Esnafın en büyük giderlerinden olan elektrik ve doğalgazın ardından ham maddeleri un fiyatlarında da yüzde 50’yi aşan zam Gaziantep genelindeki fırıncıları zor durumda bıraktı.
Gaziantep’te geçtiğimiz aylarda 120 liraya alınan bir çuval unun fiyatı 140 liraya yükselirken mecburi olarak yüzlerce çuval un almak zorunda kalan fırıncı esnafı una üst üste yapılan zamlardan dolayı mağdur oldu.
Son 10 günde unun çuval fiyatına 33 lira zam yapıldığı açıklanırken zor durumda olan Gaziantep'teki fırıncılar zam hazırlığına girdiler.
Çoğu sektörde olduğu gibi un sektöründe de fahiş fiyat artışının önüne geçilememesinden yakınan ve bu duruma tepki gösteren esnaf, una zam üstüne zam yapılmasına anlam veremediklerini belirterek yetkililerin un fiyatlarına müdahale etmesini istiyor.
Gaziantep Pideciler Simitçiler ve Yufkacılar Odası Başkanı Abdullah Sarı, son 15 gün içinde unun çuval fiyatına 33 lira zam yapıldığına dikkat çekti.
Gaziantep’te binin üzerinde pide fırını olduğunu ve esnafın çok zor ayakta durduğunu ifade eden Sarı, una bir yılda 6 kez zam geldiğini söyledi.
Son bir yıl içerisinde un fiyatlarındaki rekor artışın una dayalı üretim yapan fırıncı ve simitçi esnafının belini büktüğünü belirten Sarı, zamların önüne geçilmesini istedi.
Üretim maliyetlerindeki artışlar nedeniyle ekmek fiyatında zammın kaçınılmaz olduğunu belirten Sarı, son 2 ayda ekmeğin ham maddesi olan un ve diğer girdilerde yaşanan fiyat artışlarından dolayı fırıncı esnafının ciddi anlamda sıkıntıya düştüğünü ve un fiyatlarının her gün değiştiğini ifade etti.
“Zamlar esnafımızı zor durumda bırakıyor”
Un fiyatlarına art arda yapılan zamların esnafı mağdur ettiğine dikkat çeken Sarı, “Elbette ki sorun ve sıkıntılarımız var. Türkiye'nin ve dünyanın sıkıntılı bir süreçten geçtiğini hepimiz biliyoruz. Bunun üzerine bir de un fiyatlarının bu şekilde yüksek olması, aşırı farkların gelmesi tabi ki esnafımızı zor durumda bırakıyor. Sadece un zamları da ile kalmıyor, susam, yağ, yumurta, peynir, poşet, kâğıt ve buna benzer malzemelerin fiyatı yüzde 50 oranında zamlandı. Bu zamanlarda tabi ki esnafımızı zor durumda bırakıyor.” dedi.
“Ekmeğe zam kaçınılmazdır”
Ekmeğe zammın kaçınılmaz olduğunu belirten Sarı, “Çünkü bu zammı mecburen almak zorundayız. Çünkü un fiyatları çok yükseldi. Geçtiğimiz günler federasyon başkanımız un fiyatlarının yüksek olması ile ilgili bir basın açıklaması yapmıştı. İnşallah devlet büyüklerimiz acilen un fiyatlarına yapılan zammın önüne geçerler. Esnafımızı zor durumdan kurtarırlar. 20 gün içerisinde bir çuval una 30 lira zam geldi. 140 liraya aldığımız bir çuval unun fiyatı şu anda 170 lira oldu. 20 günde unun çuvalına 30 lira fark çok büyük bir farktır. Un bizim ana ham maddemiz. Unun fiyatının bu şekilde yükselmesi bizi olumsuz etkiledi. Un fiyatlarına bu şekilde zam devam ederse ekmek fiyatlarına zam kaçınılmazdır.” ifadelerini kullandı.
Una yapılan zammın kuraklığa ve buğdayın yetersizliğine bağlandığını ifade eden Sarı, “Bu sorunu çözecek olan devlettir, devletimiz buğday ihtiyacını karşılayacak un firmaları da uygun un üreterek fırıncılara uygun un vermesi lazım ki un fiyatları bu kadar yükselmesinin.” diye konuştu.
Un ile birlikte diğer girdi maliyetlerine de aşırı zam yapıldığını belirten Sarı, bir an önce bu zamların önüne geçilmesini istedi.
“Pide ekmek 1,5 TL olacak”
Sarı, “Un ve diğer girdi maliyetleri hesaplandığında ekmeğin fiyatı 2 lira olmalıdır. Ama biz tabi ki bu zammı yapamayız. Çünkü halkımızı da düşünmek zorundayız. İnşallah niyetimiz ekmeği bir buçuk lira yapmak. Şu anda bununla ilgili bir çalışma yapıyoruz.” dedi.
“Un fiyatının sabitlenmesi gerekir”
Yaklaşık bir yıl önce çuvalını 90 liraya aldıkları bir çuval unun fiyatının şu an 180 TL olduğunu belirten fırıncı Mehmet Avşar, una zam üstüne zam yapıldığını ifade ederek şunları söyledi:
“Geçtiğimiz haftalarda bir çuval unun fiyatı 140 liraydı, şu anda 180 lira civarına yükseldi. Una bu kadar zam yapılması bizi olumsuz etkiledi. Una yapılan bu zam ekmek fiyatına da yansıyacak. Bundan dolayı gerekli önlemlerin alınmasını istiyoruz. Un fiyatının sabitlenmesi gerekir. Çünkü una sürekli zam yapılıyor. Ramazan ayında bir çuval unun fiyatı 140 liraydı, bir ay içerisinde 40 lira zam geldi ve una günlük zam yapılıyor. Un fiyatı sabit değil, yetkililer bu duruma el atarsa çok iyi olacaktır.”
“Yapılan zamlar bizi zor durumda bırakıyor”
Un ve diğer girdi maliyetlerine yapılan aşırı zamlar nedeniyle zarar ettiklerini belirten simitçi Murat Yaprak ise, “Yapılan zamlar bizi zor durumda bırakıyor. Yapılan zammı simide yansıtamıyorum. 2-3 ay öncesine kadar bir parti unu bin 910 liraya alırken şu anda 2 bin 366 liraya alıyoruz. Sadece una zam yapılmıyor, diğer tüm ürünlere zam yapılıyor. Biz bu zamları simide yansıtamıyoruz. Şu anda salgın sürecindeyiz, sıkıntılı bir dönemdeyiz. Hitap ettiğimiz kesim inşaatta ve fabrikalarda çalışan kesimdir. 25 kuruş bile zam yaptığımızda ister istemez bayağı olumsuz etki yapacaktır.” şeklinde konuştu.
“Zamların altından kalkamayacak duruma geldik”
Una art arda yapılan zammın esnafı çok mağdur ettiğine dikkat çeken Mehmet Yaprak da “Artık bu zamların altından kalkamayacak duruma geldik. Dükkanımızın vergisini ödeyemeyecek duruma geldik. Sadece una değil, her şeye zam yapılıyor. Yetkililere sesleniyoruz; bu duruma bir el atsınlar, kepenk kapatma derecesine geldik. Aldığımız ürünü diğer gün aynı fiyata alamıyoruz, artık yeter boğazımıza kadar geldi. Sadece biz değil, tüm esnaf boğazına kadar sıkıntı içerisine girmiş. Yetkililer bu duruma bir el atsın, bize yardımcı olsunlar. Bir çuval unun fiyatı neredeyse 200 liraya dayandı. Yüzde 200 fark var, böyle bir şey olamaz. Hemen hemen ona her gün zam geliyor.” dedi.