fabrikalarımızı kapatmak zorunda kalacağız"
Devletin kendilerine kömür temin etmemesi durumunda fabrikalarının da kapanacağını aktaran Balcı, sözlerine söyle devam etti: "Biz kaymakama gittik, gazeteye verdik, gitmediğimiz kapı kalmadı. Fakat şu ana kadar bize sahip çıkan yok. İmkânlarımızı zorlamaya çalışıyoruz fakat bir çözüm bulamıyoruz. Eğer ki bir aya kadar bize kömür temin edilmezse fabrikalarımızı kapatmak zorunda kalacağız. Gücümüz ithal kömür almaya yetmiyor. Bu dört fabrikada 600-700 çalışan var ve bu işçiler mağdur duruma düşecekler. Ne yapacağımızı şaşırdık."
"Fabrikalar Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesine hitap ediyor"
Fabrikalarının Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerine tuğla sevkiyatı yaparak bölgeye hitap eden fabrikalar olduğunu söyleyen Balcı, işçilerin yanı sıra diğer bölgelere sevkiyatı yapan kamyon sahiplerinin, inşaatçıların, sıvacıların ve duvarcıların da mağdur olacağının altını çizdi.
“Her fabrikadan günlük 14 araç tuğla sahaya sevk ediyoruz” diyen Balcı, "Batman, Şırnak, Adıyaman, Siirt ve Doğubayazıt… Bu tuğla fabrikaları Doğu ve Güneydoğu’ya tüm bölgeye hitap ediyorlar. Günlük Batman’a her fabrika 100-150 bin tuğla sevk ediyor. Bunun inşaatçıları, duvarcıları, sıvacıları, kamyoncuları var. Dolayısıyla çok insan bu işten menfaat görüyor. Eğer ki şartelleri indirirsek onlarda bizimle birlikte mağdur olacaklar. Bu sayı geniş bir insan kitlesini kapsayacak. İnşaatçılar, kamyoncular hepsi mağdur olacak. Hepimiz birbirimize bağlıyız." dedi.
"Devletten bize kömür temin etmesini istiyoruz"
Silopi’de devlet bünyesinde resmi olarak çalışan bir kömür ocağı mevcut olduğunu ve tek isteklerinin fabrikayı işletebilecek miktarda devletin kendilerine uygun fiyata kömür satması olduğunu söyleyen Balcı son olarak şunları söyledi:
"Biz istiyoruz ki, devlet bize bu fabrikalardan parasıyla bu yıl 20 bin ton kömür ayırsın, uygun fiyata verilirse biz en azından çarkı döndürürüz. İşçilerimizi kapı dışı etmeyiz. Fazla kâr etmesek de onları çalıştıracağız. Kömür olmazsa olmaz, çünkü fabrika çalışmaz. Bu kömür gelmezse ithal kömürle çalışmamız da imkânsızdır. Tuğla fabrikaları ithal kömürle çalışamaz. Çünkü iki arkadaşımız denedi, her biri bir ayda 500 bin TL zarar edip şartelleri indirdiler. Zarar edeceğiz. Zararla nereye kadar yürüyecek bu iş. Biz bu işçilerimize üzülüyoruz. Bu büyük bir sorundur. Zaten burada işsizlik hat safhada."
"Kozluğun iş lokomotifi tuğla fabrikalarıdır"
İlçede işsizlik oranının yüksek olduğunu ve iş lokomotifinin tuğla fabrikaları olduğunu vurgulayan tuğla fabrika sahiplerinden Mehmet Çelik, "Kozluk’ta işsizlik oranı çok yüksek ve bu fabrikalar iş konumunda Kozluğun lokomotifi durumunda. Ama şu anda elektrik pahalılığından dolayı çok büyük sıkıntı çekiyoruz. Artı bizim en büyük tüketim hammaddemiz kömür ve kömürü de şu anda temin edemiyoruz. Şırnak’taki kömür ocaklarının kapanmasından dolayı çok büyük bir sıkıntı yaşıyoruz. İthal kömürde bize çok pahalı geldiği için onu da kullanamıyoruz. İlçemizde toplamda 6 fabrika var ve bu fabrikalardan ikisi kömür yüzünden kapandı. Bizim de geçen seneden kalma bir aylık kömürümüz var. Eğer bu kömürler tükenirse biz de fabrikamızı kapatmak zorunda kalacağız. Her fabrikada 100’ün üzerinde insan çalışıyor ve bu insanlar işsiz kalacak ve çok büyük bir sorun ortaya çıkacak. Yetkililerden gerekli yardımı yapmalarını istiyoruz." diyerek endişesini dile getirdi.
"Ailece mağdur olmak istemiyorum"
Sinop’tan iş için gelerek 6 yıldır tuğla fabrikalarında çalışan Şükrü Yayla ise fabrikaların kapanması durumunda ailece mağdur kalacaklarını belirterek şunları söyledi: "Sinop’tan geldik ve ailece burada çalışıyoruz 2013 yılından beri. Bizim geçim kaynağımız tuğla fabrikasına bağlı. Elimizden başka meslek de gelmiyor. Fabrikamızın kömür nedeniyle kapanma riski vardır. Devletimizin bu duruma bir el atmasını istiyoruz. Ailece burada mağdur olmak istemiyoruz." (Muhammed Said Aksoy-İLKHA)