Evlerinde bilgisayarı, interneti olmayan milyonlarca vatandaş bulunuyor. Özelikle çok çocuklu ailelerde evinde tek bir bilgisayarı olanların sayısı da oldukça fazla. Bu durum Türkiye’de hâlihazırda var olan imkân eşitsizliklerini daha da gün yüzüne çıkarıyor.

Covid-19 salgını sebebiyle birçok ülkede eğitime ara verilirken Türkiye'de bu süreçte uzaktan eğitime geçti. Türkiye’de öğrenciler bilgisayar ve televizyon üzerinden eğitimlerini sürdürüyor. Peki, öğrencilerin ne kadarı bilgisayara erişebiliyor?
​Bilgisayarı olmayan öğrenciler öğretmensiz, öğretmenler de öğrencisiz kaldı

“Öğretmenimiz bize ulaşmak istiyor ama bilgisayarım olmadığı için ulaşamıyor”

EBA TV üzerinden eğitimini yapaya çalıştığını ama bunun yeterli gelmediğini ifade eden 6’ncı sınıf öğrencisi Dilan Yasak, bilgisayarı olmadığı için öğretmeninin kendisine ulaşamadığını kendisinin de öğretmenine ulaşamadığını söyledi.

Yasak, “Biz 5 kardeşiz bilgisayar ve internetimiz olmadığı için derslerimizi EBA TV üzerinden yapmaya çalışıyoruz ama bunda da pek başarılı olamıyoruz çünkü derslerimiz çakışıyor. Babam 1,5 yıl önce vefat etti. Annem de çalışmadığı için ihtiyaçlarımızı karşılayamıyor. Öğretmenimiz canlı bağlantı yaparak bize ulaşmak istiyor ama bilgisayarım olmadığı için bana ulaşamıyor. Ne ben ona ne o bana ulaşabiliyor. Bu yüzden çaresiziz. Ben bilgisayarsız kaldım öğretmenim de öğrencisiz, bu şekilde öğretmenimden uzak kaldım.” ifadelerini kullandı.
​Bilgisayarı olmayan öğrenciler öğretmensiz, öğretmenler de öğrencisiz kaldı

“Cumhurbaşkanımıza sesleniyorum bir çare bulsun, çocuklarım eğitimsiz kaldı”

Yaklaşık 3 yıl önce kocasını bir trafik kazasında kaybeden 8 çocuk annesi Ayşe Yumuşak ne bilgisayar ne de internetlerinin olmadığını çocukların da yüz yüze eğitime alıştıkları için EBA TV’den izledikleri dersten bir şey anlamadıklarını söyledi.  

Çocuklarının okumayı çok sevdiğini ve öğretmenlerine de hasret kaldığını ifade eden Yumuşak, çektikleri sıkıntıyı şu şekilde anlattı:

“7 çocuğum okula gidiyor ne bilgisayar ne de internetleri bulunuyor. Televizyondan EBA TV’yi izliyorlar ama ders bittikten sonra ne anladıklarını soruyorum ‘çocuklarım hiçbir şey anlamadık’ diyorlar. Okul yok, eğitim yok mahallemizde internet şebekesi bile yok, maddi imkânımız olmadığı için bizlerde ne yapacağımızı bilemiyoruz. Çocuklarım da okumayı çok istiyorlar. Çocukların öğretmeni neden canlı yayına katılamadıklarını soruyor. ‘Burada internet şebekesinin olmadığını ve telefonda kullandığımız internetinde çabuk bittiğini söylüyoruz’ liseye giden çocuklarım çok üzülüyor. Küçük çocuklarım okulda öğrendiklerini unuttu. Ne yapacağımızı şaşırmış durumdayız. Çocuklarım öğretmensiz kaldı. Oğlum geçenlerde benim telefonumdan öğretmenini sesini duyduğuna çok sevinmişti. Öğretmenler de öğrencisiz kaldı çok üzülüyorlar. Cumhurbaşkanımıza sesleniyoruz bir çare bulsun, çocuklarım eğitimsiz kaldı.”
​Bilgisayarı olmayan öğrenciler öğretmensiz, öğretmenler de öğrencisiz kaldı

“Bizler bilgisayardan mahrumuz öğretmenlerimiz de bizden mahrum”

Öğretmenlerimiz bize neden canlı derslere katılmadığımızı soruluyor ama ne bilgisayarımız ne de internetimiz var” diyen 9’ncu sınıf öğrencisi Halime Yumuşak, “Derslerimize fazla çalışamıyoruz çünkü hiçbir şey bilmiyoruz, geçen yıl da okula bir dönem gidebildik. Hocalarımıza alıştığımız için de EBA TV’den bir şey anlamıyoruz, internetimiz olmadığı için canlı yayına da katılamıyoruz. Kardeşlerimle derslerimiz kesişiyor, derslerimizi çalışamıyoruz. 8 kardeşim var, 7’miz okul okuyor. Hepimiz aynı anda televizyondan derse giremeyiz. Hocalarınız WhatsApp gurupları kurdu, canlı derslere katılmamızı istiyorlar ama internet olmadığı için katılamıyoruz.” diye konuştu.
​Bilgisayarı olmayan öğrenciler öğretmensiz, öğretmenler de öğrencisiz kaldı

Bilgisayar fiyatları çok pahalı olduğu için babamın gücü almaya yetmedi

Bilgisayarı olmadığı için uzaktan eğitimini babasının çalıştığı iş yerine giderek yapmaya çalıştığını ifade eden Selahaddin Tekin de şunları söyledi:

“Bizim evimizde tablet veya bilgisayarımız yok, bu nedenle babamın çalıştığı iş yerine gelerek orada bulunan bilgisayardan EBA sitesine girerek çalışıyorum. Hocam canlı ders için beni aradığında ben hocama şu anda evdeyim, babamın çalıştığı iş yerine gittiğimde sizi arayacağım diyorum, hocam da tamam seni arayacağım diyor. Bu şekilde babamın çalıştığı iş yerine gittiğimde hocamla canlı bağlantı yapıp uzaktan eğitim yapıyorum. Mili Eğitim Bakanımızdan bilgisayar ve internet istiyorum çünkü babamın bunları karşılayacak gücü yok. Bir defasında bilgisayar almaya gittik ama bilgisayar fiyatları çok pahalı olduğu için babamın gücü almaya yetmedi. Ben hem bilgisayar hem de internet istiyorum.”
​Bilgisayarı olmayan öğrenciler öğretmensiz, öğretmenler de öğrencisiz kaldı

“Bilgisayara talep çok ama alım yok”

Uzaktan eğitimin başlamasıyla birlikte bilgisayar talebinde oldukça büyük bir artış yaşandığına dikkat çeken satış temsilcisi Mirza Dalkılıç, fiyatlardaki yükselişten dolayı insanların ikinci el bilgisayarlara yöneldiğini kaydetti.

Dalkılıç, “Müşteriler genelde ucuz bilgisayar arıyor ama bizdeki bilgisayarlar birçok müşteriye pahalı geliyor. Türkiye’de üretim olmadığı için düşük fiyata bilgisayar bulamıyoruz. Fiyatlar eskiye göre iki kat artmış durumda, daha önce 2 bin TL değerinde olan bir bilgisayar şu anda 4 bin, 4 bin 600TL’nin üstünde, bu da müşterilere baya pahalı geliyor. Bu da insanların uzaktan eğitim için genelde telefon kullanmalarına neden oluyor. Bilgisayara talep var ama alım yok.” dedi.
​Bilgisayarı olmayan öğrenciler öğretmensiz, öğretmenler de öğrencisiz kaldı

“Fiyatlar çok yüksek olduğu için müşteriler ikinci el bilgisayara yöneliyor”

Müşteriler genelde bilgisayar alacakları zaman ilk önce fiyatlarına bakıyor.” diyen Dalkılıç, “Özellik falan sormuyorlar, uzaktan eğitim için çok fazla özelliğe gerek duyulmuyor. Çünkü online sistem üzerinden eğitim yapıldığı için en kötü bilgisayar bile işlerini görüyor. Fiyatlar çok yüksek olduğu için müşteriler ikinci ele yöneliyor. Bize sürekli 'ikinci el bilgisayar var mı?' diye soruyorlar ama uzaktan eğitim başladığından beri ikici el bilgisayar pek bulunmuyor.” ifadelerini kullandı.