Temel tüketim gıdaları başta olmak üzere birçok üründeki fahiş fiyat artışları devam ediyor. Her güne yeni bir zamla uyanan esnaf ve vatandaş, zor günlerden geçiyor.
Geçtiğimiz yıldan beri etkili olan salgından dolayı esnaf ve vatandaş, halen sıkıntı çekerken zamlar ise var olan sıkıntıları daha da artırıyor. Son zamanlarda başta doğalgaz ve elektrik olmak üzere tüm gıda ürünlerinde dikkat çeken fahiş fiyat artışları esnafı ve halkı zor durumda bırakıyor.
Son zamanlarda Covid-19 salgının da etkisiyle birçok ürüne yapılan fahiş zamlar halkı ve esnafı çaresiz bırakırken özellikle küçük esnaf, çok zor günlerden geçiyor.
Tüm girdilerin ve maliyetlerin artmasına rağmen zam yapmaktan kaçınan esnaf, zor durumda kalınca zam yapma ve yapmama arasında ne yapacağını bilmiyor.
Yaklaşık bir yıl önce baklava işletmeciliğine başlayan Serkan Bozkuş, baklavada kullandığı yağ, şeker ve una son bir yıl içerisinde yüzde 100’ü aşan zam nedeniyle baklavaya yüzde 5 civarında zam yaptı.
Girdilerin ve maliyetlerin artmasından dolayı baklavaya bir yıl içerisinde 2 defa zam yapan Bozkuş, yaptığı zammı müşterilerine dükkanının camekanına astığı pankart ile duyurdu.
Dükkanına “Tüm malzemeye 2 defa zam geldi. Biz karışmadık özür dileriz ama çaresiz kaldık” pankartı ile duyuran Bozkuş, aylardır zam yapmamak için çabaladığını ancak artan maliyetler nedeniyle yüzde 5 civarında zam yapmak zorunda kaldığını söyledi.
Müşterilerine yaptığı zammı pankart yoluyla duyurmak istediği için böyle bir yönteme başvurduğunu ifade eden Bozkuş, baklavada kullandığı ürünlere bir yıl içerisinde yüzde 100’ü aşan zam yapıldığını belirtti.
Son zamanlarda un, yağ, şeker ve fıstık başta olmak üzere baklavada kullandığı ürünlere üst üste zam yapıldığını belirten Bozkuş, baklavaya yaptığı zam için müşterilerinden özür diledi.
Zamlardan çok derinden etkilendiklerini belirten Bozkuş, zamlara karşı önlem alınması için yetkililere çağrıda bulundu.
“Zamlardan dolayı ne yapacağımızı şaşırdık”
Zamların esnafı ve halkı olumsuz etkilediğini belirten Bozkuş, “Son zamanlardaki zam furyasından bizde nasibimizi aldık. Son zamanlarda gelen zamlar bizi mağdur etti. Pandemi döneminde 3 ayda bir bazı ürünlerimize zam yapıldı. Bizde zamları her zaman baklavaya yansıtamıyoruz. Yansıtamadığımız için ne yapacağımızı ve halka da ne diyeceğimizi bilemiyoruz. Ürünlerimize zammı yansıtsak olmuyor yansıtmasak olmuyor, iki arada bir derede kalıyoruz. Bunun sonucunda esnaf olarak biz etkileniyoruz. Fıstığa son 3 ay içerisinde 30 lira zam yapıldı. Un, yağ, şeker aynı şekilde zamlandı. Zamlardan dolayı bizde ne yapacağımızı şaşırdık.” dedi.
“Zammı müşterilerimize tek tek açıklamak yerine pankart ile açıklıyoruz”
Esnaf olarak sürekli zam yapamadıklarını belirten Bozkuş, “Yapacağımız zammı önümüzdeki 4-5 aya göre ayarlıyoruz. Yaptığımız zamda da bir şey yok. Ürünlerimize 1 ile 10 lira arasında değişen bir zam yaptık. Küçük esnaf olarak yaptığımız zamlarda vatandaş bizi haksız görüyor. Fakat büyük ve marka olmuş firmalar hammaddeye her zam geldiğinde zam yapıyorlar. Onlara kimse bir şey demiyor. Çünkü markalaşmışlar, markalaşma adı altında fiyatı yükseltiyorlar. Biz, öyle de yapamıyoruz. Çünkü biz dar gelirli halkımıza hizmet ediyoruz. Bundan dolayı küçük zamlar yapıyoruz. Küçük kazançlar sağlıyoruz. Bu kazançları da minimum seviyede tutmaya çalışıyoruz. Fakat bu zamlardan sonra bizde artık zam yapmak zorunda kaldık. Ürünlerimize yaptığımız zammı müşterilerimize tek tek açıklamak yerine derdimizi bu şekilde pankart ile açıklamaya çalıştık.” ifadelerini kullandı.
“Zamlara bir çözüm bulunmasını istiyoruz”
Başta vergiler, elektrik ve doğalgaz başta olmak üzere birçok ürüne yapılan zamların geri çekilmesini istediklerini belirten Bozkuş, “Devletin bu zamlara bir el atmasını istiyoruz. Baklavaya geçtiğimiz hafta pazartesi günü zam yaptım. Bu pazartesi ise yağ satın aldığım firma bana mesaj attı ve yağ fiyatının 30 lira daha yükseldiğini söyledi. İlerleyen günlerde yağ fiyatın daha fazla yükseleceğini belirtti. Yaklaşık 100 lira gibi bir zamdan bahsetti. Bu sürekli yapılan zamlardan hiçbir şey anlamadık. Artık devlet yetkililerinin bu zamlara bir el atmasını istiyoruz.” şeklinde konuştu.
Geçen yıla göre un, yağ ve şeker fiyatının iki kat arttığını belirten Bozkuş, “Geçtiğimiz yıl bir çuval unun fiyatı 200-250 lira iken şu an yaklaşık 400 lira oldu. Bir teneke yağın fiyatı 380 lira iken son gelen zam ile 305 lira oldu. Geçtiğimiz yıla göre fiyatlar bu şekilde çok ciddi oranda arttı. Bu durumda esnaf olarak biz ne yapalım?” diye sordu.
“Derdimizi bu şekilde anlatmak istedik”
Pankarttan dolayı kimi müşterilerinden olumlu kimi müşterilerinden de olumsuz tepki aldığını ifade eden Bozkuş, “Bazı vatandaşlarımız bu pankartı devlet yandaşı olmadığımız için astığımızı düşünüyor. Böyle bir şey yok. Biz, devletimizden yanayız. Sadece derdimizi bu şekilde anlatmak istedik. Fakat birçok kişi bizi haklı buluyor. Vatandaşlardan pankartın fotoğrafını çeken, ‘ağabey ‘sizinle ilgili bir durum yok. Zamlara alıştık’ diyen de var.” diye konuştu.
“Zamlar sadece siyasetçileri zorlamıyor”
Zamların hem esnafı hem de halkı mağdur ettiğini belirten Mehmet Pehlivan, “Aslında bu tepki değil. Bu sadece bir beyanattır. Esnaf içine düştüğü durumu bu şekilde halka anlatıyor. Zam gelmeyen ürün kalmadı. yüzde 10-20 oranlarındaki zamma razıyız. Fakat birçok ürüne yüzde 50 zam geldi. Elimizi neye atsak ateş pahası olmuş. Biz, bu esnafımızın fedakarlığını biliyoruz, düzenli bir şekilde iş yerini açıyor. Fakat şartlar artık bu duruma zorluyor. Zamlar hepimizi zorluyor. Zamlar sadece siyasetçileri zorlamıyor. Zamlar nedense siyasetçilere hiç dokunmuyor. Sanatımız öldü, zamlar sanatkarlarımızı da öldürüyor. Söyleyecek çok şey var ama bir de seçim var.” dedi.