Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı’nın (DAKA) faaliyet bölgesi olan Bitlis, Hakkari, Muş ve Van illerinden oluşan TRB2 Bölgesinde Ajans uzmanları eşliğinde yemek kültürü araştırmacısı ve yazarı Nilhan Aras ile sosyolog ve araştırmacı Fatih Tatari tarafından yürütülen çalışma kapsamında bölgedeki 4 ilin birçok ilçesine gidilerek seçilen 33 köyde yaklaşık 200 kişiyle görüşmeler yapıldı.

Otlu peynir, Muş kaşarı, Bitlis tulum peyniri, Erciş üzümü, Norduz koyunu ve Çukurca tahini başta olmak üzere bölgeye has ürünlerle ilgili olarak üreticilerden ve ürünleri gündelik olarak mutfaklarında farklı şekillerde işleyen kadınlardan bilgiler alındı.

Yapılan çalışma ile Tarım ve Orman İl Müdürlükleri başta olmak üzere ilgili kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşlarının yönlendirmeleri de dikkate alınarak coğrafi işarete sahip veya coğrafi işaret ve benzeri bir yerel-geleneksel ürün sertifikası alma potansiyelini taşıyan ürünlerin öncelikli olarak kayıt altına alınması amaçlanıyor.

Çalışma, bu ürünlerin üretim, işleme ve pazara erişimiyle ilgili bilgi toplamayı, geleneksel reçeteleri ortaya çıkarmayı ve bu ürünlerin yerel ve ulusal düzeyde tanıtımının sağlanmasını hedefliyor. Araştırma ile bölgenin kırsal alanlarındaki yaşayan üretim kültürlerini ve doğal varlıklarla uyumlu döngülerini kayıt altına almak ve korumak için yapılabileceklere katkı sunmak amaçlanıyor. Bu kapsamda, kaybolmakta olan tarımsal üretim uygulamaları, süt işleme yöntemleri, atalık tohumlar ve yerel-geleneksel ürünler de mümkün olduğunca programın içeriğinde yer alıyor.

Bölgedeki çok çeşitli iklim şartları, coğrafi koşullar ile tarım ve hayvancılık pratikleri göz önüne alındığında çalışmanın her bir ürün için daha detaylı gerçekleştirebilecek çalışmalar için yol gösterici olması bekleniyor.

İLKHA