M. Zülküf YEL
Suriye'de bir Pkk devletinin anlamı
Pkk, Suriye'nin kuzeyi ve Irak'ın kuzeyini içine alan bir devlet kurmak istiyor. ABD'nin yönlendirmesi ve desteklemesi ile Pkk'nin önüne koymuş olduğu ilk hedef budur. Bu hedefe ulaştıktan sonra, Kürdistan'ın diğer parçalarını ve etrafını hedefine koyacaktır. Suriye ve Irak'ın kuzeyi birleştirilip ABD'nin kontrolünde ve israil ile stratejik müttefik olan bir devlet kurulmak isteniyor. Bu devletin sınırları içerisinde inşa edilecek bir enerji koridoru ile hortumlanan petrol, Akdeniz üzerinden küresel şirketlere peşkeş çekilecektir. Böyle bir koridorun inşası demek, diğer enerji yollarının büyük ölçüde işlevlerini yitirmesi demektir. Bundan en fazla da Türkiye zararlı çıkacaktır. Yine böyle bir devletin inşası, İran açısından da büyük bir tehlikedir. Bir Pkk devletinin inşası, Suriye'nin toprak bütünlüğünü savunan küresel, bölgesel ve yerel güçlerin bütün tezlerini ve hesabını boşa çıkarır.
Kısacası böyle bir devletten, en fazla zararı İran, Türkiye ve Barzani görür. Suriye açısından ise, iktidarda kim olursa olsun, Pkk işgal ettiği bu toprakları bir daha asla teslim etmez. Yani nihai noktada böyle bir yapılanma Suriye için de bir tehlikedir.
İşte böyle bir tablonun söz konusu olduğu bir ortamda, Fırat Kalkanı operasyonu yapıldı. Fırat operasyonu ile PYD'nin Afrin'e kadar uzanıp Türkiye'nin Suriye sınırı boyunca bir PYD yönetimi engellenmiş oldu. DAİŞ ve PYD'nin her fırsatta Türkiye için oluşturduğu tehdit potansiyeli ortadan kaldırılmak isteniyor. Harekât ile amaçlanan hedefe ulaşılacak olursa, belli bir derinliği olan bir tampon bölgenin inşası gündeme gelebilir. Böyle bir bölgeye de muhalifler ve siviller yerleştirilebilir. Türkiye başarabilirse, DAİŞ ve PYD'nin komşuluğunu bertaraf etmeye çalışacaktır. Böylece Türkiye için sürekli tehdit olan ve Türkiye içerisindeki unsurların motivasyon kaynağı olan bu güçlerin etkinliği de kırılmış olacaktır. Türkiye içerisindeki DAİŞ'in ve Pkk'nin motivasyon unsuru, Suriye'deki yapılanmalarıdır. Aynı zamanda fiili olarak da eylem düzenleme hususunda buradan büyük bir destek alınmaktadır. Suriye sahasında köklü hamleler yapılmadığı müddetçe bu tehdit devam eder.
Kısacası yapılan harekat, hem IŞİD'e hem de PYD'ye yöneliktir. PKK/PYD/YPG'nin tedirginliği de bundan kaynaklanıyor. Fırat'ın batısı konusundaki Türkiye hassasiyetinin korunması, PKK'nin Suriye'deki devlet olma hayallerine büyük bir darbedir. Suriye'deki tüm hesap ve operasyonlarını İŞİD üzerinden aklayan ABD ve müttefikleri, aynı ayak izlerini takip eden Türkiye'ye engel olamadı. Ama operasyonun kontrol altında kalması için de operasyonun ortağı oldu. Böylece kendi kontrolleri dışında, hesaplarını alt üst edebilecek fiili durumların önüne geçmeye çalışmaktadır. Aynı zamanda bu operasyonun tüm ağırlığı ile PYD'ye yönelmemesi için tedbir almaya çalışıyor. ABD; İŞİD'in çekilmesinden sonra, sahada Türkiye'nin PYD'ye operasyon yapmasının gerekçesini ortadan kaldırmak için, PYD'nin Fırat'ın batısından çekilmesini istedi. Aksi durumda kuzeyde yapılacak bir harekatta hava desteğini sağlamayacağını ve PYD'nin ilerleyemeyeceğini açıkladı. Aslında bu hamle, PYD'nin zarar görmemesi için yapılan bir hamledir. Çünkü gerekçelerini önceden hazırlayan Türkiye, bu gerekçelere dayanarak PYD'ye operasyon düzenleyebilirdi. Ama Fırat'ın batısından çekilen PYD, Membic'teki varlığını müttefiki olduğu diğer unsurlar üzerinden devam ettirmeye çalışacaktır.
Suriye sahasında Rusya, İran ve Türkiye'nin yakınlaşması stratejik bir kırılmadır. Bu son operasyonda, İran, Rusya, Amerika, Barzani, hatta Suriye rejimi bile haberdar edilmiştir. Amerika ve Suriye rejimi, bu operasyonu kerhen kabul etmiştir. Son zamanlarda Pkk'nin Suriye rejimini derinden tedirgin eden hamleleri, Rusya ve İran'ın yaklaşımı, Esed'in operasyonu kerhen kabullenmesine neden olmuştur. Oluşan bu yeni denklem, PKK'nin alanını daraltabilir. Suriye'de rüzgarın kendisinden yana esmesini fırsat bilen PKK, Irak Kürdistanı'nda da darbe yapmanın hazırlığı içerisinde idi. Suriye sahasında meydana gelen yeni denklem, PKK'nin hem Suriye, hem de Iraktaki hesaplarını alt üst etti. Pkk'nin yaşadığı bu şokun Türkiye'ye de yansımaları olacaktır. Türkiye'nin Fırat Kalkanı operasyonu mukabilinde, Pkk eylemlerini yoğunlaştırabilir. Pkk, Türkiye sahasında tüm eylemsellik imkân ve kabiliyetini seferber edecektir. Pkk'nin bu anlamda gücü neye yeter, bunu zaman gösterecektir. Ama Suriye sahasında aktif bir oyuncu olan Türkiye'nin bu saatten sonra gelen her baskıyı göğüsleyeceğini ve Suriye'de farklı bir oluşuma müsaade etmeme yönünde bir irade ortaya koyacağını düşünüyoruz.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.