Batman'ın Kozluk (Hazo) ilçesi Hamam Bey Mahallesi'nde bulunan 5 asırlık tarihi cami, bakımsızlık nedeniyle yıkılmaya yüz tutmuş durumda.
Asırlarca cami ve medrese olarak kullanılan yapının, dikdörtgen bir şekilde eğimli arazide yapıldığı ve burada bulunan kitabeye göre eserin, Osmanlı dönemine ait olduğu anlaşılıyor. İnşa kitabesine göre yapı, hicri 890 (miladi 1485) yılında Kozluk ve Sason Beyi Ebubekir Roşki'nin oğlu Hıdır Bey tarafından inşa edilmiş ve asırlar boyu bu camide ibadet edilip, hicr denilen bölümlerde talebeler yetiştirilmiş.
Günümüze kadar çeşitli yanlış onarımlar görmüş olmasına rağmen cami, hâlâ ayakta ve ibadete açık. Sahipsizlikten minaresi yıllar önce yıkılan cami, 5 asırlık süre içerisinde çeşitli bozulmalar ve onarımlar gördü.
Yapılan araştırmalara göre, 25 yıl önce yapının iç ve dış cephelerinin tamamına çekilmiş olan sıva, alçı ve boyanın cami yapısında çeşitli bozulmalar meydana getirdiği görülüyor. Ayrıca; sıva, alçı ve boyanın yanında duvara monte edilen kapı, pencere ve ses sistemleri de yapıda bozulmalara yol açan yanlış müdahalelerden birkaçı.
Bölge halkı ve taşınmaz kültür varlıkları açısından önemli bir eser olan bu cami, ibadete açık olmasına rağmen iç ve dış cephede çeşitli sebeplerle oluşan tahribatlar nedeniyle yıkılmayla karşı karşıya.
Cami müdavimleri, asırlardır hizmet veren bu tarihi caminin onarımdan geçirilerek, eski fonksiyonuna kavuşturulmasını istiyor.
Caminin bakım ve onarıma ihtiyacı olduğunu belirten mahalle sakinlerinden Lezgin Aydemir, "Hıdır Bey Camii, 550 senelik tarihi bir camidir. Biz istiyoruz ki tarihi dokularına uygun olarak bu camide güzel bir onarım olsun. Cami içinde talebelerin Kur'an dersi gördüğü bölümler vardır. Şimdi hepsi dökülmüş, yıkılmış durumda. İstiyoruz ki bu yerler de yapılsın ve çocuklarımız burada tekrardan Kur'an okusun. Sayın valimiz de zaten buraya gelip görmüştü. Nasıl olduğunu biliyor. Mahallemiz de bu konuda ısrarlıdır. Bir bakım ve onarım yapılsın." dedi.
"Cami sahipsizlikten dökülüyor"
Camilerinin sahipsizlikten günden güne döküldüğünü ve yıkılmaya yüz tuttuğunu anlatan Hasan Avağ, şunları söyledi: "Bu cami, yaklaşık 600 yıldır inşa edilmiş. Eskiden bu camide sürekli namaz kılınırdı. Kozluklular burada namaz kılardı. Bugün camimizin hali tam bir rezalet. Hepsi yıkılıyor ve dökülüyor. Biz istiyoruz ki bu camiyi yapsınlar. Burada talebelerin eğitim gördüğü mescitler vardı, onların da hepsi bozuldu. Biz istiyoruz ki bunları tamir etsinler. Caminin içi sahipsizlikten dökülüyor. Kuvvetimiz bu camiyi yapmaya yetmiyor."
"Kiliselere verilen ehemmiyetin camilere de verilmesini istiyoruz"
Hıdır Bey Camii'nin, ilçenin en büyük ve en eski tarihi camisi olduğunu bildiren Avağ, tarihi kale ve kiliselere verilen ehemmiyetin camilere de verilmesi gerektiğini söyledi.
Camilerin Müslümanların ibadet yerleri olduğunu ve bu tür tarihi eserlere sahip çıkılması gerektiğini sözlerine ekleyen Avağ, "Bu cami, Kozluk'un en büyük ve en eski tarihi camisidir. İstiyoruz ki bu camiyi talebelerin odalarıyla birlikte onarsınlar ve tekrar faaliyete soksunlar. Yetkililerden rica ediyoruz. Bizim bu tarihi camiye sahip çıkmamız gerekiyor. Tamamıyla yıkılırsa çok yazık olur. Mezar taşları da sahipsiz, çoğu yıkılmış durumda. Bu memlekette bulunan bütün tarihi kale ve kiliseler yapılıyor, restore ediliyor. Bu ehemmiyetin aynısının camilere de gösterilmesini istiyoruz. Bizler Müslüman'ız ve camiler bizim ibadet yerlerimizdir." ifadelerini kullandı.
İLKHA