Çocukların enerjik olmalarının, sorular sormalarının, hayatı deneyimleyerek öğrenmeleri her ne kadar olumlu bir durum olarak değerlendirilse de bu öğrenme yolunun sınırlarının ebeveynleri tarafından çizilmesine ihtiyaç duyduklarına dikkat çeken Aile Terapisti Dr. Obengül Ejder, “Eğer bu sınırlar olmazsa kendilerini güvende hissedemezler.” diye belirtti.

“Kendi sorumluklarını almalarına yardımcı olun”

Çocukların onurlarını kırmadan tatlı disiplin sağlayabilmenin kuralını aktaran Dr. Ejder, “Kapının önüne atılmış ayakkabı ve çantaları söylenerek toplamak yerine,  ‘Senin yardımına ihtiyacım var, ayakkabıları kapının önünden kaldırır mısın?’  diyebilirsiniz. Onun yardımına ihtiyacınızın olduğunu bilmesi, kendini önemli hissetmesine sebep olacak ve itiraz etmeden size yardım edecektir.”dedi.

Bazı şeyleri neden yapması gerektiği konusunda açıklamalarda bulunmanın önemine dikkat çeken Dr. Ejder, “Mesela, ‘dişlerini her gün düzenli fırçalamalısın, çünkü ağzın içindeki mikroplar dişlerine zarar verir’ denilebilir.” ifadelerini kullandı.

Dr. Ejder ailelere tavsiyelerini şöyle sürdürdü:

-Onu çok fazla talimatlarla boğmayın.

-Yaşanılan bir olumsuzlukta hemen eleştirip kızmak yerine; önce onun duygusunu anlayın, sonra kendi duygunuzu söyleyin, iş birliği yapın.

“Okuldan yorgun geldiğini ve bir an önce dinlenmek istediğini biliyorum, ancak eşyalarını sürekli ortalığa atman beni rahatsız ediyor, onlara takılıp düşmekten korkuyorum. Bu konuda ne yapabiliriz? Her seferinde eşyalarını etrafa saçarsan ve odanı toplamazsan ne yapmam gerektiğine birlikte karar verelim.” deyin.

-Yaşanılan sorunlarda çözüm için seçenekler sunun; örneğin akşam misafirliğe gittiğinizde saat 22. 00 civarı yaramazlık dozunu aşan çocuğunuza; “Şu anda yorgun olduğunu ve uykun geldiğini görüyorum, bu şekilde arkadaşına vurmayı derhal kesmelisin. İstersen içerideki odada uyuyabilirsin, istersen şuradaki eğlenceli kitaplardan eline alıp içerde birbirinize hikâyeler anlatarak uykuya dalabilirsin, istersen şimdi eve gidebiliriz.” diye tepkinizi dillendirin.

-Çocuğunuzla tartışmaya girmeyin, belirlediğiniz sınırlarda dik durup, karalılığınızı gösterin.

Örnek olarak “Evden gizlice arabanın anahtarını alman ve 15 yaşında araç kullanmaya kalkman son derece yanlış bir davranış. Bu davranışın son derece tehlikeli sonuçlar doğurabilirdi, bu nedenle 2 hafta boyunca arkadaşlarınla buluşmanı ve eve geç gelmeni yasaklıyorum.” denilebilir.

-Duygularınızı sakin ifade etmeyi öğrenin ve öğretin

Evde problemlerin dile getiriliş şekli veya kendi haklılığınızı çözüm şekliniz sadece bağırmak ise; bunun yerine bir stop düğmesi belirleyip basabilirsiniz. Örneğin; sağ elin başparmağı ile sol elin avuç içine bastırarak stop işareti yapabilirsiniz. Bu işaret; bağıran tarafa; bir dur ve düşün, söylediğin sözü veya yaptığın hareketi yeniden değerlendir, mesajı verecektir.

-Çocuğunuza tutamayacağınız sözler vermeyin.

Birlikte kararlaştırdığınız planlarınıza mümkün olduğunca uyun. Eğer çok önemli bir şey çıkar ve yapmazsanız bunu mutlaka telafi edin. “Cumartesi öğleden sonra sınıfındaki arkadaşlarınla pastaneye götüreceğim sizi,  arkasından da film izleriz.“  dedikten sonra bütün cumartesini uyuyarak geçirmeyin.

-Hangi yaşta olursa olsun çocuklarınızla birlikte vakit geçirin, oyun oynayın.

 “Hadi gel bakalım şu kitabını okurken, bir yarışma yapalım, eline mikrofon niyetine kumandayı al, en güzel kıyafetini giy, sanki bir sanatçıymışsın gibi içeri gir, istersen şu masanın üzerine çık ve oku.” diyerek bir okuma ödevini eğlenceli hale getirebilirsiniz. 

-Çocuklar dokunulmaktan çok hoşlanırlar, onlara bol bol sarılın ve sevginizi gösterin.

Asla dayak atmak gibi negatif dokunmada bulunmayın. Çünkü kötü dokunuş sadece bedenlerini değil ruhlarını da hırpalar. (İLKHA)