israil’in Gazze’ye olan barbarca saldırılarına rağmen Türkiye ile israil arsındaki ticaret hız kesmeden devam ediyor.
2002 yılında israil’le 1 milyar 405 milyon dolar olan dış ticaret hacmi 2013 yılı sonunda 5 milyar 67 milyon dolara çıktı.
Yıllar itibarıyla incelediğimizde; Türkiye 2002 yılında israil’e 861 milyon dolarlık mal satarken bu rakam 2013’te 2.6 milyar dolara ulaştı. 2002’de israil’den sadece 544 milyon dolarlık mal ithal eden Türkiye, 2013’te 2.4 milyar dolarlık mal ithal etti. 2002 ile 2013 karşılaştırıldığında ihracat 3 kat artarken, ithalat ise 4,5 kat arttı.
2014 yılının ilk 5 ayına baktığımızda da israil’le olan dış ticaretin bir önceki yıla göre artışta olduğu görüldü. Ocak-Mayıs döneminde israil’den yapılan ithalattaki artış, ihracattaki artışın üstünde gerçekleşti. İhracattaki artış yüzde 27 olurken, ithalattaki artış yüzde 28 oldu. İsrail’den ithal edilen mal tutarı ilk 5 ayda 1.2 milyar doları buldu
Türkiye ile israil arasında 4 yıl önce 3 milyar dolar olan ticaret hacmi 2013’te rekor kırarak 5 milyar dolara ulaştı. İsrail Ekonomi Bakanı Naftali Bennett’e göre iki ülke arasındaki ticaret hacmi bu sene yeni rekorunu kıracak.
Türkiye ile İsrail arasında ticaret giderek büyüyor. 2013 yılında ilk 6 ayda israil, Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı 24. ülke iken, bu sene en fazla ihracat yaptığı 17. ülke konumuna ulaştı. İhracatta 7 basamak birden yükselen israil’e ihracat artışı yüzde 23 olurken, İsrail’den yapılan ithalat artışı da dikkat çekti. İlk 5 aylık ithalat rakamları, geçen yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında yüzde 27 artış sağladı. Bu, 974.7 milyon dolar olan 2013 ilk 5 aylık ithalatının bu yıl ilk 5 ayında 1.247 milyar dolara ulaştığı anlamına geliyor. İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2008 yılında 3,4 milyar dolar iken, rakam 2010’da 3 milyar dolara, 2011 yılında 4,4 milyar dolara ulaşmıştı. Türkiye-israil ticaret hacmi, 2012’de yine 4 milyar doları aştı, 2013’te ise 5 milyar dolar olarak kaydedilen ticaret hacmi, İsrail Ekonomi Bakanı Naftali Bennett’e göre bu sene yeni rekorunu kıracak.
İsrail Ekonomi Bakanı Bennett, temmuzda Türkiye-israil ticaret hacmine değinerek, “2013’teki Türkiye-israil arasındaki ticaret rekorunun ardından 4 ayda ihracatımız yüzde 25 artışla 949,2 milyon dolara ulaştı. Türkiye’den ithalat ise yüzde 21 arttı. Bu, 2013’te iki ülke ticaretinde kırılan rekorun bu sene tekrar kırılabileceğine işaret ediyor. Bunun için 2014’ün ilk üç ayındaki trendin devam etmesi yeterli.” açıklamasında bulunmuştu.
Konu ile ilgili gazetecilere birçok kez açıklamada bulunan İsrail Ekonomi Bakanlığı Dış Ticaret Müdürü Ehud Cohen de Türkiye ile İsrail arasındaki ticari ilişkisinin hızlı geliştiğini, bunun Türkiye’nin İsrail’de yatırımını da teşvik ettiğini vurgulamıştı. Mayısta bazı Türk şirketleri yöneticilerinden oluşan delegasyon İsrail’deki bir konferansa katılmak için İsrail’e gitmişti. Burada ileri teknoloji konulu konuşmalar yapılmıştı.
İsrail’in Türkiye’ye ihracatının yüzde 70’ini kimyasallar oluşturuyor. Bunların başında Oil Refineries ve Carmel Olefins şirketlerinden yapılan ithalat geliyor. Yüzde 9 oranında plastik ve lastik mamulleri ithalatı yapılıyor. Yüzde 6,5 oranında da elektrikli ekipmanların ithalatı yapılıyor. israil ise Türkiye’den çok çeşitli malzemeler alıyor. Plastik, lastik, mineral, tekstil, beton, seramik, cam makineleri ve otomotiv sektörü ile ilgili alım yapıyor.
Bu ticarette hükümetin büyük rolü olduğu gibi büyük firmalarında rolü de var. Akan kana, yıkılan ve ekonomik alt yapısı tamamen çökertilmeye çalışılan Gazze’ye rağmen Türkiye-israil ticaret hacminin büyümesi hiç etik değil.
israil ticarette yalnızlaştıkça yalnızlaşıyor. Neredeyse ithalat ve ihracatı on ülke ile sınırlanmış durumda. Askeri mühimmat konusunda Türkiye’ye bir şey ihraç edemiyor. Ancak diğer ticari mamullerde de bu ticaretin minimuma inmesi gerekiyor.
Bunun için öncelikle hükümetin israil ile olan tüm ticaret yollarını kapatması gerekiyor. Büyük firmalarında ticaret sahalarını israil’den farklı sahalara taşıması gerekiyor.
Gazze’de en kısa zamanda zafer elde etmek temennisiyle Allah’a emanet olun.