Toprak Mahsulleri Ofisi'nin, çiftçinin elinde kalan soğan ve patatesi satın alarak vatandaşlara ücretsiz dağıtacağı açıklandı.

Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, patates ve kuru soğan piyasasındaki stok artışlarını önlemeye yönelik olarak patates ve kuru soğan alımına başlayacaklarını açıklamıştı. Alımı yapılan ürünler, ihtiyaç sahibi ailelere bedelsiz olarak dağıtılmaya başlandı.

Pandemi sürecinde otel, lokanta vb. toplu tüketim yerlerinde yaşanan talep daralması nedeniyle yurtiçi ve yurtdışı piyasalarda patates ve soğan satışları gerilediğine dikkat çeken Bakan Pakdemirli, "Bu gelişmeler stokların artmasına ve fiyatların üretici aleyhine düşmesine neden olmaktadır.Patates ve soğan piyasalarındaki ortaya çıkan bu durumun çiftçilerimizi olumsuz etkilememesi ve stoklardaki ürünün ihtiyaç sahibi vatandaşlarımıza ulaştırılması amacıyla, Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatları ile Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) patates ve kuru soğan tedariki ve dağıtımı ile görevlendirilmiştir." ifadelerini kullandı.

Bu kapsamda üretimin yoğun olarak yapıldığı ve depolandığı illerden başlanarak Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı üreticilerden, üretici örgütleri aracılığıyla 2020 yılı mahsulü olan patates 25 kilogramlık çuvallanmış olarak kilogram başına 85 kuruştan satın alındı. Aynı şekilde kuru soğan temin tedarik ve dağıtım işlemlerine de başlandı.

TMO tarafından alımı yapılan patates ve kuru soğan İl Valilikleri (Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları) aracılığıyla düzenli olarak yardım yapılan ihtiyaç sahibi ailelere bedelsiz olarak dağıtılmaya başlandı.

Türkiye'de uygulanan yanlış tarım politikalarından dolayı ihtiyaç fazlası ürünlerin depolarda kaldığını belirten Şanlıurfa Sebze Hali Onursal Başkanı Faruk Akbaş konuyla ilgili İLKHA'ya konuştu.

"İhtiyaç fazlası ürünler maalesef depolarda kaldı"

Bu işin temelinde bir yanlışlık olduğunu ifade eden Akbaş, "Bu işin uzmanları olarak, yıllardır yanlışları ifade etmeye çalışıyoruz. Maalesef, sözümüz tesir etmiyor. Geçmiş yıllarda soğan ve patates fiyatlarının yükselmesinden dolayı hükümetin olaya yanlış müdahale ettiğini söylemiştik. Dolayısıyla devlet milyarlarca para harcayarak vatandaşın ucuz soğan ve patates tüketmesi için hazineden harcama yapmıştı. Daha sonra sistem bilinmediğinden dolayı bu yıl, geçen yılki fiyat artışını göz önüne alan çiftçilerimiz, gereğinden fazla üretim yaptı. Bu sürekli karşılaştığımız bir durumdur. İhtiyaçtan fazla yapılan üretim, beraberinde fiyatlardaki düşüşün, arzın ve yükselişin fazlalığını getirdi. İhtiyaç fazlası ürünler maalesef depolarda kaldı. Depolarda kalan mallar, üreticimizi zarara uğrattığından dolayı hükümet, doğru bir karar alarak depodaki ürünleri satın alıp vatandaşlarımıza dağıttı. Bu sistem, doğru bir sistem değildir." şeklinde konuştu.

"Ülkemizin tarım envateri çıkarılmalı"

Tarım envarterinin çıkarılmasıyla yanlış tarım politikalarından dönüleceğini ifade eden Akbaş, "Bu sistem çok zor bir olay değil. Bu sistemin doğrusu Hollanda'da ve Avrupa'nın birçok yerinde gelişmiş olan tarım ülkelerinde yapıldığı gibi her ülkenin tarım envaterinin mutlaka çıkarılması gerekir. Ülkemizin; hangi ayda hangi dönemde hangi ürüne ne kadar ihtiyaç olduğu tespit edilmelidir. Çiftçimizin bilinçli bir şekilde yönlendirilmelidir. Siz, çiftçimizi serbest bıraktığınız zaman; bir yıl ürün az ekilir. Halk, 5-6 liraya soğan ve patates bulamaz. Bir sonraki yıl, zarar eden çiftçi üretim yapmaz. Elinde mal kalmış olur ve vatandaşımız arzu ettiği fiyata ürün almamış olur. Tarım il müdürlüklerimiz ve Tarım Bakanlığımız vazifesini yapmalı ve ülkemizin tarım envaterini çıkarılmalıdır." diye konuştu.

"Çiftçimiz, bilinçli bir şekilde sözleşmeli üretimle desteklenmelidir"

Tarım il müdürlüklerinin görevlerini yaparak bölgelerindeki ürün ihtiyacını tespit etmeleri gerektiğini vurgulayan Akbaş, "Soğan ve patatesin en fazla nerede üretim yapıldığını biliyoruz. Patates Niğde ve Nevşehir bölgesinde ağırlıklı olarak üretilmektedir. Niğde ve Nevşehir bölgesindeki tarım il müdürlüklerimiz kendi görevlerini yaparak, ülkemizin kış boyunca ne kadar patates, soğan ihtiyacı olduğunu tespit etmeli ve buna yönelik çiftçimizi yönlendirmelidir. İhtiyaç fazlası üretime müsaade edilmemelidir. İhtiyaçtan daha az üretim yapılmasıda önlenmelidir. Çiftçimiz, bilinçli bir şekilde sözleşmeli üretimle desteklenmelidir.Hollanda'da olduğu gibi çiftçimiz tarlasına patatesi ektiği zaman, hasat mevsiminde aşağı yukarı 2 ile 2 buçuk liraya soğan ve patates satabileceğini hesap edip ona göre üretim yapacaktır. Şu an bizde olduğu gibi bir sene 5 lira, bir sene 50 kuruşa satıldığı zaman; çiftçimiz zarar etmekte ve vatandaşımız da maalesef çok yüksek fiyatlarda ürün almaktadır. Bu sadece soğan ve patates ile alakalı bir durum değil. Depodaki soğan ve patatesi çiftçiden aldığınız zaman yarın karşımıza elma üreticileri çıkacak 'bizimde elmamız depoda kaldı, elmamızı da alın' diyecek. Bu durumda istenilen durum değildir." ifadelerini kullandı.

"İstiyoruz ki çiftçimiz hiçbir zaman zarar etmesin"

Tarım ve Orman Bakanlığı'nın patates ve kuru soğan piyasasındaki stok artışlarını önlemeye yönelik olarak patates ve kuru soğan alımına başlamasını değerlendiren Akbaş, "Çiftçilerimizin ürünlerinin alınması bizleri sevindirdi. İstiyoruz ki çiftçimiz hiçbir zaman zarar etmesin. İsteğimiz, bu işin sistematik bir şekilde yapılmasıdır. Bu işi başarmış olan ülkeler, nasıl başarmışsa bizde aynı şekilde yapalım. Bizde bilimsel çalışmalar yapalım. Ülkemizin hangi mevsimde; ne kadar soğan ve patates ihtiyacı varsa onları tespit edelim, ona göre de üretim yapalım. Sadece patates ve soğanda değil, pamuk da aynı şekilde yapalım. Ülkemizde üretilen ne kadar ürün varsa ana ürünlerimizi çiftçimizi yönlendirmek suretiyle envateri çıkaracağız. Hasat mevsiminde ne çiftçimizi zarara uğratacak ne de vatandaşımızı çok yüksek fiyatta ürün alma zorunluluğundan kurtaracak bir sistemi çok rahatlıkla yapacağımızı düşünüyorum." dedi.