Geçtiğimiz aylarda döviz kurundaki artışlarla beraber zirve yapan konut fiyatları, kentte yeni imar yerlerinin açılmaması ve mevcut konutların artan nüfus karşısında yetersiz kalması emlakçıları iş yapamaz duruma getirdi.

Diyarbakır'da konut fiyatlarındaki artış ve kiralardaki orantısız yükselişin nedenlerini sıralayan emlakçılar; bunların başında yeni imar yerlerinin açılmaması, inşaat maliyetlerindeki yüksek fiyat ve yeni konutların yapılmamış olmaması olduğunu söyledi.

Konut alım-satımıyla beraber kira fiyatlarındaki orantısız artış hızına emlakçılar olarak yetiştiremediklerini belirten Mehmet Ağaçtutan, "Uzun süredir yürüttüğümüz emlakçılık sektörü gereğince konut kira veya satılık fiyatlarını soranlara 2+1 daireler için 400-450 bin TL fiyat veriyoruz. Fakat söz konusu konut alacaklar fiyatların 600-700 bin TL olduğunu söylüyor. Yani biz emlakçılar dahi fiyata yetişemiyoruz. Nitekim verilen fiyatlar da o konutun hak ettiği değerde değil." diye konuştu.

Ağaçtutan, "Merkez Kayapınar ilçesi Yeniyol semtindeki binalar yaklaşık 20 yıllık yapılardır ve fiyatı normal değerlerde 400-450 bin TL olması gerekirken şu an 600-650 bin TL'ye kadar yükselmiş. Fiyatlar bu derece yüksek olunca konut almak isteyenler ev sahibi olamıyor. Satıcı da evini satması durumunda yenisini alamama endişesinde." ifadelerini kullandı.

"Belediyenin yeni imar yerleri açması halinde fiyatlarda düşüş olacak"

Diyarbakır'da imara yeni açılan yerler olmadığına dikkat çeken Ağaçtutan, "Eski yerleşim yerlerinde yeni yapılanmalar oluyor ama o konutların da fiyatları çok yüksek. Yaklaşık fiyatı 1 veya 2 milyon TL'ye varan konutları da ancak zengin dediğimiz gelir düzeyi yüksek olan kesimler alabiliyor. Bu durumda belediyenin yeni imar yerleri açması halinde fiyatlarda düşüş olacaktır." şeklinde konuştu.

Kentsel dönüşüm faaliyeti başlamış olsa dahi henüz tamamen gerçekleşmediğinin altını çizen Ağaçtutan; kentsel dönüşüm kapsamında konutları yıkılanlardan kimilerinin kiraya geçtiğini, yeni konutların olmayışı nedeniyle kiralık evlerin de bulunamaz hale geldiğini belirtti.

Daha önce aylık kirası en yüksek 1000 TL olan bir konutun şu anda 2 bin TL ve üzeri olduğunu söyleyen Ağaçtutan, emlakçılar olarak zor günler geçirdikleri belirterek şu ifadeleri kullandı:

İnşaat malzeme fiyatları ile döviz kuru orantılı değil. Malzeme fiyatlarındaki yüksek tutarlar, arazi hisse payları ve işletme karı hesaplandığında konut satışlarında yüksek bir fiyat ortaya çıkıyor. Emlakçılar şu anda iş yapamıyor. Satılık veya kiralık daire yok. Gelen müşterilerimize 'yok' diyoruz. Mesela şu anda elimizde satılık bir daire dahi yok. Olsa dahi yüksek fiyattan dolayı satamayacağız. Bu anlamda emlakçılar da mağdur durumda.

"TOKİ'nin Diyarbakır'a özel toplu konut yapması lazım"

Diyarbakır'da kiralık daire bulmakta sıkıntı çektiklerini ifade eden emlakçılardan İsmail Babacan ise bunun sebebinin Diyarbakır'da yeterince konut yapılamadığından kaynaklandığını söyledi.

Babacan, "Buna bir el atılması lazım, fakir ve fukaralar ev sahibi olamıyor. Konut maliyeti yükseldiğinden inşaat durma noktasına gelmiş, yapılmıyor. Yapılan konutlar da zenginlere yönelik yapılıyor. Şu an Diyarbakır'da 2+1 konutlar 600-700 bin, 3+1'ler yaklaşık 2 milyon, 4+1'ler 2,5 milyon civarında. Bir an önce TOKİ buna el atıp Diyarbakır'a özel toplu konut yapması lazım." diye belirtti.

Yeni konutların yapılamamasındaki en büyük engellerden birinin inşaat maliyetlerindeki artış olduğuna vurgu yapan Babacan, "Bir ton demir 12 bin civarındadır. Diyarbakır'da imar alanı daralmış, belediyenin yeni imar alanları açması lazım, şayet açılmazsa bu sıkıntı daha da büyüyecek. Örneğin bir arsa payı şu anda yüzde 50 civarında. Yani yüzde 50 daire yüzde 50 dükkân şeklinde müteahhitlere veriliyor. Haliyle arsanın maliyeti yüksek olunca inşaat maliyeti de artıyor." ifadelerini kullandı.

Oluşan durgunluğun kaynağına da değinen Babacan, "Daha önce doları olanlar, kurun yükselmesini fırsat bilip daire aldı fakat bu piyasaya yansımadı. Parası olanlar herhangi bir yatırımda bulunmadığından piyasa bir türlü açılamıyor, bunun bir şekilde kırılması lazım. Paradan para kazanma yerine iş yeri açma veya piyasada işletilmediği sürece bu sıkıntıları yaşamaya devam edeceğiz." dedi.

"Halk geldiği mahallesine geri dönüyor"

Mevcut kiralık konut fiyatları hakkında da bilgi aktaran Babacan, "Bölgemizde en düşük kira 2 bin TL'dir, bazı semtlerde ise yaklaşık 4 bin TL'ye kadar kiralar çıkmaktadır. Bağlar komple boşalmıştı. Buradaki insanlar şimdi tekrar Bağlar'a dönmeye başlamış ve boş ev kalmamış. Bağlar'da 120-150 bin TL olan daireler şu an 250-300 bin TL olmuş. Vatandaş ileri değil, geriye doğru gidiyor artık." şeklinde konuştu.

Başta Bağlar Kaynartepe Mahallesi olmak üzere bazı merkez ilçe mahallelerinde başlatılan kentsel dönüşüm projelerinin konut fiyatları üzerindeki etkisini de değerlendiren Babacan, "Kentsel dönüşümünün olması gerçekten güzel bir şeydir ama alternatif olarak bir yer hazırlanması gerekirdi. İnsanlar o evi boşaltıp neticede başka bir eve girecek. Boş konutun olmaması bu sefer kira artışına sebebiyet veriyor. Daha önce bir hazırlık yapılması gerekir ki kentsel dönüşümler yapılsın. Kentsel dönüşümün yapıldığı yerlerde dar gelirli insanlar kalıyordu. Dar gelirli insanlar kiraları yüksek olan yerlerde oturamayacağı için toplu konutların yapılması gerekir." diye belirtti.