Türkiye'de 2002 yılında yaklaşık 696 bin ton olan toplam tavuk eti üretimi son 13 yılda yüzde 172 oranında artarak 2014 yılında 1 milyon 894 bin tona yükseldi. Tavuk eti üretimi bir önceki yıla göre de2014 yılında yüzde7,75 oranında arttı.2002 yılında 11,5milyar adet olan yumurta üretimi yüzde 48artarak 2014 yılında 17,1 milyar adede yükseldi.
Üretim bir önceki yıla göre yüzde 3,9 oranında artarak 2014 yılında 17,1 milyar adet olarak gerçekleşti.İç piyasanın ihtiyacını karşılayan sektör, 2014 yılında tavuk eti ve sakatatında 59 ülkeye, yumurtada ise 21 ülkeyeihracat yaptı. FAO 2013 verilerine göre; Türkiye tavuk eti ve yumurta üretiminde dünyada 10.Avrupa’da tavuk eti üretiminde 2.yumurta üretiminde ise 3. sırada yer alıyor. Dünyada tavuk eti üretiminde ABD, Çin ve Brezilya, yumurta üretiminde iseÇin, ABD ve Hindistanilk sıralarda yer alıyor.
Yumurta ve kanatlı eti ihracatı arttı
Türkiye'nin kanatlı eti ve sakatat ihracatı, 2002 yılında yaklaşık 20 bin ton olarak gerçekleşirken, 2014 yılında ileri işlenmiş kanatlı eti ile birlikte 430 bin tona ulaştı. Sofralık ve damızlık /kuluçkalık olmak üzere toplam yumurta ihracatı 31 milyon 900 bin adet iken son13 yılda bu rakam151 kat artarak 4 milyar 823 milyon 726 bin adedeulaştı. Yumurta sektörünün ihracatı 2014 yılında bir önceki yıla göre yüzde 2,8 arttı.Tavuk eti ihraç edilen ülkeler arasında; Irak, Suriye ve Tacikistan; sofralık yumurta ihracatında ise Irak, Suriye ve İsrail ilk üç sırada yer alıyor.
Beyaz et sektörünün cirosu 6 milyar doları aştı
Üretime paralel olarak Türkiye’de kişi başına düşen yumurta sayısı da arttı. 2002 yılı kişi başına düşen yumurta 168 adet iken, 2014 yılında 221 adede ulaştı. Kişi başına düşen tavuk eti miktarı 2002 yılında 10,14 kg iken 2014 yılında 24,38 kg seviyelerine yükseldi. İstatistiki verilere göre kanatlı sektöründe, toplam 11 bin 328 adet kuluçkahane, kombina-kesimhane, damızlık, etlik ve yumurtacı işletme ve 19 bin 738 adet damızlık, ticari etlik ve ticari yumurtacı kümes mevcut. İşletme ve kümeslerde kapasite kullanım oranı yüzde 85-90 düzeyinde. Yıllık cirosu yaklaşık 6 milyar doları aşan sektör, aileleri ile birlikte yaklaşık 1,5 milyon kişinin geçimini temin ediyor.
Desteklemeler sektöre güç kattı
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın düşük faizli kredi kullandırması ve desteklemeler beyaz et ve yumurta sektörüne güç kattı. Ticari kanatlı yetiştiriciliği yapacaklara Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri aracılığıyla kullandırılan yatırım kredilerinde yüzde 50, işletme kredilerinde yüzde 25 faiz indirimi uygulanmaya devam ediliyor.
Kanatlı sektöründe damızlık yetiştiriciliği yapacaklara da yüzde 100 faiz indirimli kredi, hindi besiciliği yapacaklara yüzde 50 faiz indirimli yatırım ve yüzde 75 faiz indirimli işletme kredisi kullandırılıyor. Ayrıca Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu tarafından verilen yüzde 65’e kadar hibe desteği tavuk eti üretimine ivme kazandırdı. Yine bakanlık “Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı” kapsamında kanatlı sektörü için bir milyon liraya kadar sabit yatırım desteği verecek. Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları ile İlgili Para-Kredi Koordinasyon Kurulunun 2015/1 sayılı kararına istinaden Kümes hayvanları etlerine miktar barajı dikkate alındığında 143,5TL/ ton, yumurtaya ise 19,5TL/1000 adet ihracat iade desteği veriliyor. İhraç edilecek yumurtaların damızlık veya kuluçkalık olması halinde ise bu iade yüzde 50 artırımlı uygulanacak. (İLKHA)