İlaç fiyatlarının belirlenmesinde kullanılan Euro kurunun 3,81'den 4,57'ye yükseltilmesiyle ilaç fiyatları yüzde 20 zamlanmış oldu.
Zam oranının Sağlık Bakanlığı ile ilaç sektörü arasındaki görüşmelerde belirlendiği ifade edilirken zam geçtiğimiz cumartesi gününden itibaren yürürlüğe girdi.
Covid-19 salgınının hayatı her anlamda etkisi altına aldığı, ekonomi sıkıntıların yaşandığı, artan işsizlik ile birlikte hayat pahalılığının giderek arttığı bir dönemde ilaçlara zam yapılması halkı kaygılandırıyor.
İlaçlara yapılan zammın çok yüksek olmasından yakınan eczacılar ve halk, Covid-19 salgını sürecinde ilaçlara yüzde 20 oranında zam yapılmasının doğru olmadığına dikkat çekti.
Her yıl artan ilaç fiyatlarına ilişkin İLKHA muhabirine açıklamalarda bulunan Gaziantep Eczacılar Odası Başkanı İrfan Demirci, İlaç Fiyat Kararnamesine göre her yıl şubat ayı içerisinde ilaca zam yapıldığını söyledi.
Gaziantep Eczacılar Odası Başkanı İrfan Demirci
“İthal girdi oranı çok yüksek”
Türkiye’de ilaç sanayisinin yeterince gelişmemesi nedeniyle her yıl şubat ayında ilaç fiyatlarına zam yapıldığını hatırlatan Demirci, “Ülkemiz tüketilen ilaçların yüzde 58’ini ithal ederken ürettiği ilacın da içerisindeki ithal girdi oranı çok yüksek. Bu sektörün gelişmesi için ve yeni ilaç üretebilmek için Ar-Ge çalışmalarına ağırlık verilmeli, üniversitelerin gelişmesi sağlanmalı ve kamu-sanayi işbirliği artmalı.” şeklinde konuştu.
2020 yılında ilaç fiyatlarına yüzde 12 zam yapıldığını hatırlatan Demirci, bu rakamın 2021 yılı için ise yüzde 20 oranında olduğunu belirtti.
“İlaç fiyatlarını bütünüyle kontrol eden devlet”
İlaç fiyatlarına yapılan zammın cumartesi gününden itibaren geçerli olmaya başladığını belirten Demirci, “İlaç fiyatlarına gelen zammı diğer ürünlere gelen zamdan biraz ayrı tutmak lazım. Çünkü ilaç bir ürün. Çünkü ilacın hem sağlık ile ilgili kısmı hem de ticari kısmı var. İlaç fiyatlarını bütünüyle kontrol eden devlet. Devletin ülkemizde fiyatını kontrol ettiği birkaç ürün vardır, bunlardan birisi de ilaçtır. İlaç fiyatları yılda bir defa İlaç Fiyat Kararnamesi ile ilacın fiyatı ekonomi yönetimi tarafından belirlenir. İlaca yapılan zammı, zam furyasından biraz bağımsız olduğunu söyleyebiliriz.” dedi.
“İlaç zammı vatandaşımızı da etkileyecek”
İlaçlara yapılan zammın toplumun geniş katmanlarını ilgilendirdiğini belirten Demirci, “Her şeyden önce ilaca yapılan zam devletin kendi maliyesini ilgilendiriyor. Ülkemizde ilacın yaklaşık olarak yüzde 90’lık bölümünü devlet ödüyor. Gelen zam devletin maliyesine bir yük getiriyor. Geçen sene Sosyal Güvenlik Kurumu ilaca 46 milyar gibi bir rakam ödedi. Bu sene zam ve büyüme ile birlikte öngörülen rakam yaklaşık olarak 59 milyarı bulacaktır. Bu da devletin geçen seneye göre 13 milyar daha fazla ilaca para harcayacağı anlamına gelir. İlacı kendi imkanları ile alan vatandaşlarımızın, katılım payı ile ödeyen vatandaşlarımızı hesapladığımızda tabi ki ilaç zammı vatandaşımız da etkileyecek.” ifadelerini kullandı.
“İlaçtaki ithal ürün oranı giderek yukarı doğru çıkıyor”
İlacın çok farklı kimliklerinin olduğunu belirten Demirci, “İlaç ekonomiden çok rahat bir biçimde etkilenen bir üründür. Biz ilacın önemli bir bölümünü ithal ediyoruz. Yani yaklaşık olarak ilacın yüzde 60’a yakın olan bölümünü ithal ediyoruz. Dolayısıyla dövizdeki dalgalanmalar, yükselişler ilaç fiyatlarını da ister istemez etkiliyor. Bu noktada her şeyden önce kendi ilacımızı daha fazlasıyla üreten ve ilaçta kendi kendine yeten bir ülke haline gelmemiz gerekiyor. Fakat son 5-10 yıllık süreçte ilaçtaki ithal ürün oranı giderek yukarı doğru çıkıyor. Aşağı doğru ineceğine tam tersine yukarı doğru çıkıyor. Bu durumda hem vatandaşın hem de kamu maliyesi üzerindeki yükü artırıyor. İlaç fiyatlarına bu şekilde bakmak lazım. Ne zaman ki ekonomimiz düzelir, normalleşir ve krizden kurtulursa o zaman ilaç fiyatlarımızda daha stabil bir hale gelir diye düşünüyorum.” diye konuştu.
“İlaç fiyatlarına gücüm yetmiyor”
Zammın çok yüksek olduğunu belirten vatandaşlardan Levent Öztrak, “6 seneden beri çocuk tedavisi görüyorum. Çoğu ilaçların fiyatına gücüm yetmiyor. Her ay yaklaşık 3 bin lira tedavi parası veriyorum. İlaç fiyatlarına gücüm yetmiyor. İlaca zam geliyor da asgari ücrete de zam gelsin. Bu duruma bir çare bulunsun. İlaca sürekli zam yapılıyor. her ay ilaca 3 bin lira ödeyen biri olarak bu durum nasıl olacak? Vatandaşı düşünüyorlar mı? Sürekli hastaneye gidiyorum. Sürekli zam yapılıyor. Bu durum ne zaman kadar böyle olacak?” diyerek sitem etti.
“Hiçbir zaman zam tasvip edilmez”
Son zamanlarda gıda ürünleri başta olmak üzere birçok ürüne zam yapıldığını anımsatan İsmail Nokay, “Hiçbir zaman zam tasvip edilmez. İlaçların hemen hemen tamamına yakını devlet tarafından karşılanmaktadır. Çoğu kişi sosyal güvenlik kapsamı içerisinde olduğundan dolayı zammın da çok fazla etkileyeceğini düşünmüyorum. Fakat gıda maddelerine yapılan zam kabul edilemez. Bu zamları kabul etmemiz mümkün değil. İlaç zammı daha çok devletin kasasına etkiler. Ama gıda fiyatlarının denetlenmesini istiyorum.” şeklinde konuştu.
“Pandemi döneminde ilaç fiyatlarının daha uygun olması lazım”
Covid-19 salgını sürecinde ilaca yapılan zammı doğru bulmadığını belirten Erol Çayraz, şunları söyledi:
“Devletin bu dönemde biraz daha duyarlı olması lazım. Pandemi döneminde ilaç fiyatlarının daha uygun olması lazım. Son iki yılda sadece ilaca değil, her şeye zam geldi. her şeyin fiyatı 3-4 katına çıktı. Bu zamlara devletin ve hükümetin bir el atması, millete destek olması lazım.”
SGK’sı olmadığı için ilacı indirimli alamadığını ve mağdur olduğunu ifade eden Yahya Beyhan da ilaca yapılan zammın doğru olmadığını belirtti.
Mehmet bey de halkın geçimini sağlayamadığı ve ekonomik şartların zorlaştığı bir dönemde ilaca zam yapılmasına tepki gösterdi.